Amazone

Swipe

De staat Rondônia

In deze staat aan de zuidkant van het Braziliaanse Amazonegebied wonen ongeveer 1 miljoen mensen. Mineralen en hout zijn de belangrijkste handelsproducten. De staat is vernoemd naar de indiaan Cândido Mariano da Silva Rondon, die als legerofficier rond 1900 de opdracht kreeg dit deel van het Amazonegebied in kaart te brengen en een telegraafverbinding met Cuiabá te realiseren. Daarbij maakte hij een studie van de hier levende Indianenstammen die voortdurend bedreigd en verjaagd werden door de binnendringende kolonisten en hij pleitte met succes voor de bescherming van deze oorspronkelijke bewoners. Op zijn advies werd de SPI opgericht, de Serviço para a Proteçao dos Indios en hij won het vertrouwen van de Indianen door zijn medewerkers de leuze mee te geven: ‘Sterf zo nodig, maar dood niemand’.

Tot 1958 was Rondon alom aanwezig en hij zorgde er onder andere voor dat de Indianen zich teweer konden stellen tegen de grondspeculanten waarvoor hij geroemd werd door de inheemse bevolking, ook in andere delen van Brazilië. Maar na zijn vertrek drong corruptie de SPI binnen. Het door Rondon opgebouwde vertrouwen werd misbruikt en in opdracht van grootgrondbezitters werden hele Indianenstammen uitgeroeid of gedecimeerd door het uitdelen van giftig snoepgoed of door hen eenvoudig neer te schieten. Besmettelijke ziekten, door de blanken overgebracht, deden de rest.

De taken van de SPI werden later overgenomen door de FUNAI, Fundaçao Nacional dos Indios. Sinds 1976 steeg het aantal kolonisten sterk nadat de regering besloten had 3 miljoen kavels land gratis ter beschikking te stellen. Achteraf bleek dit niet zo’n gelukkige gedachte geweest te zijn, want niet van alle kavels bleek de grond goed en vruchtbaar te zijn. Opkopers kochten stukken (vruchtbare) grond op en de kolonisten trokken naar de stad. Tevens braken er ruzies uit tussen bewoners die jaren op een toewijzing voor een kavel hadden gewacht en de posseiros die nu land in bezit hadden gekregen of genomen en niet zomaar verjaagd konden worden zonder compensatie... in grond.

Corruptie en het recht in eigen hand nemen doordringen hier het dagelijks leven zoals zonnestralen door de beschutting van wuivende palmbladeren heen breken. Maar de tegenkrachten ontbreken gelukkig ook niet. De CPT, Commissão Pastoral da Terra, neemt het voor de rechteloze kleine landbezitters op: radicale katholieke priesters moedigen de arme boeren aan zich aaneen te sluiten en te trachten ernstig machtsmisbruik in de publiciteit en voor de rechter te brengen ondanks het feit dat huurmoordenaars – pistoleiros – klaarstaan hen en de boerenleiders om het leven te brengen.

Rondônia werd pas in 1984 ontsloten toen een geasfalteerde weg van Cuiabá naar de hoofdstad Porto Velho geopend werd (de BR 364). Aan deze weg zijn enkele stadjes ontstaan -(Vilhena, Ji Paraná, Pimenta Bueno, Ariquemes). Het stadje Guajará-Mirim ligt aan de grens met Bolivia en Rolim de Moura ligt ten zuidwesten van Pimenta Bueno. Deze in 1978 uit de grond gestampte stad is een centrum van landarbeiders en verjaagde boeren. Veel spanningen dus.

10 prachtige bestemmingen in De staat Rondônia en Brazilië