Lienz is ontstaan omstreeks de 5e eeuw in de omgeving van het tegenwoordige Patriasdorf, ten noorden van de Isel, op de plaats waar zich de huidige St. Andräkerk bevindt. De kerk die er werd gebouwd kwam tot stand in opdracht van de patriarchen van Aquileia. Patrias komt dan ook van het woord patriarch. Lienz is genoemd naar het Keltische volk Laianci. Over de periode tussen de jaren 450 en 1050 is weinig bekend. In 1022 wordt Lienz voor het eerst vermeld als Luenzina, gevolgd door achtereenvolgens Luonzi, Luanzen, Luentz, Lüntz, Lienz en Liennz om in 1750 definitief de naam Lienz te krijgen.

Schloss Bruck en het Dominicanessenklooster zijn bouwwerken die in opdracht van de graven van Görz verrezen. Waar een kasteel en een klooster is, ontstaat een stad, een wijsheid die ook tussen de rivieren Drau en Isel opgang vond. De geestelijkheid werd ook op andere wijze zeer goed bedacht. Op korte afstand van elkaar ontstonden vijf kerken en twee kloosters. De Liebburg werd in de 17e eeuw in opdracht van de vrijheren Von Wolkenstein-Rodenegg gebouwd en bepaalt nog steeds het aanzien van de stad die in de Tweede Wereldoorlog geweldige schade opliep door bombardementen.

In het archeologische park Aguntum, een Romeinse nederzetting die er in opdracht van keizer Claudius werd gebouwd, kon men aan de hand van opgravingen de oorsprong van de stad opmaken. Een bezoek aan dit archeologische park, een van de best bewaarde Romeinse nederzettingen, maakt veel duidelijk over de wijze waarop de oude Romeinen bezette gebieden bestuurden. De opgravingen bevinden zich even buiten de stad in Debant, gemakkelijk bereikbaar via weg 100 in de richting Oberdrauburg en Spittal.

Schloss Bruck, met z’n oude ridderzaal en de gotische slotkapel, is al vanwege het feit dat het een écht kasteel is, een bezoek waard (alleen te bezoeken vanaf medio mei tot eind oktober). Het kasteel werd in de 13e eeuw gebouwd in opdracht van de graven van Görz. Het herbergt, sinds 1943, echter vooral het stadsmuseum van Lienz. Je vindt er tal van interessante kunstwerken en een permanente tentoonstelling van bijna 100 werken van de beroemde schilder Albin Egger-Lienz (1868-1926). Hij werd geboren in Dölsach, maar sleet een groot deel van zijn artistieke leven in Lienz en ligt begraven in de kapel die deel uitmaakt van het monument dat werd opgericht ter nagedachtenis aan de gevallenen in de Eerste Wereldoorlog (rond de St. Andräkerk), temidden van door hemzelf geschilderde fresco’s. Hij wordt algemeen beschouwd als een van de grootste kunstenaars die Oost-Tirol voortbracht. Vanuit het kasteel worden gedurende de zomermaanden tal van activiteiten ontplooid die de moeite van een bezoek dubbel rechtvaardigen. Bovendien zijn er jaarlijks thematentoonstellingen te bewonderen.

In Lienz vinden elk jaar vele culturele festiviteiten en manifestaties plaats. Het straattheaterfestival onder de naam Olala, wordt jaarlijks aan het einde van juli gedurende vijf dagen gehouden en trekt duizenden bezoekers naar de stad. Een keur van nationale en internationale artiesten, waarvan sommigen wereldvermaardheid genieten, amuseren de bezoekers.

Medio augustus is er nog zo’n gebeurtenis die de aandacht vraagt, het Altstadtfest Lienz. Duizenden in klederdracht gestoken inwoners uit Lienz en wijde omgeving tonen zich op hun paasbest (en kleurrijkst) in het centrum van de stad. Muziek, dans en folklore zijn sleutelwoorden voor dit festival, maar ook de inwendige mens kan op traditionele wijze worden verzorgd.

Ook enkele sportieve manifestaties genieten grote bekendheid. De Dolomiten Radrundfahrt met zo’n 2500 deelnemers, is een jaarlijks terugkerend wielerfestijn en vindt plaats in juni. Dezelfde organisatie staat garant voor het welslagen van de Bike Challenge in juli. De start en finish van beide monsterritten, waaraan een internationaal gezelschap van goed getrainde mountainbikers deelneemt, ligt in het hartje van Lienz, voor de Liebburg.

De Red Bull Dolomitenmann, de estafette met hardlopen, paragliden, wildwatervaren en mountainbiken, wordt op een zaterdag in de eerste helft van september georganiseerd,

Op vrijdagmiddag en zaterdagochtend wordt er markt gehouden in Lienz. In de Messinggasse worden veel artikelen aangeboden die in de wijde omgeving verbouwd zijn en als je een indruk wilt hebben over het landleven en de -producten, dan is een bezoek aan deze markt een absolute must.

Heel apart en ook prachtig voor de kinderen: een bezoek aan het Phono-Museum in het Creativ Center, achter de Rosengasse, links van de Johannisplatz. Zo’n 250 jaar geschiedenis van muziekweergave is er uitgestald en in principe kunnen alle instrumenten in werking gesteld worden.

Een verblijf in Lienz behoort tot de aangename kanten van het leven. Oost-Tirol ligt aan de zuidzijde van de Alpen waardoor het klimaat er buitengewoon aangenaam kan zijn. De vele terrasjes nodigen uit om evenzovele rustpauzes in te lassen, maar het centrum van de stad heeft, zoals hierna beschreven, ook tal van bezienswaardigheden.

Wandelend door Lienz

Lienz is geen grote stad, maar er zijn toch diverse bezienswaardigheden die een wandeling door de stad rechtvaardigen. Afhankelijk van je belangstelling kan onderstaande wandeling in ongeveer drie uur voltooid worden. Aguntum en Schloss Bruck zijn niet in de wandeling opgenomen, deze verdienen je aparte aandacht.

Op de Hauptplatz bevindt zich de Liebburg dat in 1988, na een ingrijpende verbouwing, zijn huidige vorm en schoonheid kreeg. Het gebouw dateert uit de 17e eeuw toen het als residentie voor de vrijheren Von Wolkenstein-Gravenegg werd gebouwd. Lange tijd diende het als een soort provinciehuis, na de renovatie werd het als gemeentehuis in gebruik genomen.

Met de Liebburg achter je ga je linksaf om via de Andrä Kranzgasse de Johannesplatz te bereiken. Op deze plaats stond vroeger de Johanniskirche die tijdens een grote brand in 1798 geheel werd verwoest. Ter nagedachtenis daaraan werd in 1861 de Mariasäule opgericht. Je steekt nu rechts de passage door naar de Muchargasse die je linksaf ingaat. Op de Eggerplatz zie je het borstbeeld van een van de grootste zonen van Lienz, de schilder Albin Egger-Lienz. Zijn werk kom je overal tegen, een permanente tentoonstelling van zijn werk bevindt zich in Schloss Bruck.

Nabij het borstbeeld van Egger steek je even rechtsaf de Schulstrasse in aan het einde waarvan, aan de oever van de Isel zich een van de oorspronkelijke stadstorens, de Iselturm, bevindt. Het is, samen met een gedeelte van de muur, een overblijfsel van de verdedigingswerken die in de 16e eeuw de gehele toenmalige stad beschermde tegen invallen.

Terug naar de Eggerplatz en rechtsaf de Schweitzergasse in. Een stukje verderop zie je het grote Dominikanessenklooster, in de volksmond liefkozend 'Klösterle' genoemd. De nonnen zijn gehuisvest in een van de oudste gebouwen van de stad, het oorspronkelijke klooster dateert uit 1220. Restanten daarvan vind je tegenover het klooster en zelfs de daar weer tegenover gelegen smidse deed ooit dienst als gebedsruimte van de kloosterlingen. In de kerk zijn mooie fresco’s te bewonderen en ook het houten beeld van St. Hyacinth, de grondlegger van het klooster, is het bekijken waard.

De smidse 'Die Rieplerschmiede' mag je beslist niet overslaan, je vindt deze schuin tegenover het klooster. Regelmatig wordt er getoond waarom een smid in vroeger dagen zo’n belangrijke plaats in de samenleving innam. Let op de beperkte openstelling!

Via de Pfarrbrücke en de Pfarrgasse bereik je de kenmerkende St. Andräkerk, de oude parochiekerk van Lienz, in zijn huidige vorm gebouwd in de 15e eeuw. Het is de oudste kerk van de stad en stamt in oorsprong uit de tijd waarin Aguntum een bloeiende handelsstad was. De crypte dateert uit 1204, het beeld van St. Anna uit 1515. Het orgel werd in 1618 voltooid, al zijn de beelden bij het orgel meer dan een eeuw ouder. Het hoofdaltaar, de bijbehorende beelden en de fresco’s kwamen in 1761 gereed. De toren is het jongst, deze werd er pas in de 20e eeuw aan toegevoegd. De kerk is nog maar kort geleden grondig gerestaureerd.

Rond de kerk vind je een in 1925 gebouwde arcade ter nagedachtenis aan de gevallenen in de Eerste Wereldoorlog. Later zijn ook de namen van de gevallenen in WO II er aan toegevoegd. Het opmerkelijkst is de kapel met het eregraf van Albin Egger-Lienz. Hij ligt er begraven tussen drie van zijn meesterwerken, waaronder het zeer omstreden fresco ‘Der Auferstandene’, voldoende reden voor Rome om godsdienstoefeningen in de kapel voor lange tijd te verbieden. Zowel de kapel waarin Albin Egger-Lienz begraven ligt als de St. Michaelskerk zijn niet altijd geopend. Op de deur staat duidelijk aangegeven waar je de sleutel kunt ophalen. Doen!

Je kunt er voor kiezen om een kijkje te nemen bij de Tammerburg, ook wel Tamerburg genoemd. De eerste bewoner nam er zo’n 750 jaar geleden zijn intrek: Ernst de Dobrawiz, rechter in dienst van de Görzer graven. Sinds 1992 is de Tammerburg in het bezit van de stad Lienz en worden er tentoonstellingen ingericht en uitvoeringen gegeven. Je bereikt de Tammerburg door het kerkhof tegenover de kerk door te steken (of het pad te volgen dat zich links tussen beide kerkhoven bevindt), waarna je een klein stukje linksaf de Oberdrummer Strasse volgt. Je neemt dezelfde weg terug, zij het dat je de de straat uitloopt tot de eerstvolgende kruising waarna je rechtsaf gaat.

Via de Beda-Weber-Gasse bereik je de Michaelsplatz. Aan de linkerzijde het Volkshaus, in gebruik voor allerlei uitvoeringen en festiviteiten, midden op het plein de St.Michaelskerk uit de 14e eeuw. Vele vooraanstaande burgers vonden in deze kerk hun laatste rustplaats, je vindt er grafstenen terug uit de 16e eeuw. Het altaar, een pronkstuk van de eerste orde, dateert uit 1683. De renovatie van de kerk waarvoor de financiële middelen door de Lienzer bevolking bijeengebracht werden, is nog maar enkele jaren geleden voltooid. Vermoeide wandelaars vinden tegenover de kerk een café met een meer dan uitgebreide ijskaart.

Aan het einde van de Beda-Weber-Gasse ga je naar rechts en gelijk weer naar links. (Je passeert de kunsthandel Diogenes, de liefhebber van leuke en aparte dingen die ook nog betaalbaar zijn moeten er beslist een kijkje nemen.) Je bent nu in de Kärntner Strasse en na een korte wandeling bereik je de oudste beschilderde reliekschrijn (Bildstock) van Tirol. Het staat in de voortuin van het pand van een voormalig ‘pesthuis’, waar gedurende de pestepidemie besmette personen werden ondergebracht. De reliekschrijn werd rond 1400 op deze plaats neergezet.

Je keert nu op je schreden terug en volgt de Kärntnerstrasse over de Spitalsbrücke en houdt dan links aan. Rechts zie je het voormalige ziekenhuis en het openluchttheater van Lienz tegen een achtergrond van een van de stadstorens en de oorspronkelijke muur rond de stad.. Daarna bereik je de Hauptplatz weer bij de Antoniuskerk, gebouwd in de 17e eeuw. Tegenwoordig is het een Grieks-orthodoxe kerk, door de gemeente geschonken aan de in Lienz achtergebleven kozakken na de Tweede Wereldoorlog. In 1976 werd de laatste hand gelegd aan de renovatie van de kerk, uitgevoerd door de gezamenlijke inwoners van Lienz.

Als je een andere bijzondere wandeltocht wil maken, geschikt voor de hele familie, ga dan met de Lienzer bergbaan naar Zettersfeld. Op ruim een uur wandelen er vandaan bevinden zich de Neualpseen, bergmeren op een hoogte van ruim 2400 meter. De weg is beslist niet moeilijk, het uitzicht over de bergen van de Schobergruppe is adembenemend.