Het Middengebergte (Sredna Gora)

Swipe

Plovdiv

Als je Plovdiv niet gezien hebt, ben je niet in Bulgarije geweest.’ Dat beweert men tenminste, maar op de keeper beschouwd is het waarheidsgehalte groter dan het chauvinistische gedeelte van de uitspraak. Hoewel Plovdiv, in 1999 culturele hoofdstad van Europa, met bijna 372.000 (2010) inwoners na Sofia de grootste stad van het land is, biedt het veel meer gezelligheid dan de hoofdstad. Het drukke centrum, verkeersvrij uiteraard, verbindt de oude stad met de vesting Nebet Tepe met het Romeinse amfitheater. Op loopafstand van elkaar vindt u de gehele geschiedenis van Bulgarije. Plovdiv wordt ook wel ‘de stad van de zes heuvelen’ genoemd, op drie ervan is de oude stad gebouwd.

De leeftijd van de stad staat nog lang niet vast. Opgravingen brengen steeds nieuwe feiten aan het licht. Er zijn sporen gevonden van Kretenzer en Myceense beschavingen. Zo werd in 1975 een tempel blootgelegd die veel overeenkomsten vertoonde met het paleis in Knossos. De oudste sporen gaan terug tot in de prehistorie en er zijn zelfs tekenen die erop wijzen dat de geschiedenis nog verder teruggaat. Men schat de leeftijd van Plovdiv dan ook voorzichtig op zo’n 8000 jaar.

De Grieken en Romeinen lieten er de duidelijkste sporen na, heden ten dage nog steeds te bewonderen door ieder die daarin geïnteresseerd is. In 342 v.Chr. herbouwde Philip II van Macedonië een oude Thracische nederzetting die hij Philippopolus noemde. De vestingstad werd de inzet van vele veldslagen, zowel Thraciërs als Hunnen deden pogingen om de stad te veroveren. Ze slaagden daarin niet. Het waren de Romeinen die uiteindelijk de fundamenten legden van de huidige stad.

In het jaar 46 werd Philippopolus veroverd door de Romeinse keizer Claudius die de stad herdoopte tot Trimontium: ‘Drie Heuvels’. Onder Romeins gezag werd Trimontium een welvarend handelscentrum en hoofdstad van Thracië. De geschiedschrijver Lucianus beschreef de stad als ‘mooiste van alle steden’. Even leek het erop dat de stad ten onder zou gaan toen de Goten en later de Hunnen de stad belegerden en deze gedeeltelijk verwoestten. Keizer Justinianus slaagde er in de 6e eeuw in om de vijanden te verdrijven en de stad kwam weer tot bloei. Het waren uiteindelijk de kruisvaarders die de stad plunderden en verwoestten nadat in de 7e en in de 10e eeuw de muren al wankelden onder Slavisch en Byzantijns geweld.

De strategische ligging van de stad aan de handelsroute uit Turkije zorgde ervoor dat de stad door de eeuwen heen altijd een gewilde plaats is geweest en zelfs toen de Turken in 1878 door de Russen verdreven werden kibbelden beide partijen om het bezit van de stad. Uiteindelijk werd, bij de conferentie van Berlijn in 1878, de stad aan Roemenië toegewezen, uiteraard een doorn in het oog van de Bulgaren die er tot 1885 over deden om Plovdiv weer in bezit te krijgen.

Toen de rust eenmaal was weergekeerd ontwikkelde Plovdiv zich in hoog tempo tot een moderne, op het Westen gerichte stad waar handel en industrie floreerden. Tegenwoordig is het nog steeds een economisch middelpunt waar niet alleen de tabaks- en textielindustrie belangrijk zijn. Ook de chemische industrie is van groot belang en de vervaardiging van hightechproducten neemt in hoog tempo toe. Om het economisch belang van de stad te onderstrepen werd in 1892 voor de eerste maal een jaarbeurs georganiseerd, een beurs die nog steeds wordt gehouden en waar ondernemers uit tal van sectoren elkaar op internationaal niveau ontmoeten. Het tentoonstellingsterrein bevindt zich aan de overzijde van de rivier Maritsa. Elk jaar wordt in mei een beurs georganiseerd ten behoeve van de lichte industrie, in september voor de zware industrie. Daarnaast dient het complex tal van doelen.

Oude stad Plovdiv

Plovdiv is niet op een zonnige achternamiddag bekeken. Daarvoor heeft de stad te veel bezienswaardigheden. Op de drie heuvels waarop de oude stad gelegen is kunt u genieten van alles wat de oudheid heeft nagelaten, maar ook wegdromen in een van de vele kronkelende straatjes, geplaveid met grote en kleine keien die het de wandelaar niet altijd even gemakkelijk maken, zeker niet als die straatjes ook nogal eens een stevige helling vormen. Op het hoogste punt van de oude stad kunt u niet alleen het fraaie uitzicht over de omgeving bewonderen, hier bevinden zich ook de oude vestingmuren van Nebet Tepe uit de 3e en de 4e eeuw. Een gedeelte van de stadsmuur werd er later, in de 6e eeuw, door Justinianus aan toegevoegd.

Armeense gemeenschap

Nabij Nebet Tepe bevindt zich ten behoeve van de grote Armeense gemeenschap in Plovdiv, de Armeense kerk, geflankeerd door de Armeense school en het Armeens cultureel centrum. Het monument herinnert aan de gevallen Armenen die streden voor een vrij Bulgarije gedurende de beide Balkanoorlogen en de Eerste Wereldoorlog. Direct nadat u de oostelijke stadspoort gepasseerd bent vindt u aan de rechterkant het etnografisch museum, gehuisvest in een van de fraaiste monumentale huizen in de oude stad. Het pand dateert uit 1847 en behoorde toe aan de rijke Turkse koopman Koyumzhioglou. Overigens, binnen de poorten van de oude stad zijn meer mooie en in kleurrijke jasjes gestoken gerestaureerde panden te vinden.

Sv. Konstantin i Helenakerk

Even buiten de stadspoort staat de Sv. Konstantin i Helenakerk. De kerk behoort tot de fraaiste van de stad en het kleurrijke interieur wordt zelfs als ‘frivool’ bestempeld. Er zijn tal van schilderingen te bewonderen en de altaarmuur, gemaakt door Macedonische kunstenaars, werd voor een deel door Zahari Zograf gedecoreerd. Van dezelfde meester zijn ook werken te bewonderen in het iconenmuseum. De tentoongestelde iconen dateren uit de 15e tot de 19e eeuw en ze zijn afkomstig uit kerken in de omgeving die niet meer als zodanig in gebruik zijn of die werden verwoest. Naast werken van Zahari Zograf kunt u er ook kunststukken van andere beroemde iconenschilders, zoals Hristo Dimitrov en Stanislav vinden.

Kunstgalerieën en musea Plovdiv

Zowel binnen als buiten de muren van de oude stad zijn diverse kunstgalerieën gevestigd en u vindt er tal van museumhuizen. U vindt er het Hindlian huis waarin u getoond wordt in welke weelde de rijke bovenlaag van de bevolking uit Plovdiv woonde, het Nedkovitch huis, ingericht als permanente werkplaats voor beeldende kunstenaars, het Georgiadi huis waarin het nationale bevrijdingsmuseum is ondergebracht en het Chomatov huis waarin een permanente tentoonstelling is ingericht over het leven en het werk van de schilder Zlatyu Boyadzhiev om maar eens een paar voorbeelden te noemen. U kunt in zo’n museumhuis gewoon binnenlopen, soms wordt een kleine entreeprijs geheven, u treft er vaak wondermooie zaken aan en het verplicht u allemaal tot niets.

Apteka Hipokrat

Vlak bij de Sv. Konstantin i Helenakerk kunt u zeer fraai pottenbakkerswerk aanschaffen, de werkplaats is juist aan de andere kant van de poort gelegen. Heel bijzonder is de inrichting van de Apteka Hipokrat, schuin tegenover de stedelijke kunsthal. De hulpmiddelen die vroeger in een apotheek heel gewoon waren hebben nu iets speciaals, u waant zich bijna in een oude Britse apotheek uit de tijd van Dickens.

Sv. Bogoroditsakerk

In de Sv. Bogoroditsakerk, gebouwd in 1837 aan de ul. Saborna moet u vooral een kijkje nemen bij de fresco’s. Een aantal werken is van de hand van Stanislav Dospevski, een leerling uit de Samokovschool.

Romeinse stadion

 Aan het einde van de straat bevindt zich het Romeinse stadion. Het is slechts voor een gedeelte blootgelegd, men stootte erop tijdens graafwerkzaamheden enkele jaren geleden. Het is zomaar een put aan het einde van de drukke winkelstraat met eromheen gegroepeerd tal van neringdoenden die allemaal wel iets ‘antieks’ in de aanbieding hebben. Ter verfraaiing heeft men wat beelden van Romeinen gehuld in kleurige gewaden op de tribunes neergezet waardoor ook dit unieke stuk oudheid opgaat in de kitsch eromheen. In het stadion, waarvan zich nog een belangrijk gedeelte onder de omringende gebouwen moet bevinden, waarschijnlijk volledig verwoest tijdens de bouw ervan omdat men in die tijd meer behoefte had aan nieuwe ontwikkelingen dan aan het behoud van cultureel erfgoed, konden eertijds zo’n 30.000 mensen plaatsnemen om te kijken naar wedstrijden in worstelen, atletiek, paardenraces en dergelijke sportevenementen. Vaststaat dat hier in de 2e en 3e eeuw grote wedstrijden werden georganiseerd.

Sv. Marinakerk

Achter het stadion ligt de Sv. Marinakerk met een schitterende altaarmuur. De ommuurde kerk is de oudste in zijn soort in Plovdiv.

Dzhumaya dzhamiya

De ‘Vrijdag moskee’, Dzhumaya dzhamiya, ligt vlak naast het stadion. Deze werd gebouwd onder het regime van sultan Murad II, ergens in het midden van de 14e eeuw. Het is een van de twee grote moskeeën die in Plovdiv te vinden zijn, beide worden slechts zelden gebruikt, maar u kunt ze wel bezichtigen.

Imaret moskee

De andere, de Imaret moskee aan de ul. Han Krubat even buiten het centrum en bijna aan de rivier Maritsa, is interessanter. U kunt er onder andere Arabische fresco’s bewonderen. Deze moskee werd gebouwd in opdracht van een latere heerser, sultan Bajazet en kwam in 1444 gereed. Men doet er alles aan om deze moskee in haar oude glorie te herstellen, maar de verwachting is dat dit nog wel enkele jaren kan duren omdat men geheel op het werk en de middelen van vrijwilligers is aangewezen.

Turkse baden

De Turkse baden aan pl. Hebros in het midden van bul .6 Septemvri vlak bij de Armeense kerk, zijn dankzij dezelfde inspanningen weer voor het publiek opengesteld.

Archeologisch museum

Ten slotte: verlaat Plovdiv niet zonder een bezoek gebracht te hebben aan het archeologisch museum, vlak bij de Imaret moskee. U vindt er heel veel informatie over de Thraciërs.

Cultuur Plovliv

Plovdiv heeft een eigen filharmonisch orkest en ook een eigen operagezelschap. Er worden regelmatig festivals en speciale voorstellingen georganiseerd. Zo wordt er in januari in het gebouw van de opera een winterfestival voor symfoniemuziek georganiseerd en eenmaal per twee jaar vindt er tussen juni en september een kamermuziekfestival plaats. Het balletgezelschap van Plovdiv is wereldvermaard en het zou toeval zijn dat een optreden plaats vond als u de stad bezoekt. Zelfs als u dat zou treffen: de voorstellingen zijn maanden van tevoren uitverkocht.

10 prachtige bestemmingen in Plovdiv en Bulgarije