Langs de Carretera Interamericana naar het meer van Atitlán

Swipe

Chimaltenango

In het heuvelachtige land van het departement Chimaltenango wordt intensieve akkerbouw bedreven waarbij vooral groente voor de export verbouwd wordt. In 1976 werd dit departement zeer zwaar door de aardbeving van dat jaar getroffen zodat bijna 7% van de bevolking hierbij omkwam. Inmiddels zijn de meeste huizen herbouwd en de materialen zijn nu beton of hout met golfplaten daken. Deze woningen zijn veiliger dan de traditionele adobe huizen met dakpannen. In een gehucht in dit departement werden in 1986 22 boeren vermoord; deze moorden zijn, als zovele, nooit opgehelderd.

In het postklassieke tijdperk bewoonden de Cakchiquels dit gebied en had de plaats Chimaltenango (‘plaats van de muur van de schilden’) een strategische ligging. De schoonzoon van Pedro de Alvarado stichtte in 1526 de huidige stad en de Spanjaarden overwogen tweemaal om haar tot hoofdstad te verkiezen.

Chimaltenango is nu cabacera (hoofdstad) van het gelijknamige departement en een drukke handelsplaats met enige lichte industrie. Evangelische organisaties hebben de stad als missiepost gekozen. Door de ligging aan de Carretera Interamericana heeft Chimaltenango twee centrums gekregen: het oude centrum aan de plaza en een klein industrieel centrum langs de Carretera. Behalve een aparte fontein heeft Chimaltenango weinig aantrekkelijke aspecten. De marktdagen zijn hier vooral op maandag en donderdag. Op 26 juli is er een fiesta. Vanuit Guatemala Ciudad gaan er regelmatig bussen naar Chimaltenango vanaf de hoek van de 20 Calle en de Avenida Bolívar, zone 1. De laatste bus vertrekt om ongeveer 16.00 uur. Van Chimaltenango naar Antigua vertrekt er elke 45 minuten een bus, de laatste om 17.00 uur; de rit duurt een uur. Ook vanaf Antigua gaan er zeer regelmatig bussen naar Chimaltenango.

De volgende twee plaatsen liggen aan een zijweg ten zuiden van de Carretera Interamericana die naar het plaatsje Godínez voert, dat vlak bij het meer van Atitlán ligt. De weg is na Patzún nogal gevaarlijk vanwege ongeasfalteerde stukken, steile hellingen en vele haarspeldbochten.

Patzicía

In dit dorp stelden de liberalen in 1871 hun partijprogramma op: de Acte de Patzicía. Op 21 oktober 1944 brak een Indiaanse opstand uit waarbij vele ladinos omkwamen, omdat president-generaal Ponce zijn beloften van een rechtvaardige landverdeling niet nakwam. Zijn regering viel de volgende dag. Deze plaats ligt op 2100 m hoogte; men spreekt er Cakchiquel. Er is markt op woensdag en zaterdag en een fiesta op 25 juli.

Patzún

De festiviteiten op Sacramentsdag in de eerste week van juni worden in dit dorp op uitgebreide wijze gevierd. Bonte processies van de Indiaanse religieuze broederschappen trekken door de straten. Deze zijn, net als in Antigua, tijdens Pasen bedekt met bloemen- en zaagseltapijten. Er is ook een fiesta op 20 mei. Er wordt mooi weefwerk gemaakt in de vorm van helderrode huipiles, versierd met felgekleurd borduurwerk met veren rond de halslijn, en geborduurde doeken, die vaak als wandkleden verkocht worden. Patzún ligt op 2200 m hoogte en de voertaal van de inwoners is Cakchiquel. Op dinsdag, donderdag en zondag is er markt.

De volgende dorpen liggen ten noorden van de Carretera Interamericana; ze zijn interessant vanwege hun weefwerk en ambachten.

Comalapa

Vlak na de opstand van de Cakchiquels in Iximché kozen de Spanjaarden voor de omgeving van Comalapa, waar ze zich tijdelijk vestigden. De naam van deze plaats betekent ‘plaats van de comales’ (tortillapannen). Vele inwoners van dit dorp houden zich bezig met naïeve schilderkunst die in het hele land verkocht wordt. De vader van deze kunstvorm is Andres Curruchich, wiens schilderijen je in Museo Ixchel in de hoofdstad kunt bewonderen (zie Guatemala Ciudad, stadswandeling 4).

De huipiles uit dit dorp bestaan uit effen helderrode horizontale banen bij de schouders en bonte patronen van gestileerde planten en dieren die de rest van de blouse sieren. Dit dorp was ook de geboorteplaats van de componist van het volkslied van Guatemala, dat in 1897 officieel door dictator Reyna Barrios ingesteld werd. Het stadje ligt op ruim 2000 m hoogte en de inwoners spreken Cakchiquel. Op dinsdag en vrijdag is er markt en op 24 juni viert men fiesta.

Tecpán Guatemala

In 1524 probeerde Pedro de Alvarado hier de eerste Spaanse hoofdstad van het koninkrijk Guatemala te vestigen. Aan deze stad werd door de Spaanse veroveraars de Mexicaanse naam ‘Tecpán Cuauhtlimallán’ gegeven, waaruit Guatemala, de naam voor het hele land, ontstaan is. Wat deze naam nu precies betekent, daar is men het niet over eens. Er zijn drie mogelijkheden: de eerste luidt ‘guhatezmalha’ en betekent ‘waterspuwende bergen’; de tweede naam is afgeleid van ‘kauauhtemallan’, de naam van een veelvoorkomende plant met een melkachtige vloeistof. De meest waarschijnlijke betekenis is ‘land van de bomen’ of ‘plaats van de houtstapel’ (‘quauhtematlan’). Tecpán betekent ‘koninklijk hof’.

Deze stad is nu een belangrijk marktcentrum in het hoogland onder andere door de verbouw van tarwe. Er zijn dan ook vele meelmolens te vinden die door ladinos gerund worden. Door de goedkope importen uit de Verenigde Staten kunnen de inheemse boeren nauwelijks hun hoofd boven water houden. Vanwege de bossen in de omgeving zijn er ook houtzagerijen. Er worden diverse ambachten in deze plaats beoefend zoals het maken van marimba’s, meubels, kammen en textiel in de vorm van garens en weefwerk evenals het bewerken van ijzer, tin en leer. Je kunt aan zo’n 30 ambachtelijke werkplaatsen een bezoek brengen. De plaats ligt op bijna 2300 m hoogte en de 6000 inwoners spreken Cakchiquel. De marktdagen zijn donderdag en zondag en op 4 oktober viert men een fiesta. In Hotel Iximché aan de plaza en Pension Doña Esther kun je overnachten.

Langs de Carretera Interamericana naar het meer van Atitlán

10 prachtige bestemmingen in Chimaltenango en Guatemala