Nepal

Swipe

Cultuur

Kunst

In Nepal kunt u kennismaken met de artistieke creaties van de Newars, maar ook met Tibetaanse voorwerpen, die in schoonheid en kunstzinnigheid wedijveren met de producten van de plaatselijke bevolking. Behalve door de Newars wordt Nepal bevolkt door vele andere volken en stammen, die alle hun eigen producten maken. Velen maken van de verkoop van deze handgemaakte voorwerpen hun broodwinning.

Beelden

In Nepal vervaardigd men prachtige bronzen, koperen of van messing gemaakte beeldjes. Vaak zijn het afbeeldingen van personages uit de hindoeïstische mythologie. Ook zijn er vele boeddhabeeldjes. Deze beeldjes spelen een belangrijke rol in het culturele en religieuze leven van Nepal. De bronzen beeldjes worden via de cire perdu methode vervaardigd. De originele figuur wordt van bijenwas gemaakt. Dit wassen beeldje wordt bedekt met een mengsel van klei en rijst, dat hard wordt als het is opgedroogd. Vervolgens wordt de was verhit waardoor het smelt en alleen het kleiomhulsel overblijft. In dit omhulsel wordt nu gesmolten metaal of brons gegoten. Langzaam maar zeker wordt dit metaal of brons hard, waarna het omhulsel wordt weggehakt en er een prachtig metalen of bronzen beeldje overblijft. Aldus vervaardigd is geen enkel beeldje gelijk aan een ander, omdat de was waaraan het zijn vorm heeft ontleend, tijdens het procedé is weggevloeid. De fraaiste beeldjes zijn de bronzen en koperen exemplaren die bewerkt zijn met zilver en goud en ingelegd met halfedelstenen. In Patan wonen en werken de meeste bronswer-kers. De ‘cire perdu’ ofwel de ‘verloren was’-methode wordt in Patan al ca. 2500 jaar toegepast.

Khukri’s

De khukri, een krom mes dat het traditionele wapen van de Gurkha-soldaten is, is het nationale wapen van Nepal. Het handvat en de schede zijn vaak prachtig versierd. Het mes wordt niet alleen in de praktijk gebruikt, maar ook bij verscheidene ceremoniën. In de loop der tijd werd het mes het symbool voor de heldhaftigheid van de Gurkha-soldaten.

Maskers van papier-maché

In Thimi (zie aldaar), een klein, rustig dorp, ongeveer 7,5 km ten oosten van Kathmandu gelegen aan de weg naar Bhaktapur, vervaardigt men met de hand papieren maskers. Deze maskers stellen vaak een der goden of godinnen uit de hindoemythologie voor en spelen een belangrijke rol bij vele Nepalese festivals waar ze worden gebruikt bij de fameuze maskerdansen.

Houtsnijwerk

Het eerste wat opvalt als men door de koningssteden van Nepal loopt, is dat het houtsnijwerk hier van bijzonder hoge kwaliteit is. De schitterend bewerkte ramen en vensters zijn een lust voor het oog. Ook tegenwoordig worden deze vensters (en andere houten voorwerpen) nog vervaardigd en wel volgens precies dezelfde eeuwenoude methode als waarmee de vensters in de huizen van de koningssteden zijn vervaardigd.

Muziekinstrumenten

In Nepal zijn allerhande ingenieuze muziekinstrumenten. Alleraardigst zijn de saranghi’s, een soort handgemaakte violen. Deze instrumenten worden vooral gebruikt door de gaines, die overal liederen ten gehore brengen. Op de hoeken van de straten in Kathmandu zal men verkopers van fluiten tegenkomen. Deze kleurrijke figuren dragen tientallen fluiten bij zich die hij alle in een dikke holle stam heeft gestoken. De fluiten variëren in formaat en kwaliteit.

Zilverwerk en halfedelstenen

In Kathmandu wordt veel zilverwerk geproduceerd. De zilverprijs is in Nepal heel redelijk en edelsmeden vragen een voor onze begrippen ui-terst lage prijs voor het vervaardigen van ontwerpen. Vooral de ringen met het ‘Kathmandu-design’ hebben een grote faam in Azië verworven. In veel winkels kunt u uw eigen (half)edelstenen uitkiezen en deze vervolgens in een ring laten plaatsen waar u het design zelf van heeft uitge-zocht. Voorts is er een grote verscheidenheid aan enkel- en armbanden. Het op straat verkochte zilverwerk heeft vaak een laag zilvergehalte en kost niet veel. Erg mooi zijn de met halfedelstenen afgezette juwelendoosjes die ook nog verfraaid zijn met ragfijne zilverdraden. Deze doosjes zijn er ook van messing: minder duur maar net zo kunstzinnig vervaardigd. De verscheidenheid is groot en voor de liefhebber is het een waar genot in Nepalese juwelierswinkeltjes rond te neuzen.

Tibetaanse voorwerpen

In de Tibetaanse vluchtelingenkampen zijn grote tapijtweverijen opgezet. Men kan er tegen vaste prijzen bijzonder mooie tapijten kopen. Als u een tapijt gaat kopen moet u twee dingen in gedachten houden: tapijten met de zogenoemde Zwitserse kleuren (Swiss colours) zijn van een aan-merkelijk betere kwaliteit dan tapijten met zogenoemde Indiase kleuren (Indian colours); en voorts is het aantal knopen op een vierkante decmeter bepalend voor de kwaliteit van het tapijt. In Patan zijn rondom het kamp Jawalakhel vele tapijtwinkels geopend. Men kent daar geen vaste prijzen en verwacht dus dat u afdingt. Andere aantrekkelijke Tibetaanse producten zijn: wollen truien, jasjes, hesjes, vesten, schoudertassen, sokken, handschoenen, dassen, ‘zingende schalen’, enzovoort. De Tibetaanse gebedsmolentjes zijn waarschijnlijk het bekendste souvenir; deze molentjes worden gebruikt bij de uitoefening van de Tibetaanse lamaïstische godsdienst. De bovenkant van het molentje kan worden losge-draaid, waarna men er een op papier geschreven gebed in kan doen. Tijdens het gebed worden de molentjes met de rechterhand rondgedraaid. Er zijn roodkoperen, houten en messing molentjes.

10 prachtige bestemmingen in Nepal