Noorwegen

Swipe

Geologie

Noorwegen is geologisch zeer interessant. De ondergrond bestaat grotendeels uit hard oergesteente: granieten, schisten en gneizen, die tot de oudste delen van de aardkorst behoren. Een uitgestrekt gebied van gesteenten uit het Precambrium met een ouderdom van meer dan 1 miljard jaar maakt deel uit van het Baltische schild, een restant van het oercontinent Pangea. Tijdens het Precambrium werd dit gebied meerdere malen geplooid, waarbij vanuit de aardmantel grote hoeveelheden magma de aardkorst binnendrongen. Hierbij ontstonden zeer harde dieptegesteenten en metamorfe gesteenten als graniet, gneiss en kwartsiet. In de lange aardgeschiedenis zijn die oude gebergten geheel afgesleten en verdwenen door erosie.

Caledonisch gebergte

Aan de westkant van dit Baltische schild werd 400 miljoen jaar geleden tijdens het Siluur een gebergte gevormd door het sluiten van een oceaan, waarbij sedimenten van de oceaanbodem werden geplooid en omhoog geduwd tot het 1800 km lange Caledonisch gebergte. Het Caledonisch gebergte strekte zich uit van Schotland (‘Caledonia’) tot Spitsbergen en moet qua hoogte vergelijkbaar zijn geweest met de huidige Himalaya. Een belangrijk verschijnsel bij de vorming van dit gebergte was het ontstaan van dekbladen, gesteentepakketten die over tientallen kilometers vanuit het westen over de oude Precambrische gesteenten heen schoven.

Het Caledonisch gebergte werd in de miljoenen jaren die volgden door verwering en erosie grotendeels afgebroken. De huidige bergen op de grens tussen Noorwegen en Zweden zijn resten van dit eens machtige hooggebergte, dat in een veel latere fase (het Tertiair) nog eenmaal werd opgeheven. Vooral aan de Noorse westkust kwam het gebergte meer dan 1000 meter omhoog. Zo ontstond het huidige Noorse bergland met een steile westkant en een brede, langzaam aflopende oostkant. Aan de westkant kregen de rivieren meer verval en meer erosiekracht, zodat ze zich diep insneden. De hoogste toppen van het gebergte liggen in Zuid-Noorwegen, en meer naar het noorden langs de Noors-Zweedse grens. Het bergland bestaat uit dieptegesteenten (granieten), metamorfe gesteenten (gneizen, schisten) en vulkanische gesteenten (gabbro), die tijdens de laatste opheffingsfase de aardkorst binnendrongen.

10 prachtige bestemmingen in Noorwegen