Het Castiliaans (‘Spaans’) ontwikkelde zich in de 16e en 17e eeuw door de expansiedrift van de Spanjaarden tot een van de belangrijkste wereldtalen. Dankzij schrijvers als Cervantes en Calderón speelde het Spaans ook als literaire taal al vroeg in de geschiedenis een belangrijke rol.

Als wereldtaal neemt het Spaans de tweede plaats in, na het Engels. Het wordt niet alleen in Spanje gesproken, maar ook in Latijns-Amerika. Totaal spreekt ca. 5.5% van de wereldbevolking Spaans.

Regio-nationalisme

Spanje kent naast het Castiliaans nog drie erkende talen die u overigens nooit, en zeker niet in het bijzijn van Spanjaarden, dialecten mag noemen. De streektalen in Spanje zijn namelijk niet los te zien van het regio-nationalisme dat al van oudsher de Spaanse politiek beheerst. De streektalen worden naast het Spaans op regionale scholen onderwezen.

In de eerste plaats het Catalaans (Catalan). Dat wordt in Catalonië en op de Balearen gesproken. In de deelstaat Valencia wordt het Valentiaans gesproken, maar dat lijkt als twee druppels water op het Catalaans. Meer dan 6.5 ml. Spanjaarden spreken Catalaans. Daarnaast is er het Baskisch (Euskera) dat gesproken wordt in País Vasco (Baskenland), evenals in het Franse deel van wat de Basken als hun thuisland beschouwen. Tot slot wordt in Spanje het Galicisch als aparte taal erkend; het wordt gesproken in Galicië en andere delen van Noordwest-Spanje; de invloed van het Castiliaans is hier door de eeuwen heen minimaal geweest.

Spaans onderweg

In toeristengebieden kunt u zich doorgaans verstaanbaar maken met een van de drie moderne Europese talen. Over het algemeen spreken oudere Spanjaarden wat vaker Frans of Duits; jongeren zijn weer meer bedreven in het Engels.

Van de talenkennis van de gemiddelde Spanjaard moet u zich echter niet teveel voorstellen. Naast gebrek aan talenkennis, speelt chauvinisme een belangrijke rol. Het is daarom vaak lang niet makkelijk om met een niet in het Spaans gestelde brief, fax of e-mail van hotels of toeristenbureaus een reactie los te krijgen.

Blijft u langer in een stad of streek, bijvoorbeeld om te overwinteren of voor een werkvakantie, dan zijn er mogelijkheden te over om ter plaatse door middel van een korte en intensieve taalcursus vat op het Spaans te krijgen.

Of schaf een taalcursus aan voor op uw laptop of tablet; er zijn ook eenvoudiuge taalapps op de markt. De Spaanse taal is vrij snel te leren; het is een fonetische taal die grammaticaal eenvoudig is opgebouwd.

Verlaat u zich onderweg op een taalgidsje, neem dan daarnaast een goed woordenboek mee; het opgenomen vocabulaire is doorgaans beperkt, vooral als het om niet alledaagse situaties gaat. Ook hier weer is een (ver)taalapp op smartphone of tablet reuze handig.