Suriname

Swipe

Omgangsvormen

Zoals in iedere samenleving kent Suriname een aantal ongeschreven gedragsregeltjes. De mate waarin u deze codes hanteert bepaalt in hoeverre u als een local of als een echte bakra (Nederlander) wordt beschouwd. U scoort bijvoorbeeld hoog op de schaal van sociale acceptatie als u voor het betreden van een woning uw schoenen uitdoet. Hoe u vervolgens uw gastheer en zijn gezelschap begroet is bepalend voor het verdere verloop van uw bijeenkomst. Het geven van een hand onder vermelding van uw naam, doet het beter dan een algemeen ‘hoi’ of ‘hallo’. Het ‘dorp’ Suriname krijgt zoetjesaan, vooral door de media, steeds meer contact met de buitenwereld waardoor men minder vreemd opkijkt van andersoortig gedrag. Toch is het in sommige gevallen gunstig om uw ‘bakra fasi’ (Nederlandse wijze) aan te passen aan de Surinaamse etiquette; met de volgende tips kunt u uw voordeel behalen.

In huis

De kans is groot dat u tijdens uw verblijf op visite wordt gevraagd. Surinamers zijn hartelijk en het is dan ook geen probleem wanneer u onaangekondigd iemand meeneemt. Als u het adres gevonden heeft, ontbreekt meestal de deurbel om uw bezoek aan te kondigen. Roep dan luid ‘klop-klop’ om de aandacht van de bewoners te trekken. Zoals gezegd is het van groot belang dat u alvorens u een woning binnengaat uw schoenen uitdoet. Niet alleen blijven zand en gruis van de vele onverharde wegen aan uw schoenzolen kleven, ook het ‘kwaad’ van de straat neemt u op die manier mee naar binnen.

Eenmaal in huis gaat u op zoek naar uw gastheer en gastvrouw om hen met een handdruk te begroeten. Vervolgens wendt u zich tot de rest van het gezelschap om u aan ieder lid afzonderlijk voor te stellen. De avond verloopt verder gemoedelijk. Onthoudt u van zware (politieke) gesprekken. Stel ook liever geen al te persoonlijke vragen. Onderwerpen als relatie, gezondheid en werkkring komen al snel in de privé-sfeer. Indien u van Surinaamse afkomst bent, kan men een groot deel van de avond vullen met het onder de loep nemen van uw familiebanden. De vraag staat dan centraal of u een broer, een zus, een nicht of een zwager van … bent.

Steevast wordt u halverwege de avond gevraagd of ‘u een beetje gaat eten’. Hiermee wordt een compleet verzorgde maaltijd bedoeld met rijst, kip en groente. Uw 'portie’ weigeren is hoogst ongebruikelijk en wordt als een belediging ervaren. Vraag desnoods of u een klein beetje mag proeven omdat het u zo lekker lijkt. U krijgt dan een minuscule hoeveelheid minder opgeschept dan de rest van de bezoekers. Als plotseling het grootste gedeelte van het gezelschap opstapt, is het niet de bedoeling dat u blijft plakken. Veel Surinamers zijn namelijk vroege vogels, ook in het weekend. Uw vertrek mag echter niet onopgemerkt gaan. Bedank uw gastheer en zijn vrouw uitvoerig voor hun gastvrijheid. Voor eventuele achterblijvers kunt u volstaan met een welgemeend ‘prettige avond verder’. Indien u bent uitgenodigd om te blijven slapen neem dan de strikte regels met betrekking tot de persoonlijke hygiëne in acht: baden (douchen) voor het slapen gaan is een must.

In de winkel

Dienstverlening is een relatief nieuw begrip in Suriname. De doorsnee winkelbediende zal u niet heel energiek terwille te zijn. Het tegenovergestelde is echter ook mogelijk: een winkeldame die u op de voet volgt en u nauwlettend in de gaten houdt. Windt u zich vooral niet op; dit zal leiden tot een uitermate onverschillige houding van de verkoper. Troost u liever met de gedachte dat dit gedrag niet in het bijzonder voor u als toerist bedoeld is maar iedere klant betreft.

Uw geduld wordt in veel winkels bijzonder op de proef gesteld wanneer het op betalen aankomt. Allereerst moet u op zoek naar een winkeljuffrouw die een bon voor u uitschrijft. Zij verdwijnt vervolgens met de bon richting chef voor een paraaf. De getekende bon krijgt u terug, hiermee kunt u bij de kassa gaan betalen. Op vertoon van uw kassabon kunt u ten slotte bij de inpaktafel uw spullen gaan ophalen. Geïrriteerd zuchten en steunen tijdens deze procedure is uit den boze; dit is men niet gewend. Bij de kassa kan het ook nog gebeuren dat iemand met een stalen gezicht voordringt. Lijdzaamheid werkt dan het beste. ‘No span’ (maak je niet druk), uiteindelijk bent u op vakantie. Afdingen is in Suriname niet gebruikelijk. Doet u dit toch dan vindt men u ‘gridi’ (gierig).

Op straat

Loopt u op straat niet te rennen en te vliegen, zo maakt u zich belachelijk. Respect wint u door kalm en beheerst over te komen. Pas uw kleding hierbij aan: alleen toeristen lopen met badslippers, korte broeken en ontblote bovenlijven door de stad. Dames worden niet zelden aangesproken door mannelijke voorbijgangers. Een sissend lipgeluid (pssst…) kan hiermee gepaard gaan. Het is niet de bedoeling dat u serieus op de lokroep ingaat, tenzij u natuurlijk interesse heeft in het aanbod. Beschouw de aandacht als een bedenkelijk compliment en loop door. Het is dan de kunst om niet al te arrogant over te komen anders wordt u uitgejouwd.

Straatventers, zwervers en bedelaars kunt u het beste op dezelfde manier behandelen: vriendelijk maar beslist. Suriname kent veel honden. Dit zijn niet de weldoorvoede en frisgewassen dieren waaraan u gewend bent. Honden leven in Suriname op straat of op het erf, beslist niet in huis. Wanneer u zich in het verkeer begeeft, wees dan bedacht op los overstekende dieren. Ook wandelaars kunnen oppassen voor bijtende keffertjes. Honden hebben vlooien en kupari’s (teken) en worden niet geaaid. Doet u dit toch dan bent u een rare toerist. Het nadien uitvoerig wassen van uw handen maakt een hoop goed.

10 prachtige bestemmingen in Suriname