Mallorca

Swipe

Architectuur en Kunst

De traditionele architectuur op Mallorca is sterk beïnvloed door de architectuur op het Spaanse schiereiland. Toch hebben de gebouwen op Mallorca een eigen gezicht. Uiteraard zijn de architectonische overblijfselen eveneens de stille getuigen van de roerige geschiedenis van het eiland Mallorca. Op verscheidene plaatsen staan nog overblijfselen van prehistorische nederzettingen uit de Talayot-cultuur. De Romeinen lieten sporen van steden achter die u onder meer in Alcúdia kunt bewonderen, waaronder een fraai amfitheater. In de Middeleeuwen waren het de Arabieren die hun stempel op het eiland Mallorca drukten. Uit dit tijdvak stammen niet alleen de bevloeiingsmethoden, maar ook de Almudaina-boog en het Arabische badhuis Banyas Arabs (10e eeuw) in Palma.

Met de komst van de christenen en koning Jaume I werden ook de eerste godshuizen op Mallorca gebouwd. De toonaangevende kerken zijn gebouwd in de gotische stijl. Kenmerkend voor deze stijl zijn de spitsbogen en de lucht- en steunbogen aan de buitenzijde van de kerk. De muren zijn minder dik dan in de Romaanse stijl, en de ramen talrijker en hoger. Opvallend zijn de ranke glas-in-loodramen die het interieur verlichten. Karakteristiek voor de gotiek is een roosvenster boven het hoofdportaal, zoals bij de kathedraal van Palma.

Veel gebedshuizen op Mallorca hebben drie schepen met enkele zijkapellen. Bij het betreden van kerken en basilieken valt de blik onmiddellijk op het hoogaltaar. In de regel betreft het een barok altaar (17e eeuw) dat de gehele achterwand van de kerk bedekt. Tientallen afbeeldingen van heiligen zijn in het rijkversierde en soms vergulde altaar verwerkt. Opmerkelijk is dat er in veel kerken rechts en links van het hoogaltaar een trap om het altaar heen naar de achterwand leidt, waar de gelovigen voor het beeld van de beschermheilige van het godshuis kunnen bidden. Bijna iedere kerk op Mallorca beschikt over verscheidene altaren. Soms zijn de altaren eenvoudig van vorm en uit donker hout gesneden, andere zijn op kunstige wijze vervaardigd. Soms kunt u de zilveren en gouden kunstvoorwerpen bezichtigen in de schatkamer (tesoro's) van het godshuis. In bijna alle kerken op Mallorca staat permanent een 'kerststal', in het algemeen een nagebouwde grot van druipstenen met daarin afbeeldingen van Maria, Jozef en het kindje Jezus. Opvallend is dat de kleding van de figuren in de grot en de andere tentoongestelde voorwerpen in het algemeen typisch Mallorcaans zijn.

Bij het bezichtigen van een kerk verdienen ook zeker de kroonluchters, preekstoelen en beelden uw aandacht. Sommige preekstoelen zijn uit hout gesneden, andere rusten op marmeren zuilen. De oudste beelden in de kerken zijn door Spaanse en Vlaamse beeldhouwers vervaardigd. Tussen de beelden hangen schilderijen met religieuze voorstellingen; de meeste zijn tussen de 16e en halverwege de 19e eeuw geschilderd. In die tijd vervaardigden de schilders vooral portretten en schilderijen met een religieus motief. Op sommige schilderijen staan, als waarschuwing voor de kerkgangers, afbeeldingen van de hemel en de hel. Veel van deze kerken werden gebouwd in combinatie met een klooster. Beroemd zijn het kartuizerklooster van Valldemossa, het klooster Lluc van Escorca, het klooster van Betlem bij Artà en het klooster op de bergtop Salvador. Sommige van deze kloosters fungeerden als hermitages, waarin slechts enkele monniken als kluizenaars leefden.

In de 18e en de 19e eeuw bouwden de grootgrondbezitters fraaie landhuizen op Mallorca. Enkele daarvan kunt u ook nu nog bezoeken. Bekend zijn de landhuizen Els Calderers (1750), Son Marroig (18e eeuw) en La Granja (17e en 18e eeuw); deze landhuizen zijn opengesteld voor het publiek. Ook in de steden op Mallorca verschenen woningen voor de welgestelden, woningen die nu nog het aangezicht van de oude wijken in de steden mede bepalen. Typerend voor deze architectuur zijn de houten balkons. Zij zijn kundig uit pijnbomenhout gesneden. De houten balkons waren een teken van welstand en sieren met name de voormalige woningen van de edelen en de gegoede burgerij. Ook veel raamomlijstingen en balustrades zijn van dit zelfde hout gemaakt. Deze fraaie huizen hebben alle een patio, een soort binnenplaats omringd door een balustrade met daaronder een galerij. De meeste kamers komen op deze galerij uit. De vaak aanwezige balustrade op de eerste verdieping vormt de toegang tot de slaapkamers. Vanuit deze slaapkamers kunt u de eerdergenoemde balkons bereiken. De patio's staan in de regel vol met bloemen, planten en palmbomen. Op veel patio's is een waterput. In het deel van deze site dat Palma behandeld staat een lijst met adressen in de hoofdstad van huizen met patio's.

Ten slotte wil ik nog de wachttorens noemen die langs de kusten van Mallorca zijn gebouwd. Deze ronde verdedigingswerken waren noodzakelijk om schepen van zeerovers in een vroeg stadium te zien aankomen. Net als de meeste gebouwen op Mallorca zijn zij opgetrokken uit lokaal gedolven kalksteen. Op andere plaatsen, zoals in Artà en Capdepera, bouwde men kastelen, waarin de bevolking van Mallorca zich bij gevaar kon terugtrekken.

10 prachtige bestemmingen in Mallorca