Nieuw-Zeeland

Swipe

Gisborne

Gisborne (38.000 inw.), vanwege zijn ligging vlak bij de datumgrens de meest oostelijk gelegen stad ter wereld, gaat er prat op dat een nieuwe dag er als eerste begint. De stad heeft doorgaans de meeste zonuren van het land en de hoogste temperaturen. Op de vruchtbare grond groeien druiven, appels, kiwi’s en citrusvruchten. De wijn van deze streek behoort tot de beste van het land. ‘Bay of Poverty’, de naam die James Cook gaf aan de baai waaraan Gisborne ligt, lijkt dan ook een regelrechte miskleun. Cook had hier geprobeerd voedsel en water van de Maori te krijgen, maar kreeg slechts brandhout. De lokale bevolking gebruikt liever de naam ‘Sunrise Coast’.

Aan de noordoever van de rivier de Turanganui staat in het Churchill-park een standbeeld van Young Nick, de kajuitsjongen van James Cook, die als eerste land zag. Een bronzen jongen in een kraaiennest wijst naar een duidelijk te onderscheiden kaap aan de overzijde van de baai. De Maori noemen Young Nicks Head bij zijn oorspronkelijke naam; ‘Te Kuri a Pawa’, de Hond van Pawa. Het is de plek waar de Polynesische zeevaarder Pawa zijn hond achterliet, om verder te zoeken naar hout om zijn beschadigde kano te kunnen repareren. Pawa keerde echter nooit meer terug. De kaap heeft inderdaad wel iets weg van een langgerekte hond die de zee afzoekt naar zijn baasje. Bij het Churchill-park ligt Waikanae Beach, waar veilig kan worden gezwommen.

Niet ver van Young Nick staat een standbeeld van James Cook. Cook staat met de benen gespreid en de handen op de heupen op een in tweeën gespleten aardbol. Toch is dit niet de plek waar Cook aan land is gegaan. Drie dagen na het zien van Young Nick’s Head ging Cook ten oosten van de rivier Turanganui aan land.

Aan de zuidoever van de Turanganui ligt een aantal bezienswaardigheden dicht bij elkaar. De Esplanade aflopend bereikt u het Cook National Historic Reserve. Een obelisk aan de voet van Kaiti Hill markeert de plek waar Cook aan land zou zijn gegaan. De slingerende Queens Drive leidt naar de top van Kaiti Hill. Aan de Queens Drive ligt de Maori-kerk Toko Toru Tapu en het ontmoetingshuis Te Poho-o-Rawiri

Vanaf Kaiti Hill is het uitzicht over Gisborne en de Poverty Bay fenomenaal. Midden in het Endeavour Heipipi Park staat een indrukwekkende, fraai bewerkte boeg van een kano. De tekst bij dit monument geeft de gevoelens van de Maori goed weer. ‘Onze zeevarende voorouders bezeilden vol vertrouwen de Stille Oceaan, al eeuwen voordat Europese zeelieden zich verder waagden dan het oog kon zien, uit angst dat ze van de aarde zouden aftuimelen.’ Dit monument maakt duidelijk dat Cook hier niet als eerste was en de Maori, net als de Engelsen, uitstekende zeevaarders waren. Aan de zuidoever van de Taruheru liggen de botanische tuinen, waar inheemse en uitheemse bomen, struiken en planten te bewonderen zijn.

Naast het Gisborne i-Site Visitor Centre in Grey Street staat een bontgekleurde totempaal. Deze is in 1969 door Canada aan de stad geschonken, tijdens de 200-jarige herdenking van de landing van kapitein Cook. Het Tairawhiti Museum in Stout Street exposeert over de Maori en de koloniale geschiedenis van de Poverty Bay en de Oostkaap. Het museum is ondergebracht in Wyllie Cottage, het oudste gebouw in Gisborne (1872). Het bijbehorende Arts Centre heeft wisselende kunstexposities. Ook onderdeel van dit museum is het Star of Canada Maritime Museum, ondergebracht in een deel van het stoomschip ‘Star of Canada’, dat in 1912 bij Gisborne op de klippen sloeg. Reddingswerkers slaagden er niet in het schip los te trekken. Ze hebben alleen de brug van het schip aan land weten te krijgen.