Suriname

Swipe

Kopstukken van de Surinaamse politiek

Ronald Venetiaan

Ronald Venetiaan was de derde minister-president die de NPS heeft voortgebracht en bleef na zijn presidentsaftreden in 2010 nog enige tijd aan als partijvoorzitter. Voor de eerste zwarte president van Suriname, Johan Adolf (Jopie) Pengel, is een standbeeld opgericht op het Onafhankelijkheidsplein. Pengel was een man van het volk en vond zijn aanhang onder de creoolse arbeiders. Na zijn dood in 1970 werd Henck Arron voorzitter van de NPS en vervolgens premier. Onder zijn leiding kwam in 1975 de onafhankelijkheid tot stand.

In 1991 kwam de beurt aan Venetiaan, oud-minister van onderwijs. ‘Vene’ werd na de verkiezingen van 1996 opzij geschoven door de toenmalige NDP’er Jules Wijdenbosch, maar werd in 2000 na vervroegde verkiezingen herkozen tot president. In 2005 lukte het Venetiaan, ondanks ernstig zetelverlies voor zijn coalitie, voor een derde ambtstermijn aan te blijven. Het volk kreeg onder tien jaar Venetiaan aan het roer van zijn zogenoemde Front-coalitie een zeker mate van economische stabiliteit maar broodnodige vernieuwingen bleven uit. Vooral jongeren keerden deze politiek van pappen en nat houden de rug toe en kozen in 2010 massaal voor de snelle innovatiebelofte van Venetiaans rivaal Desi Bouterse.

Desi Bouterse

 

Desiré Delano Bouterse leidt de eerste multi-etnische partij van Suriname. Volgelingen van de NDP bestaan uit trouwe revolutie-aanhangers en uit hen die de zogenoemde gevestigde politiek de rug toekeerden. Bouterse was fel tegen de Front-regering. Hij gaf de voorkeur aan samenwerking met kleine partijen maar sloot coalitievorming met de partners van het Nieuw Front nooit uit. Het Nederlandse Interregionaal Recherche Team (IRT) maakte jarenlang jacht op de NDP-leider, alvorens ‘Baas Bouta’ in Nederland bij verstek voor drugshandel veroordeeld werd. Als Adviseur van Staat maakte Bouterse tijdens het kabinet-Wijdenbosch nog veel staatsreisjes maar met de val van dit kabinet in 1999 en de breuk tussen de partijtoppers verloor de NDP aanhang. Bij de verkiezingen van 2005 maakte de NDP echter een come back en wist het aantal zetels te verdubbelen.

Ondanks het in Suriname slepende Decembermoordenproces waarin Desi Bouterse hoofdverdachte is won de NDP in 2010 ruimschoots de verkiezingen. In tegenstelling tot zijn wat stoffige politieke tegenstanders spreekt Bouterse de taal van de gewone man. Het felbegeerde presidentschap verschaft de voormalige legerbevelhebber onschendbaarheid voor strafvervolging. Desondanks bewerkstelligde de omstreden president in 2012 de aanname van een amnestiewet die de behandeling van de Decembermoordenzaak tegen hem en andere verdachten opschortte.

Jules Wijdenbosch

Jules Wijdenbosch kreeg twee keer op basis van coups de gelegenheid om te regeren. Na de verkiezingen van 1996 werd hij door de Verenigde Volksvergadering democratisch tot president gekozen. Een verkiezing die weliswaar vooraf werd gegaan door scheuringen binnen partijen en geforceerde partijcombinaties.

‘Bosje’ zag zichzelf tijdens zijn zittingsduur als een man van grote daadkracht, geld speelde geen rol, en de kwistige president gaat de geschiedenis in als de man die de bruggen over de Suriname- en de Coppenamerivier liet bouwen. Na de roep om zijn aftreden in 1999 en de vervroegde verkiezingen die daarop volgden, zag de regering-Venetiaan zich opgezadeld met een uit de hand gelopen schuldenlast.

Paul Somohardjo

Slamet Paul Somohardjo draait al jaren als Javaans leider mee in de politiek. In Nederland kreeg hij in de jaren tachtig merkwaardige bekendheid, doordat hij in een live tv-uitzending van Karel de Graaf slaags raakte met een politieke tegenstander. Ook in Suriname is de reputatie van ‘Somo’ dubieus. De politicus raakte meerdere keren in opspraak wegens vermeende frauduleuze handelingen. In 2003 werd hij veroordeeld tot een voorwaardelijke straf wegens het betasten van een deelneemster aan een Miss Jawa verkiezing en hij trad af als minister van Sociale Zaken en Volkshuisvesting. Maar Somohardjo keerde in 2005 met de Pertjajah Luhur onverhinderd terug in de coalitie en eiste een belangrijke positie op: het voorzitterschap van het parlement.

Bij de regeringsformatie van 2010 zette de Pertjajah Luhur-voorzitter zijn loyaliteit aan de Front-combinatie opzij en winkelde bij de NDP-combinatie naar de beste ministeriële posities in ruil voor zetels. Dit tevergeefs waardoor ‘Somo’, die eveneens werd verdacht van grondeigendomzwendel, buiten de coalitie is gevallen.

Ronnie Brunswijk

Na de verkiezingen van 2005 kon een Front-coalitie onder aansturing van Venetiaan niet eenvoudig worden gevormd. Dit ondanks dat de voormalige president Wijdenbosch door het volk vervroegd naar huis was gestuurd en de NDP als gevolg van een breuk tussen de kompanen Bouterse en Wijdenbosch uiteen was gevallen. Slechts door het opnemen van de nieuwe binnenlandpartij A-Combinatie van de omstreden ex-junglecommandoleider Ronnie Brunswijk ontstond voldoende draagvlak om te kunnen regeren. ‘Brunsi’, de Robin Hood uit de jaren tachtig, die het met zijn guerrillabeweging had opgenomen tegen zijn voormalige werkgever Desi Bouterse, staat echter niet bekend als een lieverdje. Hij is meerdere keren in opspraak geraakt wegens geweldpleging en evenals Baas Bouta prijkt er een Nederlandse en tevens Franse veroordeling op zijn naam voor drugshandel.

‘Alleen bij God en in Suriname is alles mogelijk’, die gevleugelde Surinaamse uitspraak is van toepassing op Brunswijk. De leider van de boslandcreoolse bevolkingsgroep verliet in 2010 de Front-combinatie en sloot een nieuw verbond met oud-tegenstander Desi Bouterse.

10 prachtige bestemmingen in Suriname