Oman

Swipe

Flora

Oman telt meer dan duizend plantensoorten, waarvan tachtig endemisch zijn. De bevolking is bekend met een wijd spectrum van bruikbare plantensubstanties. Deze worden gebruikt in de gezondheidszorg, cosmetische industrie, voedselsector en landbouw. Hoewel Oman weinig dichte vegetatie kent, staan het Saiq Plateau (rozen, orchideeën, jasmijnen), andere delen van Jabal Akhdar en de Dhofar Mountains Chain (gedurende Khareef) in het voorjaar te boek als bloemenparadijzen. Bloemen treft u ook aan in (stads)parken, tuinen, oases (unieke ecosystemen) en op wadioevers.

Symbolen

De Boswellia sacra (wierookboom) en dadelpalm worden beschouwd als vlaggenschepen van Omans flora. Beide vormen de essentie van menselijk bestaan in het sultanaat. Wierookhars bracht Dhofar (zie desbetreffende hoofdstuk) reeds duizenden jaren geleden economische stabiliteit en welvaart. Dadels kennen voedzame bestanddelen waardoor langdurig overleven in droog en warm gebied mogelijk is. Oman kent een breed scala aan kleurrijke dadels; handel in deze vrucht vormt reeds generatielang de inkomstenbron van plattelandsgemeenschappen en Bedoeïenen.

Woestijn en semiwoestijn

Verwant aan de Boswellia sacra is de Commiphora myrrha. Dit type mirreboom komt voor in het droge woestijngebied tussen Jabal Samhan (Dhofar) en Somalië. Van oudsher geniet wierookhars meer aanzien dan mirrehars, dat vooral in Jemen wordt geoogst en wordt verkocht op markten.

De neem (Azadirachta indica) betreft een flora-unicum en staat te boek als wensvervuller. Deze boom is geheel bruikbaar – zelfs de lucht die wordt verspreid doodt ziektekiemen. Blaadjes van de neem worden gerookt om bronchitis te bestrijden, gom wordt gebruikt in maaltijden, verpoederde blaadjes worden in cosmetische producten verwerkt, gemalen blaadjes worden tot thee verwerkt, de takken kunnen dienen als tandenborstel… de lijst is lang. Ook wordt neemhoning, neempijnbestrijding en neemolie gemaakt. Deze hoge boom groeit in warm gebied (bij voorkeur in zand) en gedijt bij weinig neerslag. Bij afwezigheid van neerslag bereiken de wortels het grondwater, waardoor de neem groenblijvend is.

Kurkdroog woestijngebied (zoals Rub Al Khali) vormt de habitat van de ghaf. De lange wortels van deze boom bereiken (tot wel dertig meter diepe) grondwaterreservoirs en weerstaan hoge zoutgehaltes. Hierdoor kan de (altijd groene) ghaf gemakkelijk eeuwenlang gedijen. De vruchten en bloemen dienen als voedsel voor kamelen, geiten en ezels. Het harde hout staat bekend als kwalitatief hoogstaand brandhout. Bovendien vermindert de ghaf zandinstroom, waardoor deze onmisbaar is in de strijd tegen woestijnvorming, met name in oases.

De acacia wordt beschouwd als de parasol van gravel- en zandvlaktes, verovert rotsblokken en staat boven kloven en afgronden. De acacia tortillis is in Oman ongeveer vier meter hoog en is alleen ’s winters groen. De doorns zijn vlijmscherp en robuust; deze worden gegeten door kamelen. Geiten voeden zich met de blaadjes.

De sodomsappel (Calotropis procera) is een zijdeplant die in kurkdroog gebied (zoals de rand van Rub Al Khali) groeit. Deze plant heeft paarse, vettige bloemen en groene vruchten. Slangen blijven bij Sodomsappel weg. De droge blaadjes worden gerookt om astma te bestrijden, terwijl zaadhaartjes als kussenvulling worden gebruikt.

Bijenhouden

De Europese honingbij (Apis mellifera) en de dwerghoningbij (Apis florea) komen in Oman voor. Deze doen zich tegoed aan nectar die afkomstig is van de acacia, sidr, ghaf, kokospalm en papajaboom. Hierdoor heeft Omaanse honing een karakteristieke smaak en wordt de zoete substantie tot de beste ter wereld gerekend. Het is dan ook niet vreemd dat de overheid het mengen van Omaanse en geïmporteerde bijenstammen heeft verboden. Imkers wonen vooral in Musandam en Dhofar en worden door de overheid gesteund door middel van subsidies, advies en workshops. Jaarlijks wordt tienduizend kilo honing in het sultanaat geoogst.

Wadi’s en (berg)oases

De Christusdoornjujube (Ziziphus spina-christi of sidr) is groenblijvend en groeit in warm (bij voorkeur wat klam) gebied. Van bloemennectar wordt de duurste honing gemaakt (Sidr Honey, ongeveer € 800 per kilo). De fijngestampte vrucht kan worden gedronken ter bestrijding van bronchitis en hoesten. Het poeder van de blaadjes wordt gebruikt om shampoo te maken. Sidrthee wordt gebruikt als medicijn tegen mazelen.

Inheems en voorkomend in de oases van Noord-Oman, zijn Akhdarklokjes (op oude muren van bergdorpen) en Akhdars helmkruid. Algemeen voorkomend, maar met uitsterven bedreigd, is de wespenorchis (gedijt bij plaatselijke aflaj), de Italiaanse gladiool, de Siberische lelie en de druifhyacint.

Heuvels en bergen

De amandelboom houdt van de woestijn: uitbundige zonneschijn, warmte en lage luchtvochtigheid. Deze boom is dan ook te vinden in kurkdroog zand-, slib- en kleigebied. De (kleine) amandelen worden gebruikt voor plaatselijke consumptie.

Flora en fauna

10 prachtige bestemmingen in Oman