Dit prachtige historische stadje is een ideaal uitstapje vanuit Novi Sad of Belgrado. De plaats werd in 1699 wereldberoemd, omdat de vrede van Karlowitz (de Duitse naam voor Karlovci) er werd getekend. De vrede, die tot stand kwam dankzij de bemiddeling van Engeland en Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, betekende het officiële einde van de Grote Turkse Oorlog tussen het Osmaanse Rijk en de Heilige Alliantie (een coalitie onder leiding van de Habsburgers), die begon in 1683 met een mislukt beleg van Wenen door Osmaanse troepen.

Het centrum van Sremski Karlovci is klein maar imposant. Midden op het centrale plein staat een marmeren fontijn met vier leeuwen op de hoeken. Om het plein staat een aantal statige gebouwen, zoals het neo-classicistische raadhuis dat in het eerste decennium van de negentiende eeuw gebouwd werd, een barokke orthodoxe kathedraal van een halve eeuw eerder en een katholieke kerk uit 1765. Opvallend zijn verder de oude apotheek, het gymnasium, Hotel Boem. Net iets buiten het plein staat de “lagere kerk”, die nog ouder is dan de kathedraal.

Sremski Karlovci was een belangrijk centrum van de orthodoxie. De huidige patriarch heeft hier een residentie direct aan het plein en een museum dat objecten uit vernielde kloosters tentoonstelt. Van nog meer historisch belang is echter de zogenoemde Vredeskapel, waar de vrede van Karlowitz in 1699 werd getekend. Het huidige cirkelvormige gebouw stamt echter uit 1817. De kapel staat aan de zuidkant van de stad op een minuut of tien lopen van het plein.

Vlak buiten Sremski Karlovci staat de berghut Stražilovo, die ook een goed uitgangspunt is om Fruška Gora te ontdekken. De hut is eigendom van een vereniging die ook georganiseerde wandel- en mountainbiketochten aanbiedt. Er is een café en enkele bungalows, maar de hut is alleen in het weekend open. Aan de voet van de berg is een picknickplaats, waar je ook prima voor een nachtje kunt kamperen. Hier is ook een restaurant met een klein hotel.

Fruška Gora

Vanwege de gunstige ligging vlakbij Novi Sad en de combinatie van natuur en historische kloosters is Fruška Gora een populair uitstapje voor bezoekers van het Exit festival, die na een week harde muziek toe zijn aan wat rust. De beboste bergrug met toppen tot over de vijfhonderd meter is niet bijzonder spectaculair, maar het is een mooi gebied om te wandelen. Vergeleken met andere natuurgebieden in Servië zijn voorzieningen als wandelpaden, markeringen en richtingaanwijzers in Fruška Gora goed. Het hele gebied is al sinds 1960 een nationaal park. Er komen lynxen, wilde zwijnen, reeën, marters en tientallen vogelsoorten voor. Bij de lokale bevolking staat het gebied ook bekend om de geneeskrachtige kruiden – er zouden meer dan zevenhonderd soorten te vinden zijn.

De zeventien kloosters van Fruška Gora zijn niet zo uniek als die in Centraal Servië en de Sandžak, maar een aantal is zeker de moeite van het bekijken waard. Bovendien kan een klooster een verkoelende pauze op een hete wandeling door de heuvels zijn. Wie niet wekenlang in Fruška Gora blijft of een kloosterfanaat is, kan zich het beste beperken tot (een selectie uit) de volgende kloosters: Novo en Staro Hopovo, Krušedol, Veliki Ramata en Grgtek. Meer informatie over de kloosters kunt u in de toeristeninformatie in Novi Sad, Sremski Karlovci of in het gehucht Irski Venac krijgen.

Sremska Mitrovica

In geen stad in Servië is de Romeinse erfenis nog zo sterk aanwezig als in Sremska Mitrovica – oftewel Sirmium. In de eerste eeuw voor Christus werd hier een Illyrische nederzetting door de Romeinen veroverd. De stad lag op een strategische plek op de oever van de Sava en op het kruispunt van verschillende handelsroutes richting de Donauprovincies. Al snel groeide het garnizoen uit tot een echte stad, met alle voorzieningen die daarbij horen, zoals badhuizen, waterleidingen, een hippodroom, een theater en verschillende paleizen.

Verschillende Romeinse keizers werden in Sirmium geboren, waarvan Decius (249-251 n. Chr), Probus (276-282), Maximianus (285-310) en Gratianus (367-383). Sirmium werd na de opsplitsing van Pannonië in meerdere provinvies door keizer Diocletianus de hoofdstad van Pannonia Secunda. In de periode die daarop volgde – de derde en vierde eeuw na Christus – kende de stad haar grootste bloeiperiode. Sirmium was ommuurd en had een haven aan de Sava. Het was een belangrijke uitvalsbasis voor de verspreiding van het Christendom. Bovendien was de stad een belangrijk handelscentrum, wat bleek uit de toekenning van het muntrecht door Constantijn de Grote. In de vijfde en zesde eeuw bedreigden verschillende stammen, zoals de Avaren en de Gepiden de stad en namen deze ook kortstondig in. Lange tijd gold de stad als sleutel tot het Balkan schiereiland. Aan het eind van de zesde eeuw verwoestte een brand Sirmium, nadat vrijwel alle inwoners al op de vlucht waren geslagen voor de belegering van de Avaren.

De archeologische opgravingen zijn door de hele stad verspreid en netjes voor het publiek zichtbaar gemaakt. De meest uiteenlopende bouwwerken zijn nog terug te zien: thermen, waterleidingen, graanschuren, winkels en woonhuizen. De twee meest belangrijke vindplaatsen zijn Žitni trg, waar overblijfselen van de stadsmuren en het handelskwartier te zien zijn, en achter Hotel Sirmium waar resten van het keizerlijk paleis te zien zijn.

Alle voor 1918 gevonden beelden, mozaïeken en andere kunstvoorwerpen zijn verdeeld over musea in Belgrado, Zagreb en Novi Sad. Sinds 1957 zijn de opgravingen weer op systematische wijze hervat. Veel van de vondsten van na die tijd zijn te zien in het Museum van Srem in de stad zelf. De top-stukken zijn goed geconserveerd en tentoongesteld, maar op de binnenplaats staan tientallen beelden, delen van zuilen en muren te verpieteren. Het Museum van Srem heeft twee gebouwen. De Romeinse schatten zijn te zien in een achttiende-eeuws huis, tegenover de St. Stefanskerk. In het andere gebouw – bij het park tegenover hotel Sirmium – is een etnografische en een kunstcollectie te zien.

Ook de rest van het stadje is niet onaardig. In het centrum is een groot plein en een schaduwrijk stadspark. Veel achttiende- en negentiende-eeuwse panden zijn bewaard gebleven en vaak zelfs keurig opgeknapt. Op de kade kunt u een wandeling langs de Sava maken en een voetgangersbrug leidt naar de overkant. Daar zijn ook enkele drijvende restaurants.

Moerasgebieden

Langs de Sava is een aantal voor natuurliefhebbers en vogelaars interessante moerasgebieden. Net ten zuiden van Sremska Mitrovica, aan de overzijde van de Sava, ligt natuurreservaat Zasavica. Het gebied bestaat uit tweeduizend hectare wetlands op de plaats waar het gelijknamige riviertje in de Sava uitmondt. Zompige weiden worden afgewisseld met kreken en rietvelden. Er komen meer dan tweehonderd soorten planten voor, waaronder veel soorten waterlelies. Ook zijn er 120 verschillende vogelsoorten waargenomen, waarvan er tachtig ook in het gebied broeden.

Er is een bezoekerscentrum met uitkijktoren, etnodorp, een camping en goedkope accommodatie. U bereikt het gebied door bij Sremska Mitrovica de brug over te steken naar het zuiden en vervolgens de eerste weg rechts te nemen, richting het dorp Zasavica. Kijk voor meer informatie op www.zasavica.org.rs of bezoek de dienst Pokret gorana, Svetog Save 19.

Obedska bara ligt in een meander van de rivier, niet ver van de stad Šabac. Er zijn hier meer dan tweehonderd vogelsoorten waargenomen, waaronder de schreeuwarend, de Europese zeearend. De zwarte ooievaar broedt in het gebied, evenals ze grote zilverreiger en de lepelaar. Het gebied is te bereiken door vanaf de snelweg de afslag bij Pecinci te nemen en de weg te volgen richting Obrež. Bij Hotel Obedska bara is informatie over het gebied beschikbaar en staat een houten uitkijktoren.