Ongeveer 16 kilometer buiten de stad wordt de weg onderbroken door enkele verkeersdrempels. Een aantal huizen, wat winkels en een paar Javaanse eetstalletjes vormen samen het plaatsje Lelydorp. Heel vroeger heette Lelydorp Kofidjompo, letterlijk vertaald als ‘Kofi sprong weg’, een verwijzing naar de ontsnappingen van slaven van de plantages. Tussen 1903 en 1912 werd onder het bewind van ir. C. Lely een spoorlijn aangelegd langs Kofidjompo naar de goudvelden in het zuiden. De naam van het snelgroeiende plaatsje werd veranderd in Lelydorp. In het jaar van de voltooiing van de spoorlijn was de goudwinning echter al op haar retour en raakte de spoorlijn in verval.

Lelydorp heeft een van de grootste vlinderkwekerijen van Zuid-Amerika, daar kunt u zien hoe een vlinder uit de pop kruipt en hoe snel een rups eet, en natuurlijk wandelen in de kassen tussen de rondvliegende schoonheden. Het bijzondere van de poppen is dat die vlinders in wording reageren op stemgeluid en dan driftig beginnen te bewegen. De vlinderkwekerij is tegelijkertijd een botanische tuin, aangezien er voor iedere vlindersoort speciale planten voor voeding nodig zijn. Mede daardoor is het terrein op 2 kilometer afstand van de hoofdweg van Lelydorp een oase van rust.

Voorbij Lelydorp ligt in zuidelijke richting aan de Meursweg, de verbindingsweg tussen het Pad van Wanica en de Highway, een botanische plantentuin. Verschillende kleurrijke heliconiasoorten zijn er te bewonderen (in Suriname palulu’s genoemd) en ander weelderig groen waarover men u tijdens een rondleiding uitgebreid vertelt.

Onverwacht

Even voorbij Lelydorp ligt Onverwacht, het hoofdplaatsje van het district Para. Onverwacht heeft een postkantoor, een levensmidde-lenzaak en een eenvoudige eetgelegenheid. Vroeger was het plaatsje bekend om het treinstation waarvan nog een verlaten wagon en een als monument geplaatste locomotief getuige doen.

De spoorlijn werd in de tijd van de goudkoorts aangelegd door voormalige plantagearbeiders. Het spoor met een totale lengte van 173 kilometer liep vanuit het centrum van Paramaribo naar de goudgebieden tussen de Boven-Surinamerivier en de Boven-Marowijnerivier. Tot 1920 werd door de gouddelvers druk gebruikgemaakt van het spoorlijntje, maar grote vondsten bleven uit. In de jaren zestig verdween door de aanleg van de Afobaka-stuwdam een groot deel van het traject naar de bodem van het stuwmeer. Het nieuwe eindpunt werd de Brownsweg aan de voet van de Brownsberg. In 1985 hield het goudlijntje definitief op te bestaan.

Bersaba en Republiek

Ongeveer tien kilometer ten zuiden van Onverwacht kunt u bij de wegwijzer rechtsaf richting de dorpen Bersaba en Republiek gelegen rond de voormalige plantage La Prospérité. De weg voert eerst langs Republiek waar langs de Coropinakreek vermogende stadsbewoners en bedrijven vakantiehuizen hebben laten bouwen. In het weekend verblijft men in het buitenverblijf om in alle rust te vissen en te barbecuen. Voor een overnachting te Republiek moet u worden uitgenodigd door een gelukkige bezitter van een vakantiehuisje of u kunt proberen om via via een huis voor het weekend te huren.

Minder rustig dan in Republiek kan het er in het nabij gelegen Bersaba toegaan. De badplaats aan de koele kreek ligt binnen het bereik van Paramaribo per bromfiets. In het weekend parkeren vaders hun voertuigen in de schaduw van de amandelbomen aan de rand van het water, zodat de autoradio ook zwemmend te horen is. Op zaterdag en zondag verkoopt soms een dame in een stalletje ‘stroop’ (limonadesiroop) en snoep. Voor een maaltijd bent u echter aangewezen op de inhoud van uw eigen koelbox. Het bruine water is koel en naargelang de waterstand hier en daar diep. Voor veel bezoekers blijft het zwemmen beperkt tot voorzichtig pootjebaden met opgerolde broekspijpen. Een groot aantal Surinamers kan niet of nauwelijks zwemmen.

Vanuit het water heeft u uitzicht op een fraai houten kerkje van de Evangelische Broedergemeente uit de negentiende eeuw. Vlak bij Bersaba en Republiek ligt achter een bruggetje over de Coropinakreek de oude plantage Vierkinderen, een slaperige nederzetting met enkele houten huizen.

Zanderij 1

Op weg naar recreatieoord Zanderij 1 passeert u een aantal indianendorpen die gebouwd zijn op het witte savannezand van de omgeving. Kunstig gemaakte hangmatten worden wel langs de weg te koop aangeboden. Vlak voor u het vliegveld Zanderij bereikt, kunt u bij het bord ‘Jan Starke opleidingscentrum’ rechtsaf naar het Surinaamse opleidingscentrum voor bos- en natuurbeheer, ook wel Zanderij 1 genoemd. Bij de slagboom moet u een toegangskaartje kopen voor het met pinusbomen begroeide terrein. Via een boswandeling of bosrit bereikt u een paradijselijke kreek. Het water is, afhankelijk van de regenval, soms laag en veel meer dan ronddobberen is dan niet mogelijk, maar de entourage is schitterend. LBB (’s Lands Bosbeheer) heeft hier geëxperimenteerd met de aanplant van verschillende bomen en planten waardoor de vegetatie uitbundig is geworden. Verkwikt na de koele duik kunt u nog een stevige wandeling door het bos maken.

Colakreek

Het Pad van Wanica houdt op bij de splitsing bij het vliegveld, 50 kilometer buiten Paramaribo. Links ligt luchthaven Zanderij, formeel de Johan Adolf Pengel luchthaven, rechtdoor loopt een verbindingsweg met de Afobakaweg, en rechtsaf kunt u de borden naar Colakreek volgen.

Colakreek ontstond door afdamming van de Coropinakreek en diende tijdens de Tweede Wereldoorlog ter ontspanning van op Zanderij gelegerde militairen. Vakantieoord Colakreek leed lange tijd een kwijnend bestaan. De ramp met het SLM-toestel de Anthony Nesty, dat op 7 juni 1989 vlak bij de kreek neerstortte, drukte de bezoekersaantallen. Bijgelovige stadsbewoners meenden dat de geesten van de slachtoffers in de omgeving ronddoolden. Maar tegenwoordig is Colakreek weer een populaire badplaats, mede daar het uitgediepte zwembassin zelfs niet in de hete periode droog komt te staan. Er kan in hangmatten overnacht worden in kampjes of in comfortabelere huurhuisjes.

Kinderboerderij De Vier Kinderen

Grenzend aan Colakreek ligt een kinderboerderij die weinig dieren heeft, maar wel een klein Surinaams sprookjesbos. Op gezette tijden zijn er rondleidingen langs ondermeer het huisje van Sneeuwwitje en de zeven dwergen, en natuurlijk langs dat van Anansi de bosspin. Verder kan er in de kreek gezwommen worden. De kinderboerderij is bereikbaar via een weggetje dat vlak bij de ingang van recreatieoord Colakreek begint. 

Marinalex

Ook Marinalex is een badplaats volgens het bekende principe. Rond de koude kreek kan men ontspannen in de schaduw van het deels opengekapte bos. Neem uw picknickmand mee, want ook bij Marinalex is er weinig tot niets te koop. Vanuit luchthaven Zanderij rijdt u richting Colakreek, maar bij de afslag die rechts naar Colakreek leidt, gaat u rechtdoor. Enkele meters verder ligt het omheinde complex.

Carolinakreek

Vanaf de luchthaven loopt achter de landingsbaan een geasfalteerde weg die bij het plaatsje Kraka uitkomt op de Afobakaweg, de weg langs Paranam naar het zuiden van Suriname. Deze Krakaweg leidt door het savannebos langs het oefeningsterrein van het nationaal leger naar zogenoemde ontspanningsoorden als Carolinakreek. Het terrein is herkenbaar aan het hoge logeergebouw, links van de weg. Ook hier kan in de droge tijd de waterstand in de kreek enigszins teleurstellend zijn, maar dan nog is het complex gelegen in een mooie bosrijke omgeving. Nog voordat u Carolinakreek bereikt ligt aan de Krakaweg, ongeveer 10 meter na de afslag naar het plaatsje Berlijn, een heuse Surinaamse camping, Palulu camping. Camperen kan in eigen of in gehuurde tenten, die heel prettig tegen kruipend ongedierte op verhoogde vlonders worden opgezet. Het terrein beschikt over eenvoudig sanitair en een keukentje. Baden in de kreek kan ook, op een paar minuten loopafstand van de camping.

Santigron

Op nog geen 30 km afstand van Paramaribo ligt aan de Saramaccarivier het marrondorp Santigron (Zandgrond). Santigron ontleent zijn naam aan de omgeving. Het dorp is gevestigd op het helderwitte zand van de savanne van Suriname’s kustvlakte. Naar schatting telt Santigron tegenwoordig tussen de 1.500 en 2.000 inwoners. Omdat Santigron relatief gemakkelijk vanuit de stad per bus, auto of (brom)fiets te bereiken is, heeft het dorp veel van het eigene verloren en krijgt het steeds meer stadse trekken.

De geschiedenis van Santigron is een mondelinge overlevering. De bewoners vertellen graag hoe de stichter van het dorp, de Saramakaner Jajasie Adoemakeë, halverwege de 19e eeuw uit het Boven-Surinamegebied naar de kustvlakte trok om werk te vinden. Inmiddels was er vrede gesloten met het gouvernement zodat de marrons uit hun schuilplaatsen tevoorschijn konden komen. De jonge Adoemakeë kwam terecht als opzichter bij een houtplantage en houtzagerij aan de Saramaccarivier. In de loop der jaren liet Adoemakeë familieleden en kennissen overkomen naar de vruchtbare grond van de kuststreek waardoor rond de houtplantage het dorp Santigron ontstond. In 1861 overlijdt de eigenaar van de houtplantage. Met het wegvallen van het gezag op de plantage en de afschaffing van de slavernij in het vooruitzicht wordt de stemming onder de slaven grimmiger. De weduwe van de plantagehouder besluit alle slaven te verkopen en Adoemakeë krijgt als beloning voor bewezen diensten het eigendomsbewijs van de plantage. Het eigendomsbewijs raakte echter verloren waardoor de nakomelingen van Adoemakeë, de huidige bewoners van Santigron, geen aanspraak kunnen maken op de grond. Over het grondeigendom van het dorp is niets officieel vastgelegd; hierdoor zijn de dorpelingen overgeleverd aan het beleid van de Surinaamse overheid.

Van een Saramakaans dorp is Santigron uitgegroeid tot een samenlevingsvorm van verschillende marronstammen. De grote werkgelegenheid die de houtkap biedt, is een verklaring voor de toeloop van Aukaners, Paramakaners en Matawai naar het dorp. Officieel valt het gezag van Santigron nog steeds onder het grootopperhoofd van de Saramakaners uit het Boven-Surinamegebied, maar zijn invloed is gering door de grote geografische afstand tussen het dorp en zijn residentie. De granman zetelt ten zuiden van het Brokopondostuwmeer en zal daarom slechts bij hele belangrijke beslissingen geraadpleegd worden. Het dagelijks bestuur van het dorp is in handen van enkele kapiteins, die elk drie mannelijke of vrouwelijke basya (hulpkapiteins) ter beschikking hebben. Zij nemen beslissingen over allerlei grote en kleine problemen die het bestuur van het dorp aangaan.

Daarnaast zorgen de sterke familiebanden voor de onderlinge sociale controle. De familielijnen lopen via de moeder (matrilineair); de vader van een kind wordt niet tot die familie beschouwd. Een broer van de moeder neemt de rol als vader en opvoeder over.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw kende Santigron een grote leegloop. De verlokkingen van de stad Paramaribo en het buitenland zorgden ervoor dat de dorpelingen hun heil elders gingen zoeken. Een aantal stadse voorzieningen zoals elektriciteit, een polikliniek en een verbindingsweg van het dorp naar de hoofdweg hebben het leven voor de achterblijvers veraangenaamd. Zij houden zich voornamelijk bezig met houtkap, landbouw, het verzamelen van bosvruchten, jagen, vissen en het vervaardigen van houtsnijwerk voor toeristen. Maar ook DVD-spelers, spijkerbroeken en gympen hebben hun intrede gedaan in het dorp.  Een bezoek aan Santigron kan gecombineerd worden met het op loopafstand gelegen indianendorp Pikin Poika of meerdaagse tochten over de Saramaccarivier. Tip: goed gesorteerde winkels en restaurants ontbreken op veel plaatsen buiten Paramaribo. Het ongevraagd fotograferen van mensen en religieuze objecten wordt niet op prijs gesteld.