Bijzonderheden: Rietsuiker- en citrusplantages. Moerasgebied Zapata. Toeristenplaats Varadero. Varkensbaai met Playa Larga en Playa Girón.

Lang voordat onze jaartelling begon, waren er al bewoners in de provincie Matanzas. De vroegste sporen van enige beschaving zijn van meer dan 3000 jaar geleden. Waarschijnlijk zijn zij afkomstig van de Arowak- of Ciboney-indianen.

Matanzas: een erg onvriendelijke naam voor een provincie waarvan gezegd wordt dat het de mooiste stranden ter wereld binnen zijn grensgebied heeft. De naam betekent letterlijk: bloedbaden. Daar is tenminste een tweetal verklaringen voor. De meest simpele is die waarbij men herinnerd wordt aan het vele vee dat hier geslacht werd, gepekeld en gedroogd, ten behoeve van aanvankelijk Spaanse schepen, later ook schepen van andere nationaliteiten. Het zout dat men gebruikte werd aangevoerd van het schiereiland Hicacos, het tegenwoordige Varadero.

Waarschijnlijker is het verhaal over de schipbreuk van een Spaans schip met kolonisten aan boord in de 16e eeuw. Hoewel enkele tientallen schipbreukelingen kans zagen om aan wal te komen werden ze, op een viertal na, door Taíno-indianen uit een naburig dorp gedood. De enige vrouw onder de overlevenden werd door de indianenhoofdman tot echtgenote genomen. De Spanjaarden lieten het er niet bij zitten en moordden het gehele dorp uit.

Matanzas, in grootte de tweede provincie van Cuba, is altijd van grote economische betekenis geweest voor Cuba. Aanvankelijk veeteelt, later tabak en vooral suiker, veel suiker. Tegenwoordig wordt langs de kust wat olie gewonnen, de kwaliteit ervan is echter niet al te best en het voorziet slechts voor 10% in de behoefte van het land. De meeste olie wordt naar Cienfuegos, zo’n 200 kilometer zuidelijker, gepompt en aldaar geraffineerd. Verder is de teelt van sisal (Henequén) een belangrijke inkomstenbron.

Toen men ontdekt had dat de grond geschikt was voor de teelt van tabak, waarnaar de vraag in Europa torenhoog gestegen was, werd dat het belangrijkste product voor Matanzas. De veehouderij daalde snel in betekenis. Pas na 1762 ging men over op de teelt van suiker, vandaag de dag nog steeds de belangrijkste tak van industrie in de provincie. In de 19e eeuw kwam het gebied, dankzij de suiker, tot grote bloei.

Het is ook de eeuw waarin de slaven tot tweemaal toe in opstand kwamen tegen de suikerbaronnen. In 1825 werd de opstand in de kiem gesmoord, maar toen in 1843 hetzelfde feit zich voordeed stelde het Spaanse leger er met harde hand een voorbeeld. Honderden slaven werden doodgemarteld.