Rusland

Swipe

Bevolking

Een krimpende bevolking

De bevolking van Rusland is bijna 143 miljoen, maar vertoont op dit moment het unieke verschijnsel dat het aantal inwoners omlaag gaat. De krimp van de laatste 10 jaar is liefst 9 miljoen. De levensverwachting is voor een ontwikkeld land erg laag: rond 60 jaar voor mannen, 73 voor vrouwen. De voornaamste reden daarvan is dat het gezondheidsniveau van de Russische bevolking zonder meer laag te noemen is. Overmatige alcoholconsumptie en vet eten dragen daar het meest aan bij. Andere risico’s zijn drugsgebruik, ongedisciplineerd autorijden en onveilige seks. Het sterftecijfer is hoger dan het geboorteniveau, dat op zich al laag is in vergelijking met het wereldniveau.

Meer vrouwen dan mannen

Eveneens opmerkelijk is de scheve verhouding tussen vrouwen en mannen, en dat terwijl de voor de bevolkingsaantallen verwoestende WO II al meer dan 65 jaar geleden is. Alleen bij de jeugd onder 20 is de verhouding enigszins gelijk, maar bij de ouderen overtreffen de vrouwen de mannen met meer dan 12 miljoen. Vrouwen werken en zorgen nog steeds voor het huishouden, de doorsnee Russische man is nauwelijks geëmancipeerd. Bij hem overheerst het idee van de traditionele rolverdeling tussen man en vrouw. De jonge goed opgeleide vrouwen trachten dan ook hard aan dit fenomeen te ontkomen. Rusland was in 1920 wel het eerste land ter wereld dat abortus legaal maakte.

Stad en platteland

De steden worden steeds voller, het platteland, waar weinig te doen is en minder te verdienen, loopt langzaamaan leeg. De eertijds agrarische staat is in twee eeuwen veranderd in een geürbaniseerde industriemogendheid. In 1857 toonde de volkstelling aan dat er van 62,5 miljoen inwoners 46 miljoen lijfeigenen waren. Nu woont 73 % van de bevolking in steden. In anderhalve eeuw is de houten zeis en ploeg met ossen vervangen door computer, mobiele telefoon en auto. De geletterdheid is in diezelfde periode gestegen van 0,5 % tot 99,5 %. In de periode van de Sovjet-Unie is daar overigens met grote alfabetiserings- en onderwijscampagnes veel aan bijgedragen. Het leven van de doorsnee Rus is dus in een enkele generatie sterk veranderd. De veranderingen van de laatste jaren versterken deze ontwikkelingen. De steden moderniseren, althans zeker in het centrum. Tegelijk geven de provinciesteden een beeld van vervallen flatgebouwen en onverharde wegen.

Schokken

De instorting van de Sovjet-Unie was ook voor de gewone Rus een grote schok. Hoe slecht de Sovjet-staat ook functioneerde op velerlei gebieden, zij bood toch aan iedereen een grote hoeveelheid zekerheden wat betreft werk, huisvesting, pensioen, onderwijs en gezondheidszorg. Het niveau van de meeste zaken mag dan laag zijn geweest, er was in ieder geval wel een basis waarop men kon terugvallen. Bijna al deze zekerheden vervielen van de ene dag op de andere. De sluiting van fabrieken zorgde voor massale werkloosheid, de huren en andere huisvestingskosten vlogen omhoog, de opgebouwde pensioenen smolten weg in een hyperinflatie.

Minderheden

80% van de bevolking bestaat uit etnische Russen, er zijn vele minderheden waarvan de Tataren, afstammelingen van de Mongoolse overheersers, met 3,8 % de grootste groep vormen. Vooral in de Kaukasus wonen verschillende volkeren, soms door elkaar heen. De Tsjetsjenen zijn met hun 1,5 miljoen, 1 % van de totale bevolking, de bekendste vanwege de hardnekkige en door terroristische aanslagen bloedige strijd voor hun onafhankelijkheid daarvan de bekendste minderheidsgroep.

10 prachtige bestemmingen in Rusland