Peloponnesos

Swipe

Volksfeesten

Afgezien van lokale feesten, gewijd aan de patroonheilige van de plaatselijke kerk of gemeenschap, zijn er tal van kerkelijke en wereldlijke feestdagen, die hier en daar nog herinneringen aan het oude heidendom in zich dragen:

•, Op nieuwjaarsdag staat de heilige Basilios in het middelpunt. Een gelukkig kind (= een kind dat nog twee ouders heeft) stapt als eerste het huis binnen en bidt om geluk. Tijdens de maaltijd wordt de vassilopita, de taart van Basilios, aangesneden. Het eerste stuk is voor de heilige zelf, in een der andere stukken zit een geluksmunt verstopt.

•, Op 6 januari vindt in de kustplaatsen de Zegening der Wateren plaats. De priester werpt een kruis in zee, dat door dappere zwemmers weer aan land wordt gebracht. Daarna volgt een processie.

•, Carnaval: dansfeesten en optochten (Patra).

•, Paasfeest: tijdens de kerkdienst ’s avonds worden omstreeks middernacht alle lichten in de kerk gedoofd. De priester steekt een kaars aan, die de ronde doet door de kerk, opdat iedere aanwezige zijn eigen kaarsje eraan kan aansteken. Allen roepen: Hristos anesti’! (Christus is verrezen) met als antwoord: ‘Alithos anesti!’ (= Hij is waarlijk verrezen!). Vreugdevuren worden buiten ontstoken en vuurwerk wordt afgestoken. ’s Nachts eet men met familie en bekenden de ‘magiritsa’, soep, getrokken van ingewanden van een lam.

•, De paaszondag is het belangrijkste Griekse feest. Er wordt een traditioneel maal aangericht met veel geroosterd lamsvlees en de nodige wijn. Er wordt uitbundig gedanst en gemusiceerd. De Griekse paasdagen worden nog bepaald door de juliaanse kalender, die elf dagen verschilt van de in het westen gehanteerde gregoriaanse kalender.

•, 25 maart is onafhankelijkheidsdag, dus een nationale feestdag.

•, 1 mei: lentefeest. De Grieken trekken dan naar het platteland, picknicken en vlechten bloemenkransen.

•, Augustus en september: wijnfeesten in en rondom Patra (Patras).

•, 15 augustus: Maria-Hemelvaart, processies en feest.

•, 5 oktober is de zogenoemde ’Ohi-dag’, eveneens een nationale feestdag die herinnert aan het feit, dat de Grieken ‘ohi’ (= Nee!) zeiden tegen de Italiaanse invallers, die in 1940 de overgave van de Griekse troepen eisten. De fascisten van Mussolini, de Italiaanse leider, werden toen prompt over de landsgrenzen in Noord-Griekenland teruggeslagen.

Bij feestvieren behoort muziek en dans. Beide kunstvormen worden driftig beoefend, hetzij door amateurs, hetzij door professionals, die hun bekendheid danken aan radio en televisie.

Bekende dansvormen zijn de kalamatianos (oorspronkelijk uit Kalamata, Peloponnesos), waarbij de dansers in een kring lopen met een hand op de schouder van de voorganger, de sirtaki, (‘de dans van Zorba’), een moderne dans voor twee of drie personen, die elkaar bij de schouders omarmd hebben en waarbij soms spectaculaire solo’s met veel gewaagde sprongen plaatsvinden, die feitelijk zijn ontleend aan de zeïmbekikos, een solodans met veel improvisaties.

Bekende componisten en uitvoerenden zijn Mikis Theodorakis, de componist van o.a. de Zorba-dans en van de indrukwekkende Mauthausen-cyclus over het gelijknamige Duitse concentratiekamp; Markos Vamvakaris, vooral bekend door zijn rembetika-muziek, de Griekse blues die is ontstaan in de sloppenwijken van de grote steden in de jaren dertig van de vorige eeuw; Manos Hatzidakis, componist van populaire muziek. Geliefde zangers zijn Eleftheria Arvanitaki, met populaire songs van de laatste tien jaar; Georgos Palmares met rembetika-muziek (50 Chronia Rembetiko is een befaamde cd) en Maria Farandouri, die vooral liedjes van Theodorakis heeft gezongen.

De bekendste muziekinstrumenten zijn de bouzouki, een langstelige gitaar met dikke klankkast, een soort gitaar (kithara), de klarinet (klarino) en een of meer ritme-instrumenten.

In Nederland is Benny Neyman bekend geworden door enkele cd’s met vertalingen van populaire Griekse muziek en het gebruik van Griekse melodieën in zijn liedjes.

10 prachtige bestemmingen in Peloponnesos