Bijzonderheden: Hoofdstad van Cuba. Zowel de oude als de nieuwe stad herbergen veel bezienswaardigheden.
De oude stad staat sinds 1982 op de lijst van wereldmonumenten van de UNESCO. Regeringszetel.

Als men Havana per schip bezoekt (een aanrader!) vaart men tussen twee indrukwekkende forten door die de stad indertijd tegen invallen van vijandige mogendheden en piraten (onder wie Piet Hein) moesten beschermen. Als de namen van de bouwwerken hardop uitgesproken worden: ‘Castillo de los Tres Santos Reyes Magos del Morro’ en ‘Castillo de San Salvador de la Punta’, dan klinkt dat nét zo indrukwekkend als de betekenis van Havana in vroeger dagen.

De namen die er kortweg aan gegeven worden: El Morro en La Punta, doen meer recht aan hetgeen men kan verwachten. Aan alles is te zien dat Havana eertijds een schitterende stad moet zijn geweest, die de bijnaam: ‘parel aan de Spaanse kroon’, ten volle waarmaakte. Een bruisende metropool in het hartje van het Caribisch gebied.

In de tijd van de Amerikaanse drooglegging werd Havana het hoofdkwartier van de Amerikaanse maffia met tientallen gokpaleizen en honderden kroegen, een trekpleister voor misdadigers en prostituees. Schilders, schrijvers, kunstenaars, miljonairs en politici, ze leefden naast elkaar en met elkaar in een stad waar men de welvaart kon ruiken! Schitterende huizen in zachte pasteltinten gaven de stad het letterlijke kleurrijke wat er in de figuurlijke betekenis gevonden kon worden.

Havana van vandaag is vergane glorie in optima forma. Prachtige bouwwerken staan op instorten als gevolg van verwaarlozing sinds jaren. De oude stad is grauw en grijs met huizen waar de afbladderende verf het voornaamste is wat het oog trekt. De oude stad (La Habana Vieja) is hard aan een opknapbeurt toe. Of die tijdig kan worden gegeven valt nog te bezien. Zeker, vele oude panden worden in hun oorspronkelijke glorie hersteld.

Of de miljoenen pesos die de Cubaanse regering uittrok voor de renovatie van meer dan 150 historische panden, aangevuld met een veelvoud aan USD die de UNESCO in de renovatie pompt om het behoud van de oude stad als monument te verzekeren, het winnen van de invloed van de tand des tijds, is nog zeer twijfelachtig.

Als men Havana niet bezocht heeft, heeft men Cuba niet gezien. Ciudad de La Habana is een bezoek meer dan waard. Een stad met monumenten, musea, oude straten en schitterende bouwwerken. Een stad ook die er blijk van wil geven een communistisch bolwerk te zijn, met een Leninpark en een Karl Marxmuseum, met het Plein en het Museum van de Revolutie. Een stad waar de liefhebber van kunst en wetenschap de nodige tijd voor moet uittrekken.

Het is echter ook goed flaneren over de Malecón, de brede boulevard die de stad scheidt van de Straat Florida. Havana komt langzaam weer tot leven. Het was een stad die geen schim meer is van wat het ooit was. De straten waren rustig, de fiets het belangrijkste middel van vervoer. Bij de meeste verkeersongelukken met dodelijke afloop waren fietsers betrokken. Veel auto’s, waaronder een groot aantal oldtimers uit de Amerikaanse bloeiperiode: Dodges, Cadillacs, Fords, Chevrolets en Buicks, stonden wegens brandstofgebrek langs de kant.

Openbaar vervoer was vrijwel het enige wat, weliswaar niet op tijd, maar toch min of meer regelmatig, rijdt. Mensen stonden soms in lange rijen op hun transport te wachten en áls dat dan kwam, leverden ze slag om een plaatsje. Trucks met opleggers, laag in het midden, voor en achter hoog (vandaar hun bijnaam: ‘kameel’), afgeladen met ongeveer 300 mensen namen een belangrijk aantal reizigers voor hun rekening. Voormalige Rotterdamse stadsbussen en bussen die ooit eigendom waren van de HTM en andere Nederlandse streekvervoerders, bepaalden mede het gezicht van het openbaar vervoer.

Maar nu is Havana weer op weg om Havana te worden. De oude auto’s zijn nog met honderden aanwezig, de meeste rijden nu rond als taxi, als u dat wilt kunt u ze voor een kwartiertje of langer afhuren en u laten rondrijden door de stad. Gelede stadsbussen van Chinese makelij, honderden coco’s en tal van rijtuigen en fietstaxi’s hebben de ‘camelio’s’ en de oude Nederlandse stadsbussen uit het stadsbeeld verdrongen, er heerst een gezellige drukte op de pleinen en in de straten.

Het geeft nog lang niet de drukte die men in een miljoenenstad zou verwachten zoals dat in West-Europa het geval is, maar toch… Voetgangers en fietsers opgelet, enige vaardigheid in het ontwijken van allerlei vervoermiddelen is gewenst.