Bezienswaardigheden in het Grote Noorden liggen op het gebied van cultuur en historie (archeologische musea en historische kerken; Aymara- en Atacameño-cultuur; mijnbouwverleden en ghosttowns), natuur en landschap (kust; woestijnen; zoutmeren; hoogvlaktes). Het Grote Noorden heeft de avontuurlijke reiziger ook veel te bieden in de vorm van wandeltochten, vulkaanbeklimmingen, avontuurlijke rondritten over de Altiplano (voor 4-WD auto’s), maar je kunt ook prima relaxen langs de zandstranden van de Grote Oceaan.

Speciale douane- en fruitcontroles kunnen je bij reizen door het Grote Noorden af en toe ophouden. Reden voor controles is het feit dat de gehele Ie región tot de tolvrije zone behoort en daar gekochte goederen moeten worden uitgevoerd; en dat men de verspreiding van (fruit)ziektes uit het noorden (Peru) absoluut wil voorkomen. Zo zijn er verschillende lijnen door het noorden van Chili getrokken waarover absoluut geen groente, fruit en andere bederfelijke waren naar het zuiden vervoerd mogen worden. Houd hier rekening mee als je naar het zuiden reist; eet alle fruit van tevoren op, anders moet je het zeker afgeven.

Contact met de bevolking

Vooral wanneer je van de platgetreden paden afwijkt kom je veelvuldig in contact met de bevolking. Het karakter van de ‘Norteño’ is gehard door het leven in de woestijn, en de mensen in het noorden vond ik over het algemeen wat ‘pittiger’ dan de rustige zuiderlingen. Maar de gastvrijheid van de mensen is hier even groot, en het overkwam ons enkele malen dat we in afgelegen plaatsen bij mensen thuis werden uitgenodigd. Als dank voor de gastvrijheid doe je veel mensen een plezier met sinaasappels, ander fruit, koffie, recente kranten of andere dingen, die in de afgelegen dorpen niet of moeilijk zijn te krijgen.

Met eigen (huur)auto over de Altiplano

Als je avontuurlijk ingesteld bent is het huren van een (terrein)auto een prima mogelijkheid om de afgelegen dorpen en natuurgebieden van de Altiplano te bezoeken. De risico’s van vast komen te zitten op de afgelegen Altiplano zijn echter niet denkbeeldig; let bij autohuur dus speciaal op de volgende tips en raadgevingen (en lees pagina 102):

• In verband met de slechte kwaliteit van de meeste wegen heb je minimaal een camioneta of 4WD nodig. De meeste bedrijven verhuren tegenwoordig wel nieuwe auto’s, maar ingeval van het huren van een goedkoper, oud model, zorg dan dat de motor voor de hoogte is afgesteld, de reserveband nieuw is(!) en er enig gereedschap aanwezig is.

• Benzine is weinig te krijgen (in een gebied zo groot als Nederland alleen benzine in Pozo Almonte, Iquique en Arica!), en de afstanden enorm; Arica – Lauca – Surire – Isluga – Iquique is al gauw 1000 km. Neem voldoende reserve mee, ook in verband met wel of niet voorzien omrijden. In noodgevallen is soms benzine te koop bij politieposten of eigenaars van vrachtauto’s. Zorg ook voor genoeg eten en water.

• De beste periodes voor rondreizen zijn: april-juni. en sep.-dec. In de regentijd (dec.-mrt.) moet je van tevoren naar de toestand van de wegen informeren bij de politie (carabineros) of CONAF. Hoewel het er nooit langdurig regent zijn lang niet alle wegen goed berijdbaar, zodat een bezoek aan de Altiplano in deze periode alleen via enkele goed onderhouden wegen (zoals de asfaltweg naar Lauca) mogelijk is. In de regentijd kunnen sommige waadplaatsen (Rio Lauca) voor auto’s onbegaanbaar worden.

• Meld je onderweg bij de CONAF-posten en politieposten. Zij staan met radio’s in verbinding met elkaar en kunnen informeren over de toestand van de wegen. Reis bij voorkeur samen met andere auto’s.

• Bij pech: de weg niet verlaten, maar volg de weg of blijf bij de auto.