De eerste afslag na de fabriek in Paranam leidt naar het Overbridge river resort, een kunstmatig aangelegd rivierstrand. Het gebied was voor de aanleg van het resort nog ongerept stuk bos. Met 1,5 miljoen US dollar ging men aan de slag. Het bos werd gekapt, het strandzand aangevoerd. Palmbomen en schaduwhutten brachten sfeer en het publiek was enthousiast. Eindelijk een plek met volop water in plaats van het ongemak van geregeld droogstaande kreken. In de rivier werd gezwommen, en werden etensresten gegooid. Hierdoor stroomde de vis toe. Ook de piranha, die nog voor de officiële opening een bezoeker een stukje van zijn teen afhapte. Nu zijn er in de rivier voor het strand van Overbridge ijzeren netten aangelegd die de zwemmers binnen moeten houden en de ‘pirens’ buiten. Duikers controleren regelmatig de netten en life guards corrigeren overtreders. Overigens wordt er verderop in de rivier bij ‘de zandbank’ zonder gevaar gezwommen door mensen die heel verstandig hun proviand in hun koelbox houden.

Overbridge (genoemd naar de Schotse stichter van de voormalige plantage) is een populair uitje geworden, ook al moet er in de stad vooruit entreegeld, huthuur en parkeergeld worden betaald. Op de bonnefooi ernaar toe rijden is een risicio: indien het resort vol is, blijft de slagboom gesloten. Overnachten is mogelijk in comfortable aircohuisjes (circa 30,– euro per persoon). Het terrein heeft een beach restaurant.

Powaka

De tweede oostelijke afslag van de Afobakaweg voert langs het indianendorp Powaka. De huisjes liggen ruim van elkaar gescheiden op het witte savannezand. De inwoners van het dorp behoren tot de stam der Arowakken en leven van de jacht, visvangst en de opbrengst van hun kostgrondjes. Aan het begin van de vorige eeuw ontfermde de rooms-katholieke missie in Suriname zich over lichaam en geest van de inheemsen. Er werd een medische post ingericht en een rooms-katholieke kerk gebouwd. De dorpelingen zijn vriendelijk, maar houden niet van ongevraagd bezoek. Het is raadzaam uw komst aan te melden en te vragen of u het dorp mag bezichtigen.

Jodensavanna

Powaka eindigt vlak voor de oever van de Surinamerivier. Aan de overkant ligt Jodensavanna, een van de eerste koloniale nederzettingen in Suriname. Daar zijn in de buurt van de Cassiporakreek de overblijfselen van een synagoge en van twee joodse begraafplaatsen te bezichtigen. De ruïnes liggen verscholen midden in het tropisch regenwoud, wat het geheel een bepaalde charme geeft.

Halverwege de 17e eeuw begonnen uit Brazilië gevluchte joden zich op deze plek aan de Surinamerivier te vestigen vanwege de gunstige ligging op de heuvel en de aanwezigheid van twee natuurlijke bronnen, waarvan er één geneeskrachtige werking zou hebben. Bovendien lag het toenmalige hoofdstadje Thorarica dichtbij. In 1691 werd door gouverneur Van Scharphuizen een grondbrief uitgegeven waarbij de Joodsche Natie een stuk grond van honderd akkers in haar bezit kreeg: ‘tot gebruik van haar synagoge, voor begraafplaats van haar doden en voor erven tot behuizing’. De joden legden zich met succes toe op de suikercultuur op nabijgelegen plantages met bijbelse namen als Hebron, Bersaba en Carmel. Na een bloeiperiode van bijna honderd jaar volgde in de tweede helft van de 18e eeuw de achteruitgang en begonnen de bewoners weg te trekken naar het in opkomst verkerende Paramaribo.

De achterblijvers leefden voornamelijk van handel met de aan het Cordonpad, de verdedigingslinie langs de Surinaamse plantages, gelegerde militairen. Bij een grote brand in 1832 werden haast alle woningen in de as gelegd en trokken de laatste bewoners naar de stad. De synagoge Beracha Ve Salom (Zegen en Vrede) bleef tot 1860 in gebruik.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in Jodensavanna een interneringskamp voor vermeende NSB’ers afkomstig uit het toenmalige Nederlandsch-Indië ingericht. De volksvijanden kregen de opdracht om het dorp en de begraafplaats schoon te maken. Ruim 436 grafzerken werden blootgelegd, maar verdwenen al weer snel onder het wied (onkruid) toen de NSB’ers in 1946 Jodensavanna verlieten. Een volgende schoonmaakpoging werd ondernomen in 1967 door de troepenmacht in Suriname (TRIS), gevolgd door een restauratie van de ruïne van de synagoge in de jaren zeventig van de twintigste eeuw. Door toedoen van de binnenlandse oorlog is het gebied daarna jarenlang verlaten geweest.

De Stichting Jodensavanna heeft vanaf 2000 het hele terrein een facelift gegeven. Zo is de dichtbij gelegen Cassipora-begraafplaats blootgelegd en is de medicinale bron weer toegankelijk gemaakt. De herinnering aan de joodse kolonisten leeft nog voornamelijk voort in de namen van hun afstammelingen, zoals Bueno de Mesquita, Robles de Medina en Da Costa. Voor inzicht in de Surinaams-joodse historie zie ook: www.jodensavanne.sr.org.

Bereikbaarheid

Rij na Paranam nog ongeveer 20 kilometer in zuidelijke richting over de Afobakaweg en neem bij hoogspanningsmast 32 de aangegeven afslag naar links. De oostelijke bosontsluitingsweg loopt door het indianendorp Powaka tot aan de rivier. Jodensavanna ligt aan de overkant. Een pontje zet u over, maar op zon-en feestdagen vaart het niet of nauwelijks.

Per bus: de landsbus naar Powakka en Pierre Kondre, dorpen aan de overkant van de Surinamerivier ter hoogte van Jodensavanna, vertrekt dagelijks vanuit de Saramaccastraat. Informeer vooraf naar vertrektijden.

Er bestaan een- of meerdaagse boottochten vanuit de stad naar het Jodensavannagebied. Afhankelijk van het programma kan er gestopt worden bij Domburg en Overbridge of bij voormalige plantages. Ook vaart men soms door kreken, waaronder de Cassiporakreek. Neem uw badkleding mee. In de rivier kan gezwommen worden.

Blakawatra

In het Blakawatra-gebied experimenteerde bosbeheer Suriname in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw met de aanplant van Caribische dennenbomen (Pinus caribaea). In deze schaduwrijke omgeving bij de Blakawatrakreek liet de beroemde ex-premier Johan Adolf Pengel zijn buitenverblijf bouwen voor de ontvangst van hoge gasten. Het snelstromende zwarte water van de kreek bleek geschikt voor de aanleg van een betonnen stroomversnelling. Hiermee creëerde ‘Jopie’ Pengel een persoonlijk bubbelbad voor de deur van zijn riante villa. Na zijn dood in 1970 werd Blakawatra opengesteld voor het publiek. Picknickgelegenheid en slaapkampjes maakten het recreatieoord tot een geliefde weekendbestemming onder de stadsbewoners.

Tijdens de binnenlandse oorlog werden de prachtige huizen langs de kreek de inzet tussen de gevechten van het junglecommando en het nationaal leger (1986). De gebouwen werden verwoest en het oord bleef ruim zeven jaar gesloten. De inheemsen uit de naburige dorpen Redidoti en Cassipora knapten het terrein op en de dagjesmensen begonnen weer te komen, totdat enige tijd geleden de houten brug over de Surinamerivier het wegens achterstallig onderhoud begaf. Bezoekers moeten de oversteek nu per veerbootje doen waarvan geen dienstregeling bekend is, wat de toeloop heeft doen verminderen.

Even voorbij Blakawatra aan de linkerkant van de hoofdweg ligt Sukrudam, een wat minder bekende zwemplek. Hier kunt u rustig dobberen in de stille kreek tussen de Europees aandoende dennenbomen. Bereikbaarheid Blakawatra ligt ongeveer acht kilometer ten oosten van Jodensavanna. Blijf na Jodensavanna de hoofdweg volgen. Rechts passeert u het indianendorp Redidoti. Na het dorp gaat u rechts het zandweggetje op. Na 500 meter stuit u vanzelf op de kreek.