De Vesuvius is opgekomen uit de caldera van een vroegere vulkaan, de Mons Somma, die zeker tot 3000 meter reikte. Na een ontploffing in prehistorische tijden is van deze Somma nog de kraterwand te zien die tot 1132 m reikt. De echte Vesuvius is nadien uit de grote krater van de Monte Somma omhoog gekomen tot momenteel 1280 m. De meest spectaculaire eruptie was die van het jaar 79, waarbij Pompei, Herculaneum, Stabiae en Oplontis bedolven werden. Sinds die grote uitbarsting zijn er zeker 40 erupties geweest, maar nooit zo heftig als in 79. In 1500, maar vooral in 1631 waren er grote erupties; in 1794 werd Torre del Greco verwoest. De laatste uitbarsting vond plaats in 1944, waarbij de hoogste vulkaan werd gevormd. In en bij de krater zijn fumarolen (gasbronnen). De vulkaan is vanuit Napels te bereiken met de Circumvesuviano tot station Ercolano en van daar per bus verder.De weg naar de krater begint ten noordoosten van Ercolano, bij de afslag ‘Ercolano’ van de autostrada. De route gaat steil omhoog tussen fruitbomen en wijngaarden. De weg gaat naar het Valle dei Giganti en bereikt op 1017 m een punt, vanwaar men de laatste kilometer naar de kraterrand te voet overbrugt. De kratermond heeft een doorsnede van 600 meter. Het panorama is fascinerend, de blik gaat over de vulkaan en over de kust, van de Golf van Gaeta tot Capri en het schiereiland van Sorrento.