De laatste jaren schieten in Suriname Chinese modewinkels, bouwmaterialenzaken en supermarkten als paddenstoelen uit de grond, en met oudjaar steekt heel Suriname pagara’s af (meterslange Chinese strijkers). Veel Surinamers kennen het spelletje matjok (het mahjongspel) en iedereen eet wel eens een portie tjauwmin of tjap tjoi, een saw paw of ba paw, of een van de koolsoorten amsoi, kaisoi of paksoi. Chinese restaurants zijn in Suriname talrijk en vaak van goede kwaliteit. De Chinezen hebben niet alleen hun stempel gedrukt op het straatbeeld en op de keuken van Suriname; veel Surinamers hebben inmiddels een Chinese familienaam, waaraan men ten onrechte zou kunnen afleiden dat de Chinese integratie volledig is.

Chinese contractarbeiders

Geschiedenis In 1853 kwamen de eerste Chinese contractarbeiders via Java in Nederlands-Indië naar Suriname. Tot 1870 werden er ongeveer 3.000 Chinese arbeiders door de Surinaamse immigratiedienst naar Suriname gehaald. Een groot deel daarvan was afkomstig uit Hongkong, totdat de Engelse regering de georganiseerde contractimmigratie verbood. De interesse van de Chinezen voor werk op de Surinaamse plantages bleek bovendien gering. Na het aflopen van het vijfjarig arbeidscontract keerden veel Chinezen terug naar hun eigen land. De blijvers verlieten de landbouw en probeerden hun geluk in de kleinhandel. Rond 1900 was de helft van het aantal levensmiddelenzaken in de districten en eenderde van die in Paramaribo in handen van Chinezen. De grootste groep Chinese immigranten ontvluchtte aan het begin van de vorige eeuw vrijwillig de overbevolkte dorpen van China, om zich bij hun Surinaams-Chinese familieleden te voegen. Veel Chinese gelukzoekers waren als vrijgezel naar Suriname gekomen met als gevolg dat gemeenschappelijke pogingen werden ondernomen om vrouwen uit China te laten overkomen, maar dit stuitte op tegenwerking van de dorpsorganisaties in het land van herkomst. Na 1949, toen Mao op 1 oktober de Volksrepubliek China afkondigde, keerde niemand meer terug naar zijn communistische geboorteland. Bij gebrek aan landgenoten sloten veel Chinezen in Suriname gemengde huwelijken met creolen en Javanen. Vanwege de dreigende inlijving van Hongkong door China in 1997 werd Suriname eind vorige eeuw een populair immigratieland onder de Hongkong-Chinezen. Het aantal Chinezen in Suriname bedraagt momenteel ongeveer 1,7% van de totale bevolking.

Chinese vereniging

Chinezen zijn in Suriname sterk vertegenwoordigd in de levensmiddelenbranche, alhoewel de huidige generatie geen verplichting voelt om het familiebedrijf voort te zetten. De Chinese jongeren zijn veelal hun moedertaal verleerd en communiceren met hun ouders in het Sranantongo, de Surinaamse omgangstaal. Door scholing en studie hebben zij hun arbeidskansen vergroot, waardoor zij inmiddels overal in het Surinaamse bedrijfsleven werkzaam zijn. De oudste Chinese vereniging in Paramaribo, Kong Ngie Tong Sang aan de Dr. Sophie Redmondstraat, tracht nog de eigen cultuur in stand te houden. Jaarlijks organiseert deze vereniging de gemeenschappelijke voorouderverering. Bij deze gelegenheid wordt met veel ceremonie een offer gebracht aan de voorouders op de Chinese begraafplaats aan de Schietbaanweg in Paramaribo. Na de ceremonie gaan de Chinezen naar het verenigingsgebouw voor een gezamenlijke maaltijd.