Haar huidige naam kreeg Kraljevo 1882 toen koning Milan I Obrenovic gehoor gaf aan de wens van de burgers van het toenmalige Karanovac, die wilden dat de stad naar de koning (kralj) vernoemd werd. De stad – vlakbij het belangrijke Zica klooster, waar de kroningen plaatshadden – was altijd al nauw verbonden met koninklijke families van Servië.

Kraljevo onderscheidt zich van alle andere steden in Servië door het grote ronde plein in het midden van de stad. Midden op het plein staat een enorm monument dat herinnert aan de Servische soldaten die tijdens de Balkanoorlogen en de Eerste Wereldoorlog de dood vonden. De stad werd tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd en in socialistische stijl herbouwd. Toch staan er nog een aantal gebouwen, die van het begin van de twintigste eeuw dateren, zoals het nationaal museum en enkele woonhuizen van rijke families. De mooiste voorbeelden zijn het huis van de familie Kneževic aan Milana Toplice 6 en het huis van Petar Bogavac aan Cara Lazara 71.

Žica

Vijf kilometer ten zuiden van Kraljevo ligt het beroemde rode klooster Žica. Net als Sopocani is dit een goed voorbeeld van de Raškaschool. Het klooster werd vermoedelijk in 1207 gebouwd door Stefan Nemanja, de eerste koning van Servië. Net als veel andere kloosters in dit gebied, is Žica verbonden met de geschiedenis van de Nemanja-dynastie. Sava Nemanjic oftewel Sint Sava werd de aartsbischop van Žiwa in 1219 en alle koningen van de dynastie werden hier gekroond. Het klooster werd verschillende malen vernield en geplunderd en er zijn slechts fragmenten van de orginele fresco’s overgebleven. De schilderingen in het zuidkoor van de kruisiging van Jezus en afbeeldingen van zes figuren, waarvan Petrus, Lucas, Simon en Thomas nog te herkennen zijn, stammen uit de eerste helft van de dertiende eeuw en behoren daarmee samen met de schilderingen in Studenica tot de oudste van Servië. De rest van de fresco’s is nieuwer, maar ook daar zitten interessante stukken tussen.

Maglic

Als u vanaf de Žica doorrijdt en op de hoofdweg aangekomen richting Novi Pazar gaat, komt u na ongeveer vijftien kilometer langs het fort Maglic. Let wel op, want vooruitkijkend is het fort nauwelijks te zien, terwijl het vanaf de andere kant nauwelijks te missen is. Maglic is een van de best bewaard gebleven middeleeuwse burchten in Servië. Het werd in de eerste helft van de dertiende eeuw gebouwd door één van de Nemanjic-koningen. Het fort beschermde één van de belangrijkste handels- en militaire routes van het Servische koninkrijk. De route door het dal van de Ibar verbond Raška met de kustplaats Dubrovnik met Kosovo. Een populaire legende vertelt dat koning Uroš in een dal vlakbij Maglic honderden seringen plantte voor zijn Franse vrouw Elene d’Anyou. Zij had heimwee naar haar eigen land en Uroš wilde iets doen om haar op te vrolijken. Aan de heimwee van de Française hebben we het dus te danken dat de struik met de prachtige paarse bloemen zoveel in deze streek voorkomt. U bereikt het fort door met de voetbrug de rivier over te steken. Daar volgt u een stukje de oude spoorlijn van waaraf een steil pad omhoog gaat. De wandeling duurt iets minder dan een uur.

Studenica

De moederkerk van alle Servische godshuizen heet Studenica. Dit is het oudste, belangrijkste én mooiste klooster van het land. Het werd aan het eind van de twaalfde eeuw – een paar jaar voor Žica dus – in de Raškastijl gebouwd gebouwd door Stefan Nemanja. Hij deed afstand van de troon en werd een monnik. Zijn zoon Sint Sava maakte van Studenica het centrum van het religieuze leven in het middeleeuwse Raška koninkrijk. Hij schreef er de regels voor het Servische kloosterleven. Het mooiste gedeelte van het complex is de Kerk van de Heilige Maagd, gebouwd met wit marmer. Het subliemste orginele fresco is de kruisiging van Jezus Christus. De schildering wordt algemeen beschouwd als het hoogtepunt van de Servische kunst, zoals de Nachtwacht dat in Nederland is. Op het terrein staan nog twee andere kerken en daaromheen de verblijven van de monniken.

Sinds 1986 staat Studenica op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. Met name in het weekend is het dan ook een komen en gaan van toeristen. Als u vanuit Maglic komt, bereikt u het klooster door vlak voor het plaatsje Ucce, rechtsaf te slaan. Via een nogal slingerige weg komt u na negen kilometer bij het klooster. Aan de overkant van de weg is een betaalbaar hotel-restaurant.

Studenica ligt in een mooi wandelgebied. Drie kilometer voorbij Studenica, vlak na een bruggetje, is een klein parkeerplaatsje. Hier gaat een gemarkeerd traktorpad naar rechts. Na een steile klim van bijna twee uur, komt u bij een klein in een loodrechte rotswand gebouwd klooster. De verborgen en spectaculaire ligging maakt dit klooster wel heel bijzonder, dus laat u niet afschrikken door de overmaat aan godshuizen die u al in Servië gezien heeft. Halverwege het pad is een drinkwaterbron. Tussen Studenica en Ivanjica ligt de berg Golija. Vanwege de grote biodiversiteit is dit aangewezen als beschermd biosferenreservaat op de lijst van de UNESCO.

Gradac en Rudno

Meer dan twintig kilometer ten zuiden van Ušce gaat nog een smaller, bochtiger en steiler weggetje naar rechts. Na vijftien kilometer bereikt u het klooster Gradac. Dit is het enige gotische klooster in deze regio en ziet er dus anders uit dan de oudere Raška-stijl kloosters. De gotische elementen kwamen waarschijnlijk van de eerdergenoemde Franse koningin Elene – de vrouw van koning Uroš. Elene d’Anyou is in het door haar gestichte klooster begraven. Als u nog acht kilometer doorrijdt komt u bij het plaatsje Rudno, dat een mooi uitgangspunt is voor wandelingen. Als u vanaf de gecombineerde winkel en café rechtdoor gaat en rechts aanhoudt, komt u bij een soort scoutingkamp bij een beek. Hier kunt u ook zelf een tent opzetten.

Ivanjica

Als u vanaf Studenica doorrijdt verder over de kleine weg, komt u bij het plaatsje Ivanjica, dat iets meer dan vijftienduizend inwoners heeft. Ivanjica ligt in een prachtig gebied en heeft daardoor een enorm toeristisch potentieel. Het plaatsje ligt aan de rivier de Moravica en wordt omgeven door bergen. In het centrum stort de Moravica negen meter in de diepte. Het terras van restaurant Vodopad kijkt uit op deze waterval. Ivanjica heeft de twijfelachtige eer de geboorteplaats te zijn van de beruchte cetnikleider Draža Mihailovic. Een standbeeld bij het park herinnert aan de man die door nationalistische Serviërs als held wordt gezien. Bovendien zijn overal ansichtkaarten van Mihailovic te koop.

Ivanjica timmert hard aan de weg om het toeristische potentieel uit te baten. Dat lijkt z’n vruchten af te werpen, want de hotelketen Best Western heeft het dorp ontdekt en opende onlangs twee vestigingen. Het toeristeninformatiecentrum is gevestigd aan ul. Milinka Kužica 47.

Kopaonik

Het belangrijkste wintersportgebied van Servië is Kopaonik. Een groot dorp vol houten huizen en hotels ligt boven op de bergrug. In de zomer is het dorp nogal verlaten, maar het nationaal park is een mooi wandelgebied, hoewel het op sommige plaatsen wel een beetje verpest is door de skipistes en skiliften. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het informatiecentrum van het nationale park, e-mail: [email protected]. Ook kunt u kijken op de website www.infokop.net. De officiële website www.npkopaonik.com is helaas alleen in het Servisch.