Voordat de autoweg tot stand kwam, bestond de voornaamste verbinding uit de spoorlijn langs de Río Motagua. Momenteel rijdt er helaas geen trein op deze spoorlijn maar het ziet ernaar uit dat een buitenlandse maatschappij binnenkort iets gaat ondernemen.

Als je richting de Caribische kust rijdt, wordt het droge landschap vrij plotseling veel groener waarbij je bananenplantages, palmen en weiden passeert. De adobe huizen maken plaats voor huizen van bamboe met rieten daken. Er valt hier meer neerslag omdat de bergen van de Sierras de las Minas hier wat lager zijn. Deze bergen vormen een uitgebreid natuurgebied met vele diersoorten, waaronder de quetzal. Door het ongecontroleerde kappen van grote delen van het bosgebied, dat zo’n 600 km2 beslaat, wordt de natuur bedreigd. In 1990 werd dit gebied tot reservaat verklaard en kreeg het de naam Reserva de Biosfera Sierra de las Minas. De organisatie Defensores de la Naturaleza, 979497427, www.defensores.org.gt , beheert het gebied. Je kunt in dit prachtige natuurgebied verblijven en overnachten.

Vergeleken met de Pacifische laaglanden is de omvang van de laaglanden langs de Caribische Zee vrij beperkt. Het regenseizoen is hier grilliger waarbij stormen met korte, flinke regenbuien niet ongewoon zijn. Vanwege het tropische klimaat zijn malariapillen in dit gebied geen overbodige luxe.

Aan het begin van de vorige eeuw was het Caribische gebied weinig toegankelijk vanwege de dichte jungle en de moerassen; het was dan ook een dunbevolkt gebied. De malaria veroorzakende muskieten maakten de vestiging in dit gebied ook niet aantrekkelijk. Via de Río Motagua werden goederen naar Gualán vervoerd, die vervolgens over de weg naar Guatemala Ciudad getransporteerd werden.

De economische ontwikkeling van het Caribische gebied begon in 1880 toen president Barrios de aanzet gaf tot de aanleg van een spoorweg door het Motagua-dal. In 1890 werd de nog niet gereed gekomen spoorlijn overgenomen door de International Railways of Central America, een organisatie die gelieerd was aan de United Fruit Company. Er was in 1883 ook een haven in Puerto Barrios aangelegd om de koffie te kunnen exporteren. De volgende president, Estrada Cabrera, liet de verdere uitbouw van de havenfaciliteiten over aan de United Fruit Company die deze nodig had voor de bananenexport. Dit bedrijf wist enorm veel macht te vergaren door het verkrijgen van landvergunningen, het vrij invoeren van materiaal, het niet hoeven betalen van belastingen e.a. voordelen. Tevens had het een monopolie op het post-, telefoon- en telegraafverkeer, de energievoorziening en het gebruik van de spoorweg, terwijl voor andere goederen hoge tarieven gerekend werden. Via een net van dochterondernemingen met eigen firmanamen werden grote winsten gemaakt met producten als cacao, suiker, ananas en vanille. In feite regeerde de United Fruit Company in deze tijd het land op een neokoloniale manier. In zijn boek ‘De groene paus’ beschrijft Miguel Angel Asturias de opkomst, ontwikkeling en methoden van dit bedrijf.

In deze streek leefden verschillende bevolkingsgroepen zoals Indianen uit het hoogland, ladinos uit Oost-Guatemala, West-Indische arbeiders en blanken uit Noord-Amerika en Europa die leidinggevende functies vervulden. Deze verschillende bevolkingsgroepen vermengden zich met elkaar.

Toch duurde de heerschappij van de United Fruit Company niet eeuwig, want in de jaren dertig brak er een epidemie uit en verlieten velen het bananengebied. Nieuwe plantages werden in de Pacifische kustvlakte aangelegd. De spoorweg kreeg concurrentie toen in de jaren vijftig de weg van Guatemala Ciudad naar Puerto Barrios werd aangelegd.

Er werden nieuwe landbouwproducten geïntroduceerd zoals rijst, cacao en suikerriet en men begon met het houden van vee. De politieke gebeurtenissen tussen 1944 en 1954 zorgden ervoor dat de United Fruit Company zijn bananenplantages verkocht en zich terugtrok uit Guatemala. Ook de spoorweg werd aan de regering van Guatemala verkocht. De bananenexport is nu in handen van Bandegua, dat nauwe banden onderhoudt met het half Amerikaanse bedrijf Del Monte. Zo blijft de banaan toch nog een belangrijk exportproduct van het Caribische gebied.