Antarctisch Schiereiland, vliegen en varen
De Chileense organisatie Antarctica XXI kwam in 2003 met een revolutionair idee: een reis naar Antarctica maar uitgevoerd als een combinatie van vliegen en varen.
Het opende perspectieven voor al die mensen die de Drake Passage als een onneembare vesting zien. Omdat de vluchten in de periode van half november tot begin januari het minste risico lopen te worden geannuleerd wegens weersomstandigheden, worden de reizen alleen maar in deze periode aangeboden. De reis begint met een chartervlucht van Punta Arenas naar de Chileense basis Presidente Eduardo Frei Montalva op het South Shetlandeiland King George. Halverwege de vlucht zijn bij helder weer de eerste ijsbergen te zien. In ruim drie uur tijd verplaatst u zich van het zomerse Punta Arenas naar de wereld van sneeuw en ijs.
In de baai bij de basis ligt het schip voor anker. Een bezoek aan de basis Frei en omgeving laat u kennismaken met de eerste pinguïns. Het schip maakt zesdaagse reizen langs het Antarctisch Schiereiland, daarna komen de passagiers weer aan land op de basis en vertrekken per vliegtuig. De laatste reis van het seizoen eindigt met een oversteek van de Drake Passage. De passagiers gaan dan in Ushuaia van boord.
Tijdens deze combinatiereis worden vaak de volgende eilanden bezocht:
South Shetlandeilanden
King George
Het eiland waar u landt wanneer u vanuit Punta Arenas aankomt. Het ligt op 62°23'Z 58°27'W (ten noorden van het Antarctisch Schiereiland). Het naar koning George III van Engeland vernoemde eiland meet 25 bij 95 km. Op King George zijn tien onderzoeksstations van verschillende naties gevestigd, waaronder de Chileense basis.Deception
Deception is een vulkanisch eiland en is landschappelijk erg mooi. Het is voor geologen een eldorado. Tijdens een grote uitbarsting is een deel van de wand van de centrale krater weggeslagen waardoor er een verbinding met open zee is ontstaan. De verbinding is echter niet breed. Om in de beschutting van het kratermeer te komen, moeten schepen de nauwe doorgang (Neptune’s Bellow) van slechts 230 m door. In het midden van de doorgang bevindt zich ook nog een rotspunt die zich slechts 2,50 m onder het wateroppervlakte bevindt (Raven Rock). Het kost heel wat stuurmanskunst om een schip hier doorheen te loodsen. De bekendste landingsplaats is Whalers Bay. Deze bevindt zich direct rechts achter de doorgang. In de 19e eeuw gebruikten robbenjagers deze plaats al. Later zochten ook Noorse, Chileense en Newfoundlandse fabrieksschepen de beschutting van Deception op. Omdat men op deze manier niet in staat was om de botten te verwerken, werd in 1912 een traankokerij aan land gebouwd. De Noren noemden de plaats Ny-Sandefjord naar de plaats Sandefjord in Noorwegen waar veel walvisvaarders vandaan kwamen. In 1931 werd de fabriek gesloten. Op het brede zwarte lavastrand staan nu nog de roestige tanks waarin de walvistraan werd opgeslagen. Verder liggen er tonnen (letterlijk) in duigen en restanten van waterboten. Het gehele gebied met overblijfselen uit de walvisvaardersperiode en de overblijfselen met betrekking tot de activiteiten van het Britse wetenschappelijk onderzoek en cartografie staat op de lijst ‘Historische plaatsen en monumenten in Antarctica’ (nummer 71). Dat er nog steeds vulkanische activiteit is, blijkt uit diverse recente uitbarstingen. In 1967 moesten onderzoekers van de Argentijnse, Chileense en Engelse bases geëvacueerd worden. Twee jaar later is een groot gedeelte van het ‘bewoonde’ gedeelte overspoeld door een grote modderstroom. Ook het kerkhof uit de tijd van de walvisvaarders is nu volledig onder een dikke laag modder en lavagruis verdwenen. De meest recente uitbarsting vond in 1992 plaats. Vanaf Whalers Bay kan er een wandeling gemaakt worden naar Neptune’s Window. Hier is door een uitbarsting een gat in de buitenrand van de krater geslagen, waardoor een soort raam is ontstaan. Eenmaal boven aangekomen ontvouwt zich een schitterend panoramisch uitzicht. Omdat er verspreid over het eiland Kaapse duivenkolonies liggen, zwermen er altijd tientallen vogels door de lucht en dobberen er groepjes in de branding. Op het strand ligt soms een enkele Weddellzeehond of zeeluipaard.Half Moon
Een ander zeer mooi South Shetlandeiland is Half Moon. Het kleine eiland ligt in de beschutting van Livingston. Het eiland was al sinds 1821 bekend bij pelsjagers, maar pas in 1935 kreeg het de naam Half Moon. De vulkanische oorsprong verraadt zich door de vele stenen pilaren die verspreid over het eiland voorkomen. Het omringende landschap is hier werkelijk adembenemend. In de baai liggen vaak gestrande ijsbergen die door water en wind tot de mooiste vormen zijn geslepen. De stranden vormen rustplaatsen voor Weddellzeehonden en Antarctische pelsrobben. Er broeden ezels- en kinbandpinguïns in kleine kolonies. Broedende zuidpoolsterns en Antarctische jagers zijn zeer nadrukkelijk aanwezig. Komt u te dicht bij hun nest, dan wordt u op niet mis te verstane wijze met duikvluchten verjaagd. Verscholen tussen de puinhellingen broeden stormvogeltjes. Half Moon ligt op 62°36'Z 59°55'W. Het eiland is 2 km lang en heeft een halfronde vorm.Cuverville
Het eiland bestaat uit een klif met een plateau dat een enkele meter boven zeeniveau ligt. Het beschutte deel van het klif is bedekt met een dikke laag mos waartussen Antarctisch parelkruid (Colobanthus quitensis) en Antarctische smele (Deschampsia antarctica) zich genesteld hebben. Uitstekende rotspunten zijn bedekt met korstmossen, zoals dooiermos (Xanthoria), mossen zoals vetmuur (Sagina), usnea en levermossen. Na het smelten van de sneeuw eind november, begin december wordt Cuverville een van de groenste eilanden bij het Antarctisch Schiereiland. Er is een grote ezelspinguïnkolonie (circa 5000 paar). Tevens broeden er reuzenstormvogels, kelpmeeuwen, zuidpoolsterns, zuidpoolkippen, Antarctische jagers, keizersaalscholvers en Wilsons stormvogeltjes. Op het kiezelstrand ligt een verzameling walvisbotten en -wervels. Vanhier heeft u uitzicht op een baai met gestrande ijsbergen en het Errerakanaal. Soms ligt er een enkele Weddellzeehond te rusten. Krabbeneters en zeeluipaarden zoeken liever ijsschotsen op om te rusten. Het eiland is ook bij onderzoekers favoriet. Zelfs een Nederlandse delegatie heeft hier een zomer doorgebracht en onderzoek gedaan naar onder andere de invloed van toerisme op de begroeiing. Het eiland ligt op 64°41'Z, 62°38'W. De Belgische expeditie onder leiding van Adrien de Gerlache (1897-1899) heeft het eiland ontdekt en noemde het naar J.M.A. Cavalier de Cuverville, een vice-admiraal in het Franse leger.Gerlache Straat
De Gerlache Straat is de zeestraat tussen Danco Coast op het vasteland van Antarctica en de eilanden Cuverville, Rongé, Brabant en Anvers. Het is een schitterende vaarweg met uitzichten op de bergen met gletsjers die met grote fronten in zee eindigen. De zeestraat is genoemd naar baron Adrien de Gerlache de Gomery, die de Belgische expeditie van 1897-1899 naar Antarctica leidde.Paradise Bay
Paradise Bay is een van de mooiste baaien van Antarctica. De baai wordt omringd door hoge bergen waartussen enorme gletsjertongen zich een weg naar zee banen. Waar ze in zee eindigen, kalven met enige regelmaat grote brokken van de torenhoge fronten af. Het rondom liggende gebergte bestaat uit vulkanisch gesteente. Op enkele plaatsen zijn duidelijk koperaders te zien. Op beschutte wanden broeden keizersaalscholvers en groeien mossen en korstmossen. De baai is een geweldige plaats voor een zodiaccruise. In Paradise Bay zijn twee plaatsen om op het vasteland van Antarctica te komen. De ene plaats is bij het verlaten Argentijnse station Almirante Brown (64°53'Z, 62°52'W), de andere plaats is bij Waterboat Point 64°49'Z 62°51'W. Bij het Argentijnse station kan een wandeling gemaakt worden naar de achterliggende bergtop. Het uitzicht vanaf de top is adembenemend. Meestal ligt er nog voldoende sneeuw om zittend naar beneden te glijden. De basis is op 12 april 1984 na brandstichting door de dokter van het station gesloten. De beste man had net vernomen dat hij na twee jaar dienst, niet zou worden afgelost en dus nog een winter op Antarctica moest blijven. Door brandstichting forceerde hij evacuatie van het voltallige personeel.Neumayerkanaal
De 26 km lange zee-engte tussen Anvers en Wiencke wordt het Neumayerkanaal genoemd. Het natuurlijke kanaal wordt aan beide zijden omzoomd door hoge bergen. Door de beschutte ligging is het hier nogal eens windstil, waardoor prachtige weerspiegelingen ontstaan. Het kanaal is genoemd naar de Duitse geofysicus Georg von Neumayer. Von Neumayer was betrokken bij het besluit tot het houden van het eerste International Polar Year (1882 -1883). Ook richtte hij in 1985 de Duitse commissie voor Zuidpoolonderzoek op. Zes jaar later ging de eerste Duitse Antarctica-expeditie van start.Port Lockroy
Tot 1931 werd Port Lockroy (64°49'Z 63°30'W) gebruikt door walvisvaarders. Later werd deze plaats het onderwerp van dispuut tussen Argentinië en Engeland, die beide het gebied claimden. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd er door de Britten een hut gebouwd als onderdeel van Operation Tabarin. Onder de noemer van wetenschappelijk onderzoek werden vijandelijke activiteiten in de gaten gehouden. Na de oorlog werd het station het eerste Britse, permanent bemande station en kreeg het de naam Bransfield House. Er werd voornamelijk onderzoek verricht op botanisch, meteorologisch en geologisch gebied. Verder werd er informatie verzameld over de ionosfeer. Tijdens allerlei activiteiten gedurende het International Polar Year 1957-1958 speelde de basis een grote rol. In 1962 werden echter alle onderzoekers naar andere locaties overgebracht en werd de basis gesloten. In 1994 is men begonnen met de restauratie van het oorspronkelijke gebouw. Het is nu een museum, postkantoor en souvenirwinkel en vormt een van de markantste gebouwen van West-Antarctica. De hut staat op de lijst ‘Historische plaatsen en monumenten in Antarctica’ (nummer 61). Het museum wordt omringd door broedende ezelspinguïns. Al jaren hipt er een zuidpoolkip met een poot rond. De achterliggende bergen zorgen voor een adembenemend panorama. Vanaf de trap bij de ingang van Bransfield House bevindt zich een immens gletsjerfront. Port Lockroy is ontdekt door Charcot tijdens de expeditie van 1903-1905 en is genoemd naar de vice-president van de Nationale Vergadering van Frankrijk, Edouard Lockroy. Door zijn doortastende lobby in overheidskringen werd een groot deel van de financiering van de expeditie van Charcot gerealiseerd.Lemairekanaal
Om het zuidelijker gelegen eiland Petermann te bereiken, moet het Lemairekanaal door gevaren worden. Dit 11 km lange en slechts 1,6 km brede natuurlijke kanaal is een van de meest gefotografeerde landschappen bij het Antarctisch Schiereiland. Het kreeg hierdoor al snel de bijnaam Kodak Gap. Aan beide zijden van de engte rijzen bergwanden bijna loodrecht omhoog. Nadat de doorgang door de Duitse Dallmanexpeditie van 1873-1874 ontdekt was, is Adrien de Gerlache de eerste geweest die er ook daadwerkelijk doorheen gevaren is. De Gerlache noemde de doorgang naar de Belgische ontdekkingsreiziger Charles Lemaire.Petermann
Petermann is het zuidelijkste punt op de reis. Het ligt op 65°10'Z, 64°10'W. Het eiland werd in de zomer van 1873-1874 ontdekt door een Duitse expeditie en is genoemd naar de Duitse geograaf August Petermann. Bij mooi weer heeft u vanaf het eiland een van de mooiste uitzichten op West-Antarctica. Aan de rand van de baai aan de noordzijde broeden keizersaalscholvers en Adéliepinguïns. Bij de hut die vaak gebruikt wordt door onderzoekers broeden ook ezelspinguïns. Petermann is op dit moment de zuidelijkste plaats waar ezelspinguïns voorkomen. Bij de meest gebruikte landingsplaats zijn de letters PP in de rotsen gegraveerd door de bemanning van de Pourqoui Pas? die hier tussen 1908 en 1910 overwinterde. Op het eiland staat een kruis ter nagedachtenis aan drie Engelsen die in 1982 zijn omgekomen tijdens een poging om over het ijs bij Faraday, het Engelse station dat destijds op de Argentine-eilanden gevestigd was, naar Petermann te komen. Na het bezoek aan het schiereiland vaart het schip terug naar King George. Hier wordt ontscheept. Na een kort bezoek aan de basis of een wandeling in de omgeving vliegt u met een gecharterd vliegtuig terug naar Punta Arenas. Voordelen: • U hoeft de Drake Passage niet over te varen. • De totale reistijd is korter, zonder dat u tijd op Antarctica inlevert. Nadelen: • U mist de meeste albatrossen. U komt deze voornamelijk tegen tijdens de oversteek. • Na het verlaten van Antarctica staat u binnen vier uur weer in de drukte van Punta Arenas, hetgeen als een ‘koude douche’ ervaren kan worden.Reizen vanuit Punta Arenas (Chili)
Rondreizen
Deze groepsreis Antarctica is een gemakkelijke reis naar een moeilijk gebied. De ultieme kans om vanaf een comfortabel schip dit extreme continent...
Rondreizen
Tijdens deze reis ga je zuidelijker dan de meeste andere schepen, zelfs tot voorbij de Poolcirkel. Vanaf Punta Arenas vlieg je Antarctica...
Rondreizen
In november 2003 werd Quark Expeditions de eerste en enige exploitant die met succes een totale zonsverduisteringsreis heeft uitgevoerd in het ver...