Rond 5000 v.Chr. begonnen in veel delen van Zuid-Amerika de mensen op landbouw (maïs, katoen) over te gaan, en verschenen in Noord-Chili de eerste volken en culturen. Terwijl de meeste volken op de landbouw zijn overgegaan en zich in dorpen gingen vestigen, bleven de bewoners van Patagonië en Vuurland jagers en verzamelaars, vanwege de ongunstige klimaatomstandigheden, en bleven deze culturen op een laag ontwikkelingspeil.

De ontwikkeling van Chili's inheemse culturen wordt zoveel mogelijk in chronologische volgorde behandeld, maar voor de duidelijkheid vooral van noord naar zuid. Voor informatie over de huidige inheemse volken van Chili wordt verwezen naar het hoofdstuk 'Bevolking, kunst en cultuur'.

'Steencultuur': geoglyfen, petroglyfen en rotsschilderingen

Veel volkeren uit de vroege periode lieten diverse uitingen van 'steencultuur' achter. Dankzij de gevarieerde omgeving met woestijnen, rotsen en kloven kon de steencultuur zich vooral in het noorden goed ontwikkelen. Rotsen werden bewerkt met motieven uit de natuur, mythologie en legenden. De steencultuur van Chili uit zich in drie verschillende vormen:

• Geoglyfen zijn enorme tekeningen in het landschap die zijn ontstaan door het schoonmaken van grote oppervlakken, waardoor de anders gekleurde onderlaag duidelijk zichtbaar wordt. Stenen zijn soms als lijnen en begrenzingen gebruikt.

• Petroglyfen zijn bewerkingen van rotsen door het verwijderen van de meestal lichtere oxidatielaag aan het oppervlak van de steen, zodat tekeningen ontstaan.

• Rotsschilderingen ten slotte zijn gemaakt door beschildering van rotsen met mineraalpigmenten.