Paestum
Bij Paestum op ca. 40 km ten zuiden van Salerno zijn de fraaiste Griekse tempels bewaard gebleven in een mooi landschap. De plaats is als Poseidonia gesticht in de 7e eeuw v.C. door Griekse kolonisten uit de havenstad Sybaris aan de Golf van Taranto. Als handelsstad verkreeg Paestum grote welvaart, waardoor de imposante tempels te verklaren zijn. Omstreeks 400 v.C. bezetten de Lucaniërs de stad en in 273 v.C. de Romeinen, die de naam Paestum gebruikten. Zij maakten Paestum tot vlootbasis en overslaghaven voor olie en graan. Uit de Romeinse periode stammen de thermen, het forum en het amfitheater; de bloei duurde tot in de keizertijd. In de Middeleeuwen begon het verval, door het dichtslibben van de haven en door malaria. Invallen van de Saracenen in de 9e eeuw deden de rest: de bewoners verlieten hun stad. Tot in de 18e eeuw bleef de bebouwing verborgen en vergeten, overgroeid als zij was door bos en omringd door ontoegankelijke moerassen.
De ingang is aan de provinciale weg die dwars door de site loopt, tegenover het museum, waar de kassa is.
De drie grote tempels zijn van het Dorische type en liggen met het front naar het oosten. Zij hebben na de herontdekking alle een onjuiste naam gekregen, die echter nog steeds wordt gebruikt. De namen ‘Basilica’, ‘Tempel van Neptunus’ en ‘Tempel van Ceres’ werden in de 18e eeuw gegeven, pas later werd door de vondst van wijgeschenken de juiste wijding ontdekt. Een vijfhoekige ommuring van bijna 5 km met torens en vier poorten omringde de stad Paestum. Oorspronkelijk Grieks is zij door Lucaniërs en Romeinen verbouwd. Hij is gebouwd met zware kalksteenblokken en is 5-7 m dik; het oostelijke deel is het beste bewaard. Komend door de ingang is aan de noordzijde rechts de zgn. tempel van Ceres met 6x13 zuilen. Hij is uit het einde van de 6e eeuw v.C. en was in de oudheid gewijd aan Pallas Athene. De cella wordt voorafgegaan door een pronaos met 8 Ionische zuilen. Tegen de zuidmuur van de cella zijn 3 christelijke graftombes uit de vroegste Middeleeuwen gevonden, toen deze tempel een christelijke kerk werd. Voor de tempel is een altaar en er achter een heilige put. Het is de kleinste van de drie, maar kent de fraaiste ligging op een kleine verhoging, meestal omringd door bloemenpracht. Ten westen van de tempel begint de Via Sacra, de heilige weg, waarover de processies gingen, een Griekse straat, geplaveid door de Romeinen. Aan de rechterzijde bevinden zich enige resten an huizen, links ligt na enkele honderden meters het Forum en het Gymnasion. Helemaal aan de zuidzijde van de Via Sacra staan de twee grootste tempels. De meest zuidelijke is de zgn. Basilica, de oudste tempel uit het midden van de 6e eeuw v.C. Het architraaf vertoont een versiering van metopen en trigliefen (vlakke en geribbelde panelen). De cella wordt voorafgegaan door een pronaos en heeft 2 schepen van 7 zuilen. Aan de voorzijde zijn resten van het offeraltaar te zien. De tempel was in de oudheid gewijd aan Hera. Iets terug richting het Forum staat de grootste en best geconserveerde tempel van de hele Griekse wereld. Deze tempel, aanvankelijk de Tempel van Poseidon genoemd, dateert uit omstreeks 450 v.C. en was gewijd aan Apollon Hij staat op een vloer van drie trappen, 60x24 m, met 6x14 zuilen en een architraaf met metopen en trygliefen. Voor de tempel zijn resten van een Grieks en een Romeins altaar te zien. Het Forum, dat op de oudere Griekse Agora gebouwd is, meet 150x57 m; er liggen publieke en religieuze gebouwen omheen; aan drie zijden is het omgeven door een galerij. Er zijn ruïnes van winkels, van de Curia, waar de stadselite vergaderde, een gemeenschapshuis en thermen. Aan de noordzijde staat op een verhoging de z.g. Tempio Italico, door de Romeinen gebouwd in 273 v.C., het Capitool van de stad, gewijd aan Jupiter, Juno en Minerva. Aan de oostzijde van deze tempel stond het Comitium, de vergaderzaal. Aan de oostkant, aan de overkant van de straat, staat een gaaf Grieks gebouwtje, het Aerarium, de schatkamer. Daarachter ligt het Romeinse amfitheater, waar nu de weg dwars overheen gaat. In het museum wordt veel moois geëxposeerd, zowel van het Griekse Poseidonia als van het Romeinse Paestum. De grote zaal bevat archaïsche beelden uit het heiligdom van Hera, van de 7e eeuw v.C. af, zoals de beroemde metopen van de sierrand van de ‘thesauros’. Opvallend zijn een zittend beeld van Zeus uit de 6e eeuw v.C. en een prachtige amfoor met zwarte figuren. Heel interessant en fraai zijn de unieke beschilderde panelen van graftombes in Griekse (5e eeuw v.C.) en Lucanische (4e eeuw) stijl. De beroemdste plaat is die van de ‘Tuffatore’ (duiker), door een Griek uit Paestum geschilderd. Misschien is met de duik de sprong in het hiernamaals bedoeld. Op andere wandschilderingen worden grafceremonies en taferelen uit het dagelijks leven afgebeeld. De Chiesa dell’Annunziata die naast het museum staat is een proto-romaanse basiliek met zuilen en simpele kapitelen, en uitstekend geconserveerd.
De drie grote tempels zijn van het Dorische type en liggen met het front naar het oosten. Zij hebben na de herontdekking alle een onjuiste naam gekregen, die echter nog steeds wordt gebruikt. De namen ‘Basilica’, ‘Tempel van Neptunus’ en ‘Tempel van Ceres’ werden in de 18e eeuw gegeven, pas later werd door de vondst van wijgeschenken de juiste wijding ontdekt. Een vijfhoekige ommuring van bijna 5 km met torens en vier poorten omringde de stad Paestum. Oorspronkelijk Grieks is zij door Lucaniërs en Romeinen verbouwd. Hij is gebouwd met zware kalksteenblokken en is 5-7 m dik; het oostelijke deel is het beste bewaard. Komend door de ingang is aan de noordzijde rechts de zgn. tempel van Ceres met 6x13 zuilen. Hij is uit het einde van de 6e eeuw v.C. en was in de oudheid gewijd aan Pallas Athene. De cella wordt voorafgegaan door een pronaos met 8 Ionische zuilen. Tegen de zuidmuur van de cella zijn 3 christelijke graftombes uit de vroegste Middeleeuwen gevonden, toen deze tempel een christelijke kerk werd. Voor de tempel is een altaar en er achter een heilige put. Het is de kleinste van de drie, maar kent de fraaiste ligging op een kleine verhoging, meestal omringd door bloemenpracht. Ten westen van de tempel begint de Via Sacra, de heilige weg, waarover de processies gingen, een Griekse straat, geplaveid door de Romeinen. Aan de rechterzijde bevinden zich enige resten an huizen, links ligt na enkele honderden meters het Forum en het Gymnasion. Helemaal aan de zuidzijde van de Via Sacra staan de twee grootste tempels. De meest zuidelijke is de zgn. Basilica, de oudste tempel uit het midden van de 6e eeuw v.C. Het architraaf vertoont een versiering van metopen en trigliefen (vlakke en geribbelde panelen). De cella wordt voorafgegaan door een pronaos en heeft 2 schepen van 7 zuilen. Aan de voorzijde zijn resten van het offeraltaar te zien. De tempel was in de oudheid gewijd aan Hera. Iets terug richting het Forum staat de grootste en best geconserveerde tempel van de hele Griekse wereld. Deze tempel, aanvankelijk de Tempel van Poseidon genoemd, dateert uit omstreeks 450 v.C. en was gewijd aan Apollon Hij staat op een vloer van drie trappen, 60x24 m, met 6x14 zuilen en een architraaf met metopen en trygliefen. Voor de tempel zijn resten van een Grieks en een Romeins altaar te zien. Het Forum, dat op de oudere Griekse Agora gebouwd is, meet 150x57 m; er liggen publieke en religieuze gebouwen omheen; aan drie zijden is het omgeven door een galerij. Er zijn ruïnes van winkels, van de Curia, waar de stadselite vergaderde, een gemeenschapshuis en thermen. Aan de noordzijde staat op een verhoging de z.g. Tempio Italico, door de Romeinen gebouwd in 273 v.C., het Capitool van de stad, gewijd aan Jupiter, Juno en Minerva. Aan de oostzijde van deze tempel stond het Comitium, de vergaderzaal. Aan de oostkant, aan de overkant van de straat, staat een gaaf Grieks gebouwtje, het Aerarium, de schatkamer. Daarachter ligt het Romeinse amfitheater, waar nu de weg dwars overheen gaat. In het museum wordt veel moois geëxposeerd, zowel van het Griekse Poseidonia als van het Romeinse Paestum. De grote zaal bevat archaïsche beelden uit het heiligdom van Hera, van de 7e eeuw v.C. af, zoals de beroemde metopen van de sierrand van de ‘thesauros’. Opvallend zijn een zittend beeld van Zeus uit de 6e eeuw v.C. en een prachtige amfoor met zwarte figuren. Heel interessant en fraai zijn de unieke beschilderde panelen van graftombes in Griekse (5e eeuw v.C.) en Lucanische (4e eeuw) stijl. De beroemdste plaat is die van de ‘Tuffatore’ (duiker), door een Griek uit Paestum geschilderd. Misschien is met de duik de sprong in het hiernamaals bedoeld. Op andere wandschilderingen worden grafceremonies en taferelen uit het dagelijks leven afgebeeld. De Chiesa dell’Annunziata die naast het museum staat is een proto-romaanse basiliek met zuilen en simpele kapitelen, en uitstekend geconserveerd.
