Er zijn twee mogelijkheden om de rivier te bezoeken; met een georganiseerde riviercruise, die aangeboden wordt door diverse reisbureaus in Trinidad of men regelt zelf riviertransport met een vrachtschip bij een van de drie rivierhavens.

Een riviercruise houdt in dat je met een ‘hotelboot’ vertrekt vanaf een van de havens rond Trinidad aan de Río Ibare. De hutten zijn over het algemeen redelijk comfortabel en het eten is goed. Je vaart over niet al te grote afstanden over de Río Mamoré langs savanne- en regenwoudlandschappen. Onderweg zie je vooral veel (water) vogels en de bufeo (de roze zoetwaterdolfijn). Langs de oevers zijn capibara’s (groot knaagdier), kaaiman, anaconda en met heel veel geluk de jaguar te spotten. Daarnaast zijn er allerlei excursies zoals een bezoek aan een veeboerderij, een inheemse nederzetting, een kanotocht over paradijselijke lagunes, wandelingen door het regenwoud en ’s avonds het spotten van wilde dieren. Daarnaast is er tijd voor vissen, zwemmen en paardrijden.

Alternatief kan je met een vrachtschip reizen. De Río Mamoré en Río Ichilo zijn voor 1507 km bevaarbaar; van Puerto Villaroel in het departement Cochabamba naar Guayaramerín aan de grens met Brazilië, een tocht van twaalf dagen wanneer dag en nacht doorgevaren wordt (afhankelijk van stand van het water). De riviertocht gaat door het hart van de Boliviaanse Amazone met maagdelijke regenwouden en savannelandschappen met uitbundige flora en fauna. Je moet je eigen hangmat en muskietennet meenemen en daarnaast is een slaapzak en insectenmiddel een noodzaak. Het voedsel aan boord, dat inbegrepen is in het ticket, bestaat uit traditioneel voedsel maar is eenzijdig, zoals masaco (maïs- of bananenpuree), charque (gedroogd vlees), rijst en pasta. Neem eigen water of waterzuiveringstabletten mee.

Enige dagen van tevoren moet contact opgenomen worden met de Capitanía del Puerto, 94629470, voor vertrektijden van de boten. Daarna zoek je de kapitein van de desbetreffende boot op en maak je goede afspraken (kosten, eten onderweg, waar kan de hangmat opgehangen worden, etc). De vrachtboten vertrekken, afhankelijk van de waterstand, vanaf een van de drie rivierhavens van de Río Ibare rond Trinidad: Puerto Ballivian, Puerto Varador of Puerto Almacén. Alleen in het regenseizoen varen de vrachtschepen stroomopwaarts via Río Ichilo naar Puerto Villaroel in Cochabamba, een tocht van vier tot zes dagen die vanaf 150 Bs kost. Het hele jaar door varen er schepen stroomafwaarts op de Río Mamoré via Santa Ana del Yacuma naar Guayaramerín (Braziliaanse grens). De tocht duurt ongeveer vier tot vijf dagen en prijzen zijn vanaf 250 Bs.

Alternatief kan je een privéboot huren voor US$500,- voor de hele reis naar Guayaramerín. Info bij restaurante Doña Irena in Puerto Ballivian.

Beste reistijd

De drogere període tussen mei en oktober is geschikt voor de observatie van fauna aan de rivieroevers zoals capibara’s (grote knaagdieren), kaaimannen, schildpadden en een veelvoud aan vogels. Je kan in deze tijd bovendien aan land op de brede zandstranden om te baden in de rivier of wandelingetjes te maken. Tussen november en april tijdens het regenseizoen is het landschap totaal anders en zijn de bossen aan de oevers en de pampa’s onder water gelopen. In deze tijd zijn de roze zoetwaterdolfijnen goed zichtbaar en is het mogelijk om te varen met een kano op de paradijselijke lagunes, waar gevist kan worden naar enige van de 300 soorten die in het Mamorégebied geregistreerd zijn.

De volgende attracties zijn het best met een taxi of moto taxi te bezoeken.

Laguna Suárez, 5 km ten zuiden van Trinidad, is tijdens het weekend een favoriete plaats voor de inwoners van Trinidad om te vissen, voor watersport en voor regionaal eten. Centro Turistico Tapacaré biedt alle recreatiefaciliteiten en heeft een goed restaurant.

Loma Suárez is een dorp aan de Río Ibare op 10 km van Trinidad, met een rivierhaven en enige restaurants. Tevens bevindt zich hier een uit 1878 stammend paleis dat in neoklassieke stijl opgetrokken is. Het paleis diende als hoofdkantoor voor de rubbermagnaat Romulo Suárez, die vanaf hier het riviertransport regelde en daarnaast een groot veeteeltbedrijf runde. Suárez stond er om bekend dat hij zijn werknemers goed behandelde maar hij kwam tragisch om het leven; hij werd aangevallen op het balkon van zijn paleis door een man met een hakbijl. Het gebouw, dat nu een opleidingsschool voor de Boliviaanse marine herbergt, is gebouwd op een loma (kunstmatige heuvel). De koninklijke palmbomen die de ingang sieren komen uit India. Hier bevindt zich tevens de voorsteven van het vrachtschip Rodolfo Araúz, dat gebruikt werd tijdens de rubberboom.

Centro Turístico Chuchini, 15 km ten noorden van Trinidad, is een beschermd, 600 hectare grote privénatuurreservaat, dat te bereiken is vanaf Loma Suárez over een zandpad, dat echter tijdens het regenseizoen onbegaanbaar is (als alternatief kan je hier komen met een boot vanaf Loma Suárez). Chuchini (vertaald uit het Moxos, ‘hol van de tijger’) grenst aan de Río Ibare en vormt een gedeelte van een beschermd natuurgebied van 6000 km2. Het park bevindt zich op een precolumbiaanse loma waar de eigenaren, de familie Hinojosa, meer dan 1000 archeologische stukken hebben gevonden, sommige van wel 5000 jaar oud! Nu zijn deze vondsten in het lokale museum te bewonderen. Er zijn hier wonderbaarlijke stukken zoals keramieken gezichten die duidelijk Aziatische (Mongoolse) trekken hebben. Daarnaast zijn er mooie keramieken menselijke torso’s die vruchtbaarheidsgodinnen uitbeelden. Bovendien is er een enorme kies te zien van een dinosaurus. Het onaangetaste natuurgebied bevat typische Beni flora en fauna met tropische bossen en een kunstmatige lagune met ontelbare watervogels. Als er rond de maand september noten en vruchten aan de bomen hangen komt hier een veelvoud aan ara’s en toekans op af. ’s Avonds is het een onvergetelijk schouwspel wanneer een lantaarn de reflectie van een veelvoud aan rode kaaimanogen laat zien. ’s Ochtends baden de kaaimannen in de zon op de oever, overdag rusten ze uit onder water en ’s avonds en ’s nachts verblijven ze rond de oevers op jacht naar vissen, die om deze tijd bij de oevers zwemmen. In het gebied is een meertje met zwarte kaaimannen, die een lengte van zeven meter kunnen bereiken. Langs de oevers zijn ook anaconda’s te zien. Vooral in het regenseizoen, wanneer door de heftige regenval de omgeving onder water loopt, verzamelen zich vele beesten op de loma, zoals anaconda, jaguar en andere katachtigen en het hert om zich veilig te stellen op het enige droge stuk land.

Een bezoek van een halve dag aan het park kost 80 Bs en houdt bijvoorbeeld een wandeling in met een gids of een interessante kanotocht over de lagune met honderden vogels. Er bevinden zich op het terrein twee uitzichttorens. Daarnaast zijn er meerdaagse programma’s die per dag US$80 kosten. Overnachting is in een bungalow of tent en de maaltijden zijn inbegrepen. Overdag zijn er diverse activiteiten zoals wandelen, kanovaren, vissen, roze zoetwaterdolfijnen spotten op de Río Mamoré en zwemmen in de lagunes.

Ten noorden van Trinidad

Haciënda Cutal, 90 km van Trinidad aan de Río Ipurupuru, is een veeboerderij omringd door een typisch Beni landschap van savanne, rivieren en lagunes. Sinds 15 jaar vormt de omgeving rond de haciënda een beschermd leefgebied voor 100 vogelsoorten waaronder de zeldzame paraba barba azul (Ara glaucogularis, blauwkeelara). Dit is een geliefde huisvogel en wordt daardoor met uitsterven bedreigd. De ara heeft een blauwe hals en een blauwe kroon. De overige ara’s komen in het hele Amazonegebied van Bolivia voor maar deze ara treft men alleen in Beni aan. Hij eet vooral de matacú vrucht van een palmboom en de vrucht van de koninklijke palmboom. De ara nestelt in de palm.
Paraíso Tours organiseert tours hier naartoe.

Magdalena, 294 km van Trinidad, is een traditioneel stadje met 5500 inwoners waar de tijd lijkt stil te hebben gestaan. De omgeving is een waar paradijs voor sportvissers en bovendien wordt ook de jachtsport beoefend. Het plaatsje wordt vooral bezocht tijdens La Fiesta Santa Maria de Magdalena, dat zijn hoogtepunt jaarlijks heeft op 22 juli wanneer de patroon van Magdalena wordt gevierd, met onder meer typische Benidansen zoals de Macheteros (suikerrietwerkers) en de Abadesas (oude vrouwen).
Er zijn enkele eenvoudige hotels en restaurants in het dorp.

Hotel Internacional, op de weg naar het vliegveld, 938862210 is het beste hotel van het plaatsje en heeft een zwembad en restaurant en organiseert tours zoals jagen, vissen of paardrijden en een bezoek aan de omliggende ganaderos (veeteeltbedrijven).

Het stadje is alleen in het droge seizoen over land te bereiken en de bustocht vanaf het monument El Vaca y el Toro op Cipriano Barace in Trinidad, duurt 10 uur. Daarnaast zijn er enige (privé)vluchten per week vanaf Trinidad met TAM.

Bella Vista is een schilderachtig plaatsje, 45 km ten oosten van Magdalena, aan de samenvloeiing van de Río Blanco en Río San Martín en heeft in de omgeving mooie rivierstranden. Er staat een indrukwekkende kerk met een 30 meter hoge klokkentoren. Verder staat het plaatsje bekend om zijn artesanía (handwerk); producten van natuurlijk rubber, hout en van (legaal) krokodillenleer. Bovendien produceert men lekkere chocolade. In het midden van september vindt La Feria del Pescado plaats, een welbekend visfestival in Bolivia. Het plaatsje ligt aan de rand van het schitterende ongerepte natuurreservaat Iténez.

Reserva Iténez is een beschermd natuurgebied aan de grens met Brazilië en vormt een van de meest paradijselijke gebieden van Beni. Volgens diverse experts heeft dit gebied de meest pure lucht van de wereld, vooral dankzij de tajibo, een boom die een overvloed aan zuurstof produceert. Het park heeft vochtige bossen met onder andere de rubberboom en de brazilnootboom en enorme savannes die in de regentijd onder water lopen. 77% van het park is tot TCO-gebied verklaard; dat wil zeggen dat het land toebehoort aan de indígenas (inheemse bevolking). In het park liggen twaalf inheemse comunidades (nederzettingen) aan de oevers van de Río Blanco en Río Iténez.

Voor alle attracties moet een boot gecontracteerd worden in Bella Vista.

De Río Blanco heeft een gezonde pacú populatie, een fruitetende vis, die tot 60 jaar oud kan worden en die geliefd is voor consumptie. Rondom de rivier leven spinapen, tapirs en zelfs jaguars. Na 20 minuten varen over de rivier bereik je El Salitral, een plas met zout water en een uitbundige fauna.

Een andere schitterende boottocht vanaf Bella Vista is over de kristalheldere Río San Martín, met afwisselende landschappen van meanders, ondergelopen land en lagunes. Rondom de rivier leeft een overvloed aan watervogels, pacú, grote rivierotter, capihuara, roze rivierdolfijn, de zwarte kaaiman en de witte kaaiman. Na 2-4 uur varen vanaf Bella Vista over de Río San Martín bereikt men Cerro Orícore, ‘de heuvel met goud’ in het Itonoma dialect. De 250 meter hoge heuvel is in 30 minuten te beklimmen en vanaf de top is een schitterend uitzicht over de ongerepte natuur met diverse rivieren, ondergelopen land en bossen.

Info. La Asociación de Guias de Turismo Iténez (Aguituri-BV), [email protected], is een lokale organisatie die tourpakketten in de omgeving aanbiedt en informatie geeft. Het doel is om de lokale bevolking werk en inkomsten te verschaffen en hen te leren ecologisch verantwoord om te gaan met de omgeving. Zij hebben een kantoor in Bella Vista. Het reisbureau Terra Andina, www.terra-andina.com, in La Paz organiseert vijfdaagse tours naar dit gebied.

Baures. Dit is een zeer traditioneel plaatsje, 40 km ten zuidwesten van Magdalena. Hier wonen nog afstammelingen van de etnische groepering Baure, die in 1703 in opstand kwam tegen de missionarissen. In 1708 werd Concepción de Baures gesticht en gedurende de koloniale tijd was Baures een verdedigingspost voor Spanje tegen de bandeirantes, Portugese roofbendes op jacht naar mineralen. Dit was een van de productiefste en best georganiseerde missieposten van Moxos en Baures maakte tijdens de bloei van de rubberindustrie een grote ontwikkeling door, waardoor vele Europeanen zich hier vestigden. Nu is het een traditioneel plaatsje waar de rust overheerst en waar men zich waant in vergane tijden. Hier wordt goede koffie en cacao gecultiveerd en chocolade is de lokale specialiteit. Bovendien produceert men hangmatten. Soms zijn er enorme invasies van vleermuizen, de reden waarom de koloniale daken van dakpannen vervangen zijn door aluminium. Er bevinden zich twee simpele hotelletjes in het dorpje.

SelvaBlue Wilderness lodge

Dit luxe toeristencomplex en tevens onderzoekscentrum ligt in een geïsoleerd, schitterend natuurgebied, 160 km ten noorden van Trinidad, en vormt een paradijs voor de vogels en natuurliefhebbers. Het gebied kent een enorme biodiversiteit met typische Benilandschappen zoals savannes, 200 lagunes, droge primaire en secondaire wouden, rivieren en moerassen. Hier bevindt zich dan ook een enorme verscheidenheid aan dieren, vogels, reptielen en vissen. Het complex heeft luxebungalows en kamers met alle voorzieningen, een tropische tuin, zwembad, restaurant en het ligt bovendien zeer mooi aan het kristalheldere meer, Lago Grande, waar je in kan zwemmen en waarin de roze zoetwaterdolfijn leeft. Voor de liefhebbers van vogels zijn er vier uitzichttorens. In een ervan, Laguna Dichosa, kan je zelfs overnachten. Er zijn diverse activiteiten mogelijk waaronder vogelobservatietours per boot. Daarnaast zijn er wandelingen uitgezet of wordt een veeboerderij bezocht en kan je vaqueros (Boliviaanse cowboys) helpen met het melken van de koeien. Paardrijden behoort ook tot de mogelijkheden.

De enige manier om er te komen is met een vliegtuigje. Ruta Verde Tour Operator, in Santa Cruz, www.rutaverdebolivia.com, organiseert tours hiernaartoe.

Ten zuiden van Trinidad

Loreto (55 km) werd in 1682 gesticht, en was daarmee de eerste missiepost van Moxos. Nu vormt het een belangrijke bedevaartplaats met La Virgen de Loreto. Voorheen werd het beeld van de Maagd gedragen van Trinidad naar Loreto, een afstand van 55 km. Nu bevindt de Maagd zich in de nieuwe kerk. De plaza heeft kenmerkende Boliviaanse laaglandhuizen, met adobemuren, rieten daken en wijde zuilengangen met aangrenzende hooischuren.

Vlak bij het plaatsje Casarabe (km 51), op de weg naar Santa Cruz, ligt een klein museum met archeologische vondsten, waaronder keramiek dat aangetroffen is bij het precolumbiaanse Loma Cortada. Hier zijn opgravingen gedaan door de archeoloog Heiko Prümers. Vanaf het dorp loopt een slechte weg naar de nederzetting Ibiato die in het natuurreservaat Territorio Indigena Siríonó ligt en die gebouwd is op een loma. De inheemse bevolking handhaaft hier nog haar eigen taal en men kan deze mensen bezoeken en hun artesanía kopen.