Het Karaköy Meydani is het grote plein op de andere oever van de Gouden Hoorn, aan het einde van de Galata-brug. Links van dit plein takt de Tersane Caddesi af, met het beginpunt van de Tünel, de door Franse ingenieurs aangelegde, oudste metrolijn van Europa (1873), die met een lengte van 570 m meteen de kortste ter wereld is. Het andere einde van de lijn is aan het Tášánel Meydani, dicht bij het begin van de Istiklal Caddesi, Istanbuls voormalige sjiekste winkelstraat.

Galip Dede Caddesi straat en omgeving

Daarheen kunt u ook lopen, via de Yášáksekkaldirim en de Galip Dede Caddesi; aan deze straat is het Galata Mevlevi Tekkesi, een Dervisj-klooster, gevestigd. Sinds de dervisj-sekte officieel verboden werd, is dit het 'Museum voor Divan Literatuur' geworden (open: dagelijks van 9.00 - 17.00 u.; maandag gesloten). De Turkse Automobielclub restaureerde het complex, dat verscheidene gebouwen en tombes omvat. U kunt er onder meer kalligrafieën bewonderen. Soms worden er dervisj-dans demonstraties gegeven door het genootschap uit de dervisj-stad Konya. Er is een theeterras in een mooie tuin. Verderop komt u vrijwel langs de Galata-toren (iets naar links). Deze werd in 1348 door de Genuezen, die hier een belangrijke handelspost bezaten, als uitkijktoren gebouwd. Vanaf de toren heeft u een goed overzicht van de oude stad, de Bosporus en de haven. Op de bovenste verdieping zijn nu een restaurant en een nachtclub gevestigd. Op het pleintje naast de toren staat een aardige rococo-fontein uit 1722.
Terug naar de hoofdstraat. Verder in noordwaartse richting begint de Istiklal Caddesi, vroeger `Grand Rue de Pera' geheten. Aan de rechterkant van de straat (nr. 393) staat het gebouw van het Nederlandse consulaat (1855), vroeger ambassade.
Langs Istiklal Caddesi en haar zijstraten staan de voormalige ambassadegebouwen, nu vaak nog consulaten, en verschillende kerken, die dikwijls gesticht zijn door in Istanbul verblijvende bewoners van de landen, wier vertegenwoordigingen hier stonden. Vlak voor het plein gaat een straatje naar links, naar de beroemde Çiçek Pasaşi, de Bloemenpassage. Ook hier vergane glorie, maar verder veel gezellige restaurants, café's en allerhande zaakjes. Aangrenzend is de Balik-pazari of Vismarkt van Galatasaray, het centrum van het vroegere Pera. Er wordt niet alleen vis, maar ook andere soorten voedsel verkocht, zoals groente en fruit.
Het Galatasaray-plein ontleent zijn naam aan het Frans-Turkse Lyceum uit 1908. Voor die tijd stond er al een veel ouder oplei-dingsinstituut. Aan het plein staat ook een postkantoor.

Van Galatasaray tot Taksim is de straat bezaaid met winkels, eethuizen en theaters, die vrijwel allemaal betere tijden gekend hebben. Op een gegeven moment gaat rechts de Suterazisi Sokak af. Hier staat een mooi badhuis, de Tarihi Galatasaray Hamami. Op het Taksimplein staat direct rechts het achthoekige bronnengebouwtje (1732) waar het langwerpige plein naar genoemd is: een waterdistributiepunt, dat aangesloten is op de grote leiding die hier vanuit het Woud van Belgrado langskomt.
In een plantsoen aan de westkant van het grote plein staat het Monument van de Onafhankelijkheid (= Istiklal), met ondermeer de figuren van Atatürk en Inönü. Aan de oostzijde staat het Atatürk Kültür Sarayi (cultuurpaleis), dat ook wel de opera genoemd wordt. Aan de zuidzijde staat het reusachtige Etap Marmara-hotel en de overkant concurrent Istanbul Sheraton.

Dolmabahçe Sarayi

Van het Taksim-plein gaat met een paar bochten de Gümüşsuyu (of Inönü) Caddesi naar beneden, om uit te komen bij het Dolmabahçe Sarayi. Dit is het paleis waarheen sultan Abdul Medcit in 1855 verhuisde, toen Topkapi hem niet meer beviel. Het is een werkelijk reusachtig gebouw, dat aan de oever van de Bosporus staat, niet ver ten noorden van de veerbootsteigers van Kabataş. Het gebouw is vooral groot en pompeus (het telt 200 vertrekken) en niet bijzonder mooi of interessant. Op 10 november 1938 stierf Kemal Atatürk er. Dat gebeurde om 9.05 uur, een tijdstip, dat nog steeds door alle klokken in het paleis aangegeven wordt. Het paleis is wel te bezoeken, maar vooral voor groepen. Informeer tevoren even bij het toeristen Informatiebureau of het paleis open is; als het goed is, is dat dagelijks (behalve maandag en donderdag) tussen 9.00 - 12.00 en 13.30 - 16.30 uur. Tussen het paleis en de gelijknamige moskee staat een klokkentoren; hier is de ingang. Bezoekers moeten zich bij rondleidingen aansluiten.

De Aziatische stad

De Aziatische oever is via de hangbrug bereikbaar, maar het is veel aardiger om de veerboot vanaf de aanlegsteiger bij de Galata-brug of bij Kabataş te nemen. Meteen bij de aanlegplaats in Üskudar (het antieke Chrysopolis) is een groot plein, het Iskele Meydani, waar tientallen schitterende Amerikaanse sleeën uit de jaren veertig, vijftig en zestig staan. Het zijn dolmuşuşes (verzamel-lijntaxi's), die gereed staan voor het vertrek. U zou er een kunnen nemen om naar de Karaca Ahmet-begraafplaats te gaan, de grootste islamitische begraafplaats ter wereld. Verwacht geen keurig net kerkhof zoals bij ons; de talloze zerken staan schots en scheef door elkaar en het onkruid tiert welig. Er zijn echter schitterende exemplaren bij.

Andere bezienswaardigheden in het soms wat dorps aandoende Üküdar zijn de Iskele Camii, een 16e-eeuwse moskee, die iets ten noorden van het Iskele-plein staat; de mooie, in 1580 door Sinan uit witte steen opgetrokken Semsi Paşa Camii, die zich op de landpunt in het zuidwesten bevindt; en de grote Atik Valide Camii, die meer naar het zuidoosten staat en de horizon van Üsküdar beheerst. Ook dit gebouw uit 1583 is door Sinan ontworpen; er hoorde een uitgebreide külliye bij, compleet met medrese, imaret, kervansaray en hamam.
In het water van de Bosporus, voor de kust tussen Üsküdar en Harem, staat de zogeheten Toren van Leander. Dit 18e-eeuwse torentje heet in het Turks Kiz Kulesi (Maagdentoren) en werd als wacht- en vuurtoren gebruikt, alsmede door de douane.

Langs de Bosporus

Dit water is 32 km lang. Het ijskoude water scheidt twee continenten, maar verbindt twee zeeën en is minimaal 50 en maximaal 120 m diep. De groene oevers stonden vroeger vol prachtige houten yali (herenhuizen), maar die zijn bijna verdwenen; sommige door brand, de meeste door verwaarlozing. Een tochtje per veerboot langs de Bosporus (Turks: Bogazi = zeestraat) is sterk aan te bevelen: deze boten vertrekken vanaf de aanlegsteiger bij de Galatabrug en die bij het Dolmabahçe-paleis, Kabataş. Ze gaan bijna tot aan de Zwarte Zee. Onderweg leggen de boten regelmatig aan, dan weer op de ene oever, dan weer op de andere. Er is een dienstregeling verkrijgbaar. Daarop kunt u zien hoeveel tijd u heeft om aan land te gaan, alvorens de volgende boot vertrekt.

Prinseneilanden of Kizil Adalar

De Prinseneilanden of Kizil Adalar (= Rode Eilanden) liggen op 20 km van Istanbul in de Zee van Marmara en vormen een geliefd weekend-uitstapje. Dan kan het er dus behoorlijk druk zijn, maar het is misschien een troost dat er geen motorvoertuigen mogen komen. De grootste eilanden zijn (in volgorde) Kinaliada, Burgazada, Heybeliada en Büyükada (ada = eiland). De boten gaan vanaf de vertrekplaats bij het Sirkeci-station en bieden een mooi uitzicht op Topkapi en de Aya Sofya en op Üsküdar. De vaart duurt 1,5 uur. Vanuit Kabataş (niet ver van het Dolmabahçe-paleis) gaan ook `expresveerboten' en snelle draagvleugelboten (`Deniz Otobüsü).

