Jeruzalem

Swipe

De Nieuwe Stad

De Nieuwe Stad Top 5 bezienswaardigheden

1. Het Holocaust Memorial Yad Vashem.
2. Het Israel Museum met het Heiligdom van het boek.
3. De ultra-orthodoxe stadswijk Mea Shearim.
4. Het parlementsgebouw de Knesset en de Menora.
5. Rondleiding door de Heichal Shlomosynagoge.

De wijk Mea Shearim

Ten noordwesten van de ommuurde stad ligt in de Nieuwe Stad de stadswijk van de ‘honderd poorten’ ofwel Mea Shearim. De wijk werd in 1875 gesticht naar het voorbeeld van de joodse getto’s in Oost-Europa. In de wijk wonen voornamelijk ultra-orthodoxe joden die nog voornamelijk Jiddisch spreken, omdat zij het gebruik van Ivriet voor gebeden reserveren. Zij zijn herkenbaar aan hun traditionele klederdracht: zwarte driekwartjassen; een gestreepte kaftan en hoed, vaak met bont afgezet, een erfenis van het frisse Poolse klimaat. De mannen mogen hun haar niet knippen, vandaar de baarden en pijpekrullen. De vrouwen tonen alleen hun handen en gezicht. Ze worden kaal geschoren als ze gaan trouwen; in het openbaar dragen ze een hoofddoek of incidenteel een pruik. In deze kringen wordt de staat Israël niet erkend, omdat alleen de verwachte Messias het volk van Israël zijn door de profeten aangezegde plaats kan hergeven, met andere woorden, de joodse staat kan dus pas bestaan na de komst van de Messias. Hun antizionisme gaat zo ver dat zij dienst weigeren in het Israëlische leger. Enkele jaren geleden zegden sommigen de Libische dictator Kadaffi hun steun toe bij zijn strijd tegen het zionisme! In de wijk staan veel synagogen, talmoedscholen en rituele baden. Voorts zijn er tientallen winkels die religieuze artikelen verkopen; iedere vrijdagochtend is er markt. Borden die bij de toegangswegen van de wijk staan verzoeken bezoekers om netjes gekleed te gaan. Van mannen wordt verwacht dat het bovenlijf niet ontbloot is; van vrouwen wordt verwacht dat ze de schouders of bovenarmen bedekt houden, minirokken en shorts zijn in deze wijk ongewenst. Op sabbat en tijdens joodse feestdagen is het verboden om in de wijk te roken of te fotograferen. Veel inwoners vinden het ook op andere dagen van de week niet gepast als zij worden gefotografeerd.

Stadswijk Bucharan

Ten noorden van Mea Shearim ligt de stadswijk Bucharan. Deze wijk werd in 1892 gesticht en was tot zo’n 50 jaar geleden het joodse centrum van Jeruzalem. Op feestdagen dragen de hier woonachtige joden de klederdracht, die zij uit hun geboortestreek in Oost-Europa meenamen.

Park Sanhedrin

Als u uw weg verder noordwaarts vervolgt, dan komt u bij het Park Sanhedrin. In dit park kunt u een grafkelder bezichtigen waar in de 1e en 2e eeuw n. Chr. de leden van het joodse hooggerechtshof werden begraven.  

West-Jeruzalem

Ten westen van de Jaffapoort strekt zich West-Jeruzalem uit. Dit stadsdeel beslaat het grootste gedeelte van de Nieuwe Stad.

Windmolen Montefiore

Het eerste opvallende gebouw ten zuidwesten van de Jaffapoort is de Windmolen Montefiore. In 1857 begon men met de bouw van de eerste stadswijk die buiten de ommuurde stad lag. Deze stadswijk kreeg de naam Yemin Moshe. Midden in de wijk bouwde men een markante windmolen die de naam Montefiore kreeg, genoemd naar Sir Moses Montefiore die de opbouw van de nieuwe stadswijk financieel mogelijk maakte. De windmolen doet nu dienst als kunstmuseum.

Menachem Begin Heritage Center

Niet ver van deze windmolen vindt u het Menachem Begin Heritage Center, een museum en instituut waarin de herinnering aan voormalig premier Menachem Begin levend wordt gehouden.

Hotel King David en Y.M.C.A.

Ten westen van de Jaffapoort loopt een weg schuin omhoog langs het beroemde Hotel King David, het voormalige administratieve hoofdkwartier van het Britse leger, waar men onder andere bezoekende regeringsleiders huisvest. Tegenover dit hotel staat het gebouw van de Y.M.C.A., alwaar u eventueel de nacht kunt doorbrengen. Vanuit de 46 m hoge toren van het gebouw heeft u een goed uitzicht op de stad Jeruzalem (toren geopend: maandag t/m zaterdag van 9.00 tot 14.00 uur). Op de vloer in de hal van het ongeveer 70 jaar oude gebouw ligt een kopie van een vloermozaïek met een afbeelding van het 6e-eeuwse Jeruzalem. Het gebouw is ontorpen door dezelfde architect die het Empire State Building in New York ontwierp.

Familiegraf van Herodes

Vlak naast het hotel King David voert de smalle Abu Sikhrastraat naar het Familiegraf van Herodes. Men ontdekte dit zeer oude graf in 1892; in het mausoleum werden familieleden van koning Herodes begraven, onder wie zijn vrouw Mariamne. Helaas hebben grafrovers het mausoleum grotendeels leeggeroofd. Koning Herodes vond zelf zijn laatste rustplaats in het Herodion bij het huidige Bethlehem.

Heichal Shlomosynagoge

In de King George V Street (nr. 58), ten westen van het Y.M.C.A.-gebouw, staat de Heichal Shlomosynagoge, de zetel van het opperrabbinaat en dus het hoogste religieuze orgaan van de joodse staat. In het gebouw staan joodse liturgische voorwerpen tentoongesteld, waaronder de 18e-eeuwse heilige ark uit Padua. Er zijn van zondag t/m donderdag rondleidingen om 10.00 en 13.00 uur; op vrijdag zijn er rondleidingen om 10.00 en 12.00 uur.

Yeshurunsynagoge

Langs dezelfde straat staat de bezienswaardige Yeshurunsynagoge, de grootste synagoge van de stad.

Klooster van het kruis

Als u nu westwaarts reist, dan komt u na ongeveer 1,5 kilometer bij de vallei van het kruis; hier staat het Klooster van het kruis (geopend: maandag t/m donderdag van 9.00 tot 17.00 uur, vrijdag van 9.00 tot 13.30 uur en zaterdag van 9.00 tot 17.00 uur). Volgens de overlevering heeft op deze plek de boom gestaan waaruit het kruis werd gehakt waaraan Jezus stierf. Het huidige middeleeuwse klooster (1685) is gebouwd op de fundamenten van een 11e-eeuws klooster en is zwaar versterkt; de kloosterkerk is herkenbaar aan de zilverkleurige koepel.

Parlementsgebouw de Knesset

Vervolgens kunt u via de Ruppinstraat en de Kaplanstraat het parlementsgebouw bereiken, dat bekend staat als de Knesset. In de omgeving van het parlementsgebouw staat een groot aantal ministeries, waaronder het ministerie van financiën (spottend de ‘andere klaagmuur’ genoemd). De volksvertegenwoordiging bestaat uit 120 leden die op hun beurt lid zijn van verschillende partijen. De kosten voor de bouw van het parlementsgebouw in 1966 werden voornamelijk gedragen door de familie Rothschild. Vele kunstenaars van naam hebben hun stempel op het gebouw gedrukt. Het smeedijzeren toegangshek is ontworpen door David Palombo; de mozaïekvloer in de toegangshal is van Marc Chagall, de indrukwekkende wandkleden, waarop fasen uit de joodse geschiedenis staan afgebeeld, zijn ook door hem ontworpen. Overal hangen schilderijen en staan beelden van bekende kunstenaars. Het gebouw is voor het publiek geopend (als het parlement in vergadering bijeen is) op maandag en dinsdag om 16.00 uur en op woensdag om 11.00 uur. U moet precies op die tijd aanwezig zijn en uw paspoort kunnen tonen. Op zondag en donderdag zijn er gratis rondleidingen om 8.30 en 14.30 uur (paspoort meenemen!).

De Menora

Tegenover de Knesset, aan de overkant van de straat, staat de Menora. Deze 5 m hoge en 4 m brede zevenarmige kandelaar van brons is ontworpen door Benno Elkan. Op de zeven armen zijn 29 reliëfs aangebracht die gebeurtenissen uit de geschiedenis van het joodse volk weergeven. De menora was een geschenk van het Britse parlement aan het Israëlische volk.

Israël Museum

Ten zuidwesten van de Knesset staat op een heuvel het belangrijkste museum van Israël, het Israël Museum (geopend: zondag, maandag, woensdag en donderdag van 10.00 tot 17.00 uur; dinsdag van 16.00 tot 22.00 uur, het heiligdom van het boek en de beeldentuin Billy Rose dinsdag van 10.00 tot 22.00 uur; vrijdag en zaterdag van 10.00 tot 14.00 uur). Geen bezoek aan Jeruzalem is compleet zonder een bezoek aan dit beroemde museum. Het museum opende voor het eerst zijn deuren in 1965 en sindsdien hebben miljoenen mensen de drempel van dit gebouw overschreden. Opvallend in het museum is dat alle archeologische voorwerpen als kunstwerken tentoongesteld staan, dit in tegenstelling tot de meeste andere musea in Israël. Het Israël Museum heeft verschillende afdelingen, ieder met een geheel eigen karakter.

Beroemd is het Heiligdom van het boek. Het witte dak van dit in de rotsen verzonken museum heeft de vorm van de deksels van de oude aarden kruiken, waarin de Dode-Zeerollen in 1956 werden gevonden in de grotten van Qumram. De meeste van de hier tentoongestelde manuscripten zijn zo’n 2000 jaar oud. U kunt hier verschillende tekstrollen, tekstfragmenten, brieven van Bar Kochba (die van 132 tot 135 in opstand kwam tegen de Romeinen) en gebruiksvoorwerpen bezichtigen. In het midden van de ronde zaal is de Jesajarol te zien, geschreven in ca. 100 v. Chr. Het is de oudste tekst van het Oude Testament die we kennen. In het museum kunt u tegenwoordig ook een bezienswaardige Maquette van Herodiaans Jeruzalem bewonderen. Deze maquette stond tot voor kort ten zuidoosten van de berg Herzl in de wijk Ramat Sharett in de tuin van het Holyland hotel. Op schaal 1:50 heeft prof. Avi Yona de stad nagebouwd zoals die er omstreeks het jaar 66 moet hebben uitgezien. In de Bezalel kunstafdeling van het Israël Museum kunt u volkskunst, cultusvoorwerpen en bodemvondsten bezichtigen. Voorts is er een volkenkundige afdeling (etnografie) waar men een overzicht biedt van de tradities en gebruiken die joden van heinde en verre naar Israël met zich meebrachten. Van Zweden tot Argentinië werd een enorme variatie aan klederdrachten, gebruiksvoorwerpen en andere zaken naar Jeruzalem gebracht. Voorts zijn er zalen met schilderijen van oude en moderne meesters te bewonderen. In de beeldentuin Billy Rose staan beelden van onder andere Daumier, Epstein, Kadishman, Lipschitz, Maillot, Moore, Picasso, Rodin, Shemi, Tinguely, Vasarely en Wotruba.

Archeologisch en bijbels museum Samuel Bronfman

Het archeologisch en bijbels museum Samuel Bronfman maakt ook deel uit van het Israël Museum. Hier liggen archeologische vondsten tentoongesteld die een beeld geven van de rijke geschiedenis van Israël.

Het Israël Museum heeft een speciale jeugdvleugel, die tot doel heeft om bij jeugdigen meer begrip voor kunst te kweken.

Bible Lands Museum Jerusalem

Tegenover het heiligdom van het boek staat het Bible Lands Museum Jerusalem, een museum met een verzameling kunstvoorwerpen van volkeren die in de Bijbel genoemd worden (geopend: zo., ma., di. en do. 9.30-17.30 uur, wo. 13.30-21.30 uur, vr. 9.30-14.00 uur, za. 11.00-15.00 uur. Er zijn Engelstalige rondleidingen om 10.30 uur; op woensdag ook om 17.30 uur). Het museum omvat een periode van 6000 v. Chr. tot aan de Byzantijnse periode.

Hebreeuwse universiteit (Givat Ram)

De Hebreeuwse universiteit (Givat Ram) opende in 1955 haar deuren toen de gebouwen op de Scopusberg niet meer bereikbaar waren. De vele gebouwen omvatten het Wise Auditorium, het planetarium, de nationale bibliotheek, de universiteitssynagoge (herkenbaar aan het koepeldak), de Rubin academy en de Botanische tuin.

Berg Herzl (HarHerzl) en het Herzl-museum

Ten westen van de Hebreeuwse universiteit ligt de berg Herzl (HarHerzl), het hoogste punt in West-Jeruzalem. Hier liggen de stoffelijke resten van Theodor Herzl (1806-1904), de geestelijke vader van het zionisme.

Dicht bij de ingang heeft men in het Herzl-museum (geopend: zondag t/m donderdag van 9.00 tot 17.00 uur, vrijdag van 9.00 tot 13.00 uur) de werkkamer van Herzl nagebouwd. Al zijn persoonlijke bezittingen zijn in 1949 vanuit Wenen naar deze plek overgebracht.

Militaire begraafplaats

In de directe omgeving kunt u de militaire begraafplaats vinden en een kerkhof waar vooraanstaande staatslieden begraven liggen, onder wie Theodor Herzl, Golda Meir en Yitzhak Rabin.

Nieuwe Bijbelse dierentuin

Ten zuidoosten van de berg Herzl ligt de nieuwe Bijbelse dierentuin (geopend: zo. -do. 9.00-17.00 uur, vr. 9.00-15.00 uur en za. 10.00-17.00 uur), waar ca. 700 dieren te zien zijn die in de bijbel worden genoemd.

Yad Vashem ofwel het Holocaust Memorial

Zeer indrukwekkend is het Yad Vashem ofwel het Holocaust Memorial (geopend: zondag t/m donderdag van 9.00 tot 17.00 uur, vrijdag en aan de vooravond van joodse feestdagen van 9.00 tot 14.00 uur, gesloten op zaterdag en alle joodse feestdagen), gelegen op de berg der herinnering (Har Hazikaron), in wezen een uitloper van de berg Herzl. Yad Vashem betekent ‘Gedenkteken en naam’, wat ontleend is aan de bijbel: ‘Dan zal Ik in mijn tempel, binnen de muren van mijn stad, een gedenkteken voor je oprichten. Ik zal je een onvergetelijke naam geven, een naam die niet wordt uitgewist. Zo zul je voortleven’ (Jes. 56:5).

Op deze plek worden de 6 miljoen joodse slachtoffers herdacht die door het naziregime zijn vermoord. Israel is ontstaan in de schaduw van de ondergang van het joodse volk. De staat Israel heeft zich verplicht de misdaden die tegen het joodse volk zijn gepleegd te blijven gedenken en nooit in vergetelheid te laten geraken.

Yad Vashem, het zogenoemde Nationale Instituut ter nagedachtenis aan de slachtoffers en helden van de holocaust, werd in 1953 door het Israelische parlement opgericht. Het instituut kreeg als belangrijkste opdrachten om de zes miljoen joden die door de nazi's en hun collaborateurs werden vermoord te herdenken en de joodse gemeenschappen die werden verwoest in herinnering te houden. De gebouwen en monumenten bevatten allerlei voorwerpen en documenten uit de periode van voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Holocaust Historisch Museum

U moet in Yad Vashem ieder geval het Holocaust Historisch Museum bezoeken. Negen gallerijen beschrijven de holocaust vanuit joods perspectief aan de hand van een groot aantal getuigenverklaringen, originele voorwerpen, foto's, documenten, schilderijen en een verscheidenheid aan audiovisueel materiaal. De teksten zijn zowel chronologisch als thematisch en geven inzicht in de wereld waarin joden tijdens de nazi bezetting trachten te overleven. Het meest indrukwekkend in dit musen zijn de getuigenissen op video van overlevenden van de holocaust. Hun verhalen houden de verschrikkelijke geschiedenis levend van een uitstervende generatie. Door hun verhalen te filmen zullen hun verhalen nimmer verloren gaan. In de `hal der namen' worden in zwarte archiefmappen alle namen en persoonlijke gegevens bewaard van miljoenen joden die tijdens de holocaust zijn vermoord. Deze mappen zijn hun symbolische grafstenen. In de indrukwekkende koepel boven de mappen hangen honderden foto's van overledenen.

In de ‘hal der herinnering’ zijn in de stenen vloer de namen van de 22 vernietigingskampen aangebracht en brandt de ‘eeuwige vlam’. De bronzen schaal bevat as van slachtoffers uit elk van de 22 concentratiekampen.

In de ‘laan van de rechtschapenen der volken’ werden bomen geplant voor Europeanen die joden hielpen te overleven tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voorts kunt u in Yad Vashem de 21 m hoge zuil van de helden zien die werd opgericht ter ere van hen die het nazidom bestreden. Andere monumenten die de herinnering levend houden aan deze verschrikkelijke periode zijn: een muurplastiek van Naftali Bezem, een beeldengroep die de opstand in het getto van Warschau voorstelt en vele andere musea, centra en paviljoens.

In een veewagen naar het dodenkamp

`We zaten met meer dan honderd mensen in onze veewagen…het is onmogelijk om onze tragische situatie te omschrijven in onze zuurstofloze, gesloten wagon. Iedereen probeerde om zich een weg te duwen naar een kleine luchtopening. Ik vond een scheur in een van de vloerdelen waarin ik mijn neus duwde zodat ik een beetje lucht kreeg. De stank in de veewagen was ondraaglijk. Mensen deden hun behoeften in alle vier hoeken van de wagon…Na enige tijd stopte de trein plotseling. Een soldaat kwam onze wagon in om ons te bestelen. Hij stal alles wat niet goed was weggeborgen: geld, horloges, waardevolle spullen…Water! Wij smeekten de spoorwegwerkers dat we ze goed zouden betalen. Ik betaalde 500 zlotys en ontving een kop water, ongeveer een halve liter. Toen ik begon te drinken, viel een vrouw, wier kind was flauwgevallen, mij aan. Ze was vastbesloten om mij een beetje water te ontfutselen. Ik liet een beetje water op de bodem van mijn kop, en zag het kind drinken. De situatie in de veewagen verslechterde. De wagon brandde in de zon. De mannen lagen half naakt. Sommige vrouwen lagen in hun ondergoed. Mensen vochten om wat lucht en enkelen bewogen niet meer. De trein bereikte het kamp. Velen lagen bewegingloos op de vloer van de veewagen. Een aantal was niet meer in leven.'

`In een veewagen naar het dodenkamp', getuigenis van Avraham Krzepicki, een overlevende, in Yad Vashem.  

10 prachtige bestemmingen in De Nieuwe Stad en Israël