Malta’s cultuurhistorisch nulpunt – en daarmee hoogtepunt – ligt enkele kilometers ten zuiden van Marsaxlokk. In deze grot zijn resten van bewoning gevonden uit rond 300 duizend jaar v.Chr. Op enkele stukken na die deel uitmaken van de collectie van The National Museum of Archaeology in Valletta, zijn alle gevonden werktuigen en gebruiks- en siervoorwerpen bijeengebracht in het bij Ghar-Dalam behorende museum.

De kustlijn van Malta is grillig. Maar de oostkust spant de kroon. Die doet met zijn diep het land instekende baaien, steile rotsen en hoog opspattend schuim van stukslaande golven nog het meest denken aan een een Noorse fjordenkust.

De grootste baai is Marsaxlokk Bay. Die wordt in het noorden afgesloten door het Delimare Schiereiland. Op de punt daarvan staat Delimare Lighthouse. Vanaf daar heb je een fantastisch uitzicht op de baai en op Benghisa Point dat Marsaxlokk Bay in het zuiden afsluit.

In deze enorme, door de grilligheid van de natuur gevormde vluchthaven hebben de eerste bewoners waarschijnlijk voet aan wal gezet. Niet ver het binnenland in ligt Ghar-Dalam, de ‘Grot der Duisternis’. Ghar-Dalam wordt als de bakermat gezien van de Maltezer tempelcultuur die ongeveer rond 5000 v.Chr. een aanvang nam.

Ook de Romeinen hebben in de buurt van de baai een nederzetting gehad. Daarvan is nog een toren bewaard gebleven. Zowel de Turken als Fransen hebben Marsaxlokk Bay als bruggenhoofd gebruikt om Malta te bezetten; waar de Turken in de 16e eeuw faalden, hadden de Fransen onder Napoleon in 1789 succes.

De schiereilanden, landtongen en kuststroken die Marsaxlokk Bay vormen, worden aaneengeregen door een netwerk van smalle, vaak niet al te best onderhouden wegen, deels geasfalteerd, deels onverhard. De grotere plaatsen in dit gebied zijn echter over goede wegen bereikbaar, ook per openbaar vervoer.

De oostkust telt twee stranden. Het ene ligt ten oosten van het stadje Zejtun aan St. Thomas Bay, maar is voor wie niet over eigen vervoer beschikt minder makkelijk bereikbaar. Neem vanuit Zejtum bus 29. Daarna nog een stukje lopen. Het andere strand is dat van Pretty Bay in Birżebbuġa.