Namibië en Botswana

Swipe

Swakopmund

Waar de rivier Swakop uitmondt in de Atlantische Oceaan ligt deze zeer Duits aandoende plaats. U kunt zich in een oud koloniaal Duits stadje wanen, waarin tegenwoordig (2011) ongeveer 45.000 mensen wonen. Na de overname van Swakopmund tijdens de Eerste Wereldoorlog door Zuid-Afrika, was het aantal inwoners drastisch teruggelopen omdat alle zaken die met de haven te maken hadden naar het veel beter geoutilleerde Walvis Bay werden overgebracht. Iedereen die maar iets met die activiteiten te maken had vertrok uit Swakopmund en vestigde zich in Walvis Bay of zocht een baan in Windhoek. Dankzij de opkomst van het toerisme groeide de plaats weer en behoort thans tot de grotere plaatsen van Namibië.

Als u via de B2 Naar Swakopmund gaat dan moet u een kilometer of vijf voordat u in de stad bent even stoppen bij Maarten Luther. Het is een oude Duitse stoomtractor die het zand niet overleefde en zijn naam dankt aan een uitspraak van de kerkhervormer die ooit verantwoording moest afleggen voor zijn daden en dat deed met de legendarische woorden: 'Hier sta ik, ik kan niet anders, God helpe mij'.

Swakopmund is de belangrijkste toeristische plaats van Namibië en dat heeft niet alleen met de plaats zelf te maken maar ook met de ligging en de omgeving ervan. Met name de inwoners van de hoofdstad Windhoek brengen graag hun (zomer)vakantie door in Swakopmund. Ook vakantiegangers uit Zuid-Afrika, alsmede duizenden Duitsers weten de toeristenplaats jaarlijks te vinden. Waar elders in Namibië kun je Kaffee mit Kuchen in een onvervalste Konditorei bestellen? Behalve voor de achterliggende zandduinen in de Sossusvlei, het noordelijker gelegen Skeleton Coast National Park en de robbenkolonie bij Cape Cross (Kreuz Kap), vormt de plaats een geliefd vertrekpunt voor zeevissers.

Ook vanaf het strand kunt u er goed vissen en met name het vissen op haaien is buitengewoon populair. Vanaf het strand is het oppassen geblazen, een beetje haai wil de oceaan niet uit maar schept er vooral behagen in om de visser erin te trekken. Dat is behoorlijk fris want baden in de oceaan is baden in de koude golfstroom, de Benguela zeestroom, die voornamelijk water aanvoert afkomstig uit antarctische streken.

Diezelfde stroom is er verantwoordelijk voor dat er in de maanden juni tot september vaak een mist hangt waarbinnen je, bij wijze van spreken, geen hand voor ogen kunt zien en die zelfs overdag noodzaakt om alle lichten aan te hebben. Aan de andere kant: als de temperaturen in de maanden november tot februari in het binnenland tot tamelijk ondraagbare hoogte stijgen, dan is het aangenaam toeven in Swakopmund. Vandaar dat de badplaats zo populair is bij de bevolking uit het achterland.

Swakopmund is tijdens de Duitse bezetting van groot economisch belang geweest. De Duitsers konden geen gebruik maken van de natuurlijke haven van Walvis Bay, dat was Brits bezit. Dus wezen de Duitsers de monding van de rivier Swakop aan als havenplaats. In 1892 werd op gezag van bevelhebber Curt von François op de plaats waar de huidige vuurtoren staat, een tweetal lichtbakens geplaatst en de stad Swakopmund was een feit. De eerste Duitsers arriveerden er in augustus 1893, vergezeld door een honderdtal militairen. Probleem was dat de bevoorradingsschepen niet aan de wal konden komen.

Er werd een houten pier aangelegd maar alles verzandde al in korte tijd. Dus moesten vracht en passagiers met behulp van kleine bootjes aan wal worden gebracht, soms, bij ruwe zee, een riskante onderneming. Nadat de goederen aan land waren gebracht volgde het transport naar Windhoek en de gemiddelde ossenwagen deed daar toch al gauw een maand over. Er werd besloten tot de aanleg van een spoorverbinding die in 1902 tot stand kwam. De bevoorrading over zee gebeurde door rederij Woermann die al lange tijd het alleenrecht bezat om goederen vanuit Duitsland naar zuidelijk Afrika te vervoeren.

Later bleek Woermann tamelijk corrupt en de verontwaardiging hierover haalde in 1906 het Duitse parlement waar werd vastgesteld dat er zo'n 6 miljoen Duitse marken ten onrechte aan het bedrijf waren uitgekeerd. Bovendien rekende Woermann 185 mark per 1.000 kilogram vracht in een tijd dat ongeveer 20 mark gangbaar was. In het in 1902 gevestigde Woermann-Haus in de Bismarckstrasse is tegenwoordig een bibliotheek, een toeristenbureau en een kunstgalerie gevestigd. Vanaf 1909 diende het, nadat de Damaratoren eraan was toegevoegd, vooral als baken voor de schepen van de Woermann-Linie. Het fraaie bouwwerk diende tevens als watertoren.

Pas in 1912 werd een ijzeren pier in gebruik genomen, die u (nog steeds) kunt bekijken, maar ook hier was het lang niet altijd mogelijk om af te meren. Voor hengelaars en toeristen is de pier, die permanent onderhoud vereist, nog steeds van belang. Reeds vele malen dreigde het bouwsel slachtoffer te worden van de oceaan, maar steeds weer werd de zaak, vaak met financiële steun van particulieren, gerenoveerd.

Soms is het een beetje verwarrend, maar sinds 2002 hebben tal van straten een nieuwe naam gekregen waarbij men de namen uit het Duitse koloniale tijdperk heeft vervangen door andere, meer bij het land passende namen. Dat werd niet met gejuich ontvangen door de inwoners van Swakopmund, die dus in veel gevallen nog de oude benamingen aanhouden. Ze spreken ook overwegend Duits, dus waarom zou je ineens gaan praten over Nathanael Maxuilili Street in plaats van over de Poststrasse?

Het oude station aan de Theo Ben Guribab Street (maar nog steeds Bahnhofstrasse genoemd) waarin bij de bouw in 1901 ook al een hotel was ondergebracht, werd na een grondige renovatie in gebruik genomen als het luxe Swakopmund hotel met daar dichtbij een casino en een vermaakscentrum.

Het Swakopmund museum aan het Strand nabij Am Zoll, behoort tot de interessantste uitstapjes die u in het stadje kunt maken. U vindt het in een ander historisch gebouw, het voormalige Duitse douanekantoor (het Hauptzollamt). Het museum toont overzichtelijk de koloniale geschiedenis van het land in het algemeen en die van Swakopmund in het bijzonder, maar geeft ook inzicht in de vele ecosystemen die Swakopmund hebben gemaakt tot wat ze nu is. Ook voor kinderen bijzonder interessant.

In de onmiddellijke omgeving bevinden zich ook het oude gerechtsgebouw (het Kaiserliche Bezirksgericht), de uit 1902 daterende vuurtoren en het marinemonument voor de omgekomen militairen in de strijd met de Herero- en Namavolkeren. Op de actieve vakantieganger is Swakopmund ook voorbereid. Even buiten de plaats zijn er al zandduinen ingericht waarop u dezelfde sporten kunt beoefenen als die welke gedurende uw wintersportvakantie tot uw favoriete bezigheden behoren.

Maar er is meer! Ooit met een sqad of met een 'off the road' vervoermiddel door het zand geploegd? Verder kunt u allerlei watersporten beoefenen en er worden trips aangeboden voor het spotten van dolfijnen en zeehonden (waar u dan meestal eerst weer voor naar Walvis Bay wordt gebracht). Heel bijzonder is de meerdaagse woestijntocht waarbij u als een bedoeïen overnacht in een (tamelijk luxueus) tentenkamp. En wat te denken van een safaritocht op een kameel?

Bereikbaar vanuit Windhoek: kijk bij Vanuit Windhoek naar de kust.