De savannes, zandwoestijnen, moessonwouden, regenwouden en bergen van Sri Lanka vormen het thuisfront voor een grote diversiteit aan dieren. Er leven olifanten, luipaarden, waterbuffels, wilde zwijnen, apen (waaronder de zeldzame lori, een soort kleine makaakaap met relatief grote ogen), krokodillen en vier hertensoorten in kleine roedels, die vaak uit dieren van één geslacht bestaan. Meer dan vierhonderd vogelsoorten hebben hun thuis in dit fraaie land, variërend van zeer kleine wevervogels en felgekleurde ijsvogels tot en met ranke ooievaars en imposante adelaars. De kolibrie is een uiterst kleine vogel die met zijn relatief lange snavel honing uit bloemen zuigt en in staat is zijn vleugels met een snelheid van 100 slagen per seconde te bewegen, zodat hij zowel voor-, achterwaarts als zijwaarts kan vliegen. Tussen november en april wordt u overal vergezeld door ontelbare vrolijk ronddartelende en felgekleurde vlinders. In de droge vlakten en woestijnen leven hazen, konijnen, ratten, muizen, slangen, insecten en tal van hagedissen. Vele komen pas 's nachts uit hun schuilplaats te voorschijn. Overdag vindt u slechts hun voetafdrukken in het hete zand. Alleen de vogels kunt u overdag bewonderen, al trekken ook zij zich rond het middaguur terug onder de schaduw brengende armen van bomen en struiken. Slangen kunt u overal tegenkomen. Maak u geen zorgen, de meeste soorten zijn niet giftig. Bovendien zijn ze erg schuw en proberen ze mensen te mijden. De grootste is de python, een wurgslang die zijn prooi doodt door omklemming en niet door gif. Dit in tegenstelling tot de gevaarlijke cobra (brilslang) die zijn prooi wel doodt of verlamt door middel van gif. U maakt een goede kans op het eiland een gevangen exemplaar te ontmoeten, dat 'optreedt' onder begeleiding van het nasale gefluit van een slangenbezweerder. De leguanen worden beschermd omdat ze insecten eten die voor de landbouw schadelijk zijn. De overal aanwezige kraaien fungeren als de vuilnismannen van de steden. Zij zorgen ervoor dat al het organische afval van de straten verdwijnt. Minder geliefd bij de bevolking zijn stekelvarkens en vleermuizen. De stekelvarkens beschadigen rubberbomen en de vleermuizen eten het oogstrijpe fruit. Rovers te land en te water Het bekendste roofdier van Sri Lanka is de luipaard (panter), die voorkomt in veel nationale parken. Luipaarden zijn herkenbaar aan een prachtige gele vacht die bezaaid is met rozetvormige, zwartbruine vlekken. Zij jagen in de regel 's nachts op herten, apen, vogels en hagedissen. Ze sluipen daarbij geruisloos tot vlak bij hun prooi en bespringen die dan. Soms duiken ze vanuit een boom op hun slachtoffer. Ze leven gewoonlijk solitair, alleen in de voortplantingstijd vormen zij paren. De rivieren, wewa's, kulams, tanks en poelen in het woud zijn het jachtgebied van de krokodillen. Met alleen hun ogen en neusgaten boven het wateroppervlak bewegen zij zich geruisloos door het water op jacht naar niets vermoedende dieren die hun dorst lessen aan de waterkant. Vreemde snuiters Berucht om zijn onvoorspelbare gedrag is de lippenbeer. Hij speelt van oudsher een belangrijke rol in de cultuur van de Vedda's. De lippenbeer leeft in de laaggelegen gebieden en is herkenbaar aan een zwart tot roodbruine, ruige vacht en een lange, puntige snuit. Ondanks zijn gewicht van 100 kg en lengte van 1,60 m is hij een zeer goede klimmer. De kans dat u een lippenbeer zult ontmoeten is echter klein, omdat hij in de regel overdag in een grot slaapt. De lippenbeer is een planteneter en voedt zich bij voorkeur met vruchten, honing en termietenlarven, die hij met zijn puntige snuit uit termietenheuvels zuigt. Een ander dier dat regelmatig zijn lange, taps toelopende neus in een termietennest steekt, is de geschubde miereneter. Met zijn lange tong haalt hij mieren en termieten te voorschijn en als er gevaar dreigt, rolt hij zijn met schubben gepantserde lijf op tot een bal. Zoutwaterfauna Van de zeven bekende soorten reuzenschildpadden komen er maar liefst vijf regelmatig nesten maken op de stranden van de zuidwestkust. De reuzenschildpadden worden op het eiland beschermd. Zo worden op het strand van Kosgoda maatregelen getroffen om de reuzenschildpad in alle rust eieren te laten leggen. In de Turtle Hatchery worden veel eieren beschermd tijdens de 48 dagen van het broeden. Op deze wijze worden er jaarlijks ca. 50.000 schildpaddenbaby's tot de zee begeleid in de eerste dagen van hun bestaan. De zeeën rondom Sri Lanka worden bevolkt door barracuda's, haaiensoorten, tonijnen, makrelen, enzovoort. Een bekende waterbewoner is de intelligente dolfijn. Dat ook de veelvoorkomende inktvis een hoge intelligentie heeft, is minder bekend.