Omdat slechts weinig mensen deel uitmaakten van het politieke leven, ontstonden er geen politieke partijen. Wel werden er per beroepsgroep vakbonden opgericht om looneisen kracht bij te zetten, waarvan die voor het overheidspersoneel, de Centrale van Landsdienaren Organisaties (CLO) de grootste werd. In de crisisjaren dertig van de vorige eeuw toen de werkgelegenheid bij de grondstofwinning en houtkap sterk afnam, richtten werkloze arbeiders een Comité van Actie op om bij het gouvernement hulp af te dwingen.

Van gouvernement naar politieke partijen 

Door de Tweede Wereldoorlog groeide echter de vraag naar bauxiet voor de Amerikaanse vliegtuigindustrie en daarmee de werkgelegenheid en het zelfvertrouwen van de bevolking. Suriname werd een tussenstop voor Amerikaanse oorlogsvliegtuigen en de haven diende als basis voor de geallieerde marine ter bestrijding van Duitse onderzeeërs die actief waren in het Caribisch gebied. Na de oorlog werd het kiesrecht op basis van een districtenstelsel ingevoerd en de zogeheten Interimregeling gaf het Surinaamse kabinet meer invloed ten opzichte van de gouverneur. Het groeiende zelfbewustzijn uitte zich in de oprichting van politieke partijen met als doel het bevestigen van de etnische identiteit van de verschillende bevolkingsgroepen. Uit creoolse kringen werd onder andere de Nationale Partij Suriname (NPS) opgericht, Jagernath Lachmon werd in 1947 leider van de Verenigde Hindostaanse Partij (VHP) en de Javanen werden onder meer vertegenwoordigd door Iding Soemita in de Kaum Tani Persatuan Indonesia (KTPI), (Indonesische Boeren Partij), met als voornaamste streven de terugkeer naar Java.