Zoals van zoveel Afrikaanse landen, ontbreekt van Tanzania elke vorm van vroege geschiedschrijving. Toch is er, dankzij moderne technieken, veel bekend geworden. In Tanzania werden de oudste sporen in Afrika gevonden die duiden op de aanwezigheid van mensachtigen.

In 1911 werden bij toeval door een Duitse entomoloog (insectenkenner), professor Katurinkle, op vlinderjacht in dit gebied, fossiele resten en beenderen gevonden nabij Olduvai Gorge. Dit bracht in Europa nogal wat interesse teweeg en in 1913 vertrok een expeditie onder leiding van professor Reck naar het gebied voor nader onderzoek. Men bleef er slechts 3 maanden zonder dat er iets spectaculairs ontdekt werd en men moest naar Duitsland terugkeren in verband met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

Pas in 1931 bezocht hij het gebied opnieuw, ditmaal in gezelschap van de archeoloog dr. Louis Laekey. Hun onderzoek verliep moeizaam en vooral vruchteloos. Totdat, 28 jaar later, in 1959, Laekey’s vrouw Mary resten van beenderen en een schedel vond van een mensachtige die tussen 1,75 en 2 miljoen jaren oud moet zijn geweest. Deze Zinjanthropus, bekend geworden als de ‘notenkrakermens’ vanwege zijn grote tanden is de oudst bekende voorloper van de mens. Een jaar later werden sporen ontdekt van de homo habilis, de voorloper van de homo erectus. Gereedschappen van deze oermens, 1 tot 1,5 miljoen jaren oud, werden zowel in Olduvai Gorge als in Isimila (nabij Iringa) gevonden.

In 1979 werden nabij Laetoli, zuidelijk van Olduvai Gorge, de voetsporen ontdekt van een (mensachtige) man, een vrouw en een kind die rechtop gelopen moeten hebben. In de wetenschap werden deze mensen omschreven als ‘wezens’. Gelet op de andere sporen die ontdekt werden, moeten deze zijn geconserveerd tijdens vulkaanuitbarstingen die 3,5 miljoen jaar geleden hebben plaatsgevonden.

Door deze vondsten krijgt de geschiedenis van onze vroegste voorvaderen mogelijk een nieuwe dimensie. Dat zou eveneens veroorzaakt kunnen worden door de vondst van antropoloog Ron Clarke die in december 1998, in een grot nabij Johannesburg in Zuid-Afrika, de fossiele resten aantrof van een skelet dat naar alle waarschijnlijkheid 3,6 miljoen jaar oud is.