Zowel in het westen als in het oosten bevinden zich, bepalend voor een belangrijk gedeelte van het landschap, de twee ‘armen’ van de Great Rift Valley, de Afrikaanse slenk. Eigenlijk is het geen dal in de echte betekenis van het woord, maar een gevolg van breuken in de aardkorst en het werken van de onderlagen van de aarde.

De Great Rift Valley vindt zijn oorsprong in Turkije en loopt via de Dode Zee en de Rode Zee naar Ethiopië waar het zich splitst in een oostelijk en een westelijk gedeelte. Het oostelijk gedeelte komt via Kenia Tanzania binnen. Als gevolg ervan ontstonden o.a. Lake Natron en Lake Manyara.

De westelijke arm komt via Uganda naar Tanzania. Lake Tanganyika, met 1436 meter het op een na diepste zoetwatermeer ter wereld, is het directe gevolg ervan.

Na het verlaten van Tanzania komen de armen van het Great Rift Valley weer bij elkaar in Malawi in Lake Nyasa, en eindigen ten slotte voor de kust van Mozambique.

Het is waarschijnlijk verantwoordelijk voor de afscheiding van Madagaskar van het vasteland. De totale lengte van het Great Rift Valley bedraagt ruim 9700 kilometer!

Ondanks de vulkanische werking van de grond heeft Tanzania slechts één ‘vuurspuwende’ berg, de heiligste plaats voor de Maasai: Ol Doinyo Lengai, de ‘Berg van God’ in het noorden nabij Lake Natron. De laatste uitbarsting vond plaats in 1983, maar nog steeds kunt u rook en soms as waarnemen. Het laatste zorgt ervoor dat de berg met sneeuw bedekt lijkt.

Nauwelijks bevaarbare rivieren maken grote delen van het land tot een vruchtbaar gebied en het is dan ook geen wonder dat de landbouw het belangrijkste bestaansmiddel is. Ook veeteelt is van groot belang en door veel boeren worden die twee activiteiten gecombineerd.

Op diverse plaatsen bevinden zich moerassen en meren. Ruim 25% van het land is nationaal park of wildreservaat. De aanwezigheid van water vormt echter ook een voedingsbron voor de tseetseevlieg die door zijn aanwezigheid het houden van vee op die plaatsen onmogelijk maakt, waardoor er weinig mensen wonen. Water is verder erg belangrijk voor de opwekking van energie.

Ook ónder de grond is Tanzania interessant. Er zijn vindplaatsen van goud, diamanten en edelstenen (waaronder robijnen en smaragden). Er wordt gips, grafiet, tin en porseleinaarde gedolven. Nikkel en aardgas zijn in voldoende mate aanwezig maar worden nog slechts ten dele geëxploiteerd.