Namibië en Botswana

Swipe

Gaborone en omgeving

De stad zou een zusterstad kunnen zijn van bijvoorbeeld de hoofdstad van Brazilië: Brasilia of de hoofdstad van Tanzania: Dodoma, weinig zeggende steden, om staatkundige of economische redenen uit de grond gestampt of als hoofdstad aangewezen, zonder dat zij enige samenhang met het geschiedkundige verleden van het land hebben.

Bij de totstandkoming van de onafhankelijkheid van Bechuanaland dat toen Botswana ging heten, was Gaborone een dorp met nauwelijks 4.000 inwoners. Vanwege de ligging ten opzichte van Zuid-Afrika, (nauwelijks 15 kilometer van de grens in oostelijke richting en ongeveer 140 kilometer naar het zuiden), is Gaborone een van de belangrijkste (handels)partners van Botswana. Dat was de belangrijkste reden om de regeringszetel naar Gaborone te verplaatsen en werd die stad het bestuurlijke, financiële en economische centrum van het land. De stad is genoemd naar de belangrijke chief Kgosi Gaborone of Batloka.

Gaborone werd in hoog tempo gebouwd en Gabs, de naam die door de inwoners van de stad aan Gaborone wordt gegeven, werd de snelstgroeiende stad ter wereld. Dat tempo is er de laatste jaren een beetje uit, maar een groei van ongeveer 4% per jaar is nog steeds niet onaanzienlijk. In de beginjaren van 1970 lag dat percentage belangrijk hoger, toen breidde het aantal inwoners zich in enkele jaren uit met meer dan 300%. Momenteel wonen er ongeveer 250.000 mensen in de stad. De toerist heeft weinig te zoeken in Gaborone, de zakenman zoveel te meer.

Het hart van de stad wordt gevormd door The Mall, een modern winkelcentrum met alle voorzieningen die je er mag verwachten: een toeristenbureau, postkantoor, supermarkten en banken. Als u geïnteresseerd bent in de geschiedenis van de stad, dan moet u een bezoek brengen aan het National Museum, and Art Galery, even buiten The Mall aan de Independence Road.

Het museum kent een openluchtgedeelte waar, in een soort transportmuseum, een overzicht wordt gegeven van de manieren van transport zoals die in het verleden plaatsvond. Eind 2007 werd er nog een belangrijk stuk aan het museum toegevoegd in de vorm van een botanische tuin: de National Botanic Garden. Voor iedereen die geïnteresseerd is in wat groeit en bloeit in Botswana een leerzaam uitstapje.

Gaborone geniet enige bekendheid door het Maitisong Festival, een sinds 1987 jaarlijks eind maart of begin april terugkerend evenement dat zich op tal van locaties in de stad, voornamelijk in de open lucht afspeelt met zang-, dans- en filmvoorstellingen.

Internationale bekendheid kreeg Gaborone ook door 'My African Dream', een dans- en zangcompetitie waarin kwaito centraal staat. Kwaito is een muziekvorm die ontstaan is in zuidelijk Afrika en is het beste vergelijkbaar met een langzamere vorm van housemuziek. Het is een uniek festival dat wordt opgeluisterd door muzikanten, zangers en dansers uit het gehele gebied waar kwaito nog traditioneel in ere gehouden wordt. Het festival wordt georganiseerd in het prestigieuze Gaborone International Convention Center.

Kgosi Gaborone

Het Batlokwavolk is een van de belangrijkste volkeren die is voortgekomen uit de Tswana, het grote volk waarin tientallen chiefdoms zijn onder te brengen. Kgosi Gaborone (kgosi is het Tswanawoord voor chief of koning) stamt uit een lang geslacht van chiefs die grote invloed hadden binnen het Tswanavolk, in vroeger dagen verspreid over geheel zuidelijk Afrika. Algemeen gaat men ervan uit dat hij in 1820 werd geboren, hoewel daaromtrent geen enkele zekerheid bestaat. In 1887 leidde hij zijn volk, de Batlokwa, vanuit Tshwene in het noordwesten van Zuid-Afrika, naar het gebied wat toen nog Bechuanaland werd genoemd en sinds 1885 onder Britse bescherming stond. Het volk vestigde zich in de het Moshaweng gebied langs de oevers van de rivier Notwane.

De plaats waar kgosi Gaborone zich vestigde werd de 'hoofdstad' van dat gebied en kreeg eveneens de naam Moshaweng. Met een 4-WD kunt u het plaatsje nog steeds bereiken, het ligt ongeveer 100 kilometer ten westen van de hoofdstad Gaborone. Chief Gaborone kwam in het bezit van grote stukken land, maar moest in 1895 een belangrijk gedeelte ervan afstaan aan de Britse beschermeling Cecil Rhodes die het land nodig had voor de verwezenlijking van zijn droom, een spoorlijn van Mafikeng in Zuid-Afrika naar Bulawayo in Zimbabwe (het vroegere, naar Rhodes genoemde, Rhodesië en Zuid-Rhodesië).

Gaborone stierf in 1932, zijn leeftijd werd dus becijferd op 112 jaar. Het land dat hij in bezit had werd aan zijn volk voorbehouden onder de naam Batlokwa Reserve. Als eerbetoon aan hun grote leider werd de nieuwe hoofdstad van Bechuanaland, dat inmiddels de naamsverandering in Botswana had ondergaan, naar kgosi Gaborone genoemd.

Binnen het parlementaire bestel van Botswana bestaat een adviserend 'House of Chiefs' (Ntlo ya Dikgosi), leiders en vertegenwoordigers van de vele volkeren die gezamenlijk het volk van Botswana vormen. De voorzitter van dit gezelschap draagt de officiële titel 'Kgosi'.

Bij de onafhankelijkheid in 1966 werd Katholo P.Ramokate de eerste officiële kgosi, sinds 2009 wordt het gezelschap voorgezeten door een nakomeling van Gaborone: kgosi Puso Gaborone.