Omgeven door kraterwanden van meer dan 600 meter hoogte ligt de Ngorongoro krater, het gebied op aarde waarvan men zegt dat het het rijkst is aan dieren. Niet voor niets kreeg de krater door de loop van de tijd tal van bijnamen zoals: ‘Paradijs op aarde’, ‘Wereldnatuurwonder’, ‘Tuin van Eden’ en ‘Ark van Noach’.

De krater maakt, met een oppervlakte van ongeveer 260 km2, deel uit van het meer dan 8000 km2 grote Ngorongoro wildreservaat. De meeste bezoekers trekken uitsluitend de krater in, waar het gehele jaar alle wildsoorten te vinden zijn die in oostelijk Afrika voorkomen. Weinig dieren vertrekken uit het gebied, de omstandigheden in de krater zijn voor hen doorgaans ideaal te noemen, er is altijd water en gras in overvloed.

Op hun ‘grote trek’ doen wel veel dieren uit andere gebieden de Ngorongoro aan. Tot 1956 maakte het reservaat deel uit van het Serengeti National Park. De beide gebieden tonen dan ook veel overeenkomsten, vooral de omstandigheden in het westelijke gebied van Ngorongoro zijn bijna identiek aan die in de Serengeti. Omdat het voor de Maasai, vanaf omstreeks het jaar 1800 bewoners van dit gebied, onmogelijk was om voldoende weidegronden voor hun vee te vinden, werd in opdracht van de Britse regering het Ngorongoro gebied afgescheiden en aangewezen als wildreservaat.

Een gedenkplaat bij de weg (in 1930 aangelegd en daarna weinig onderhouden) aan de rand van de krater markeert het graf van vader en zoon Grzimek, voorvechters voor het behoud van dit prachtige stuk natuur en makers van de film ‘Serengeti shall not die’. De film was van grote betekenis voor de aanzet tot bestrijding van de stropers in het gebied. De inhoud van de film is beschreven in het gelijknamige boek. In 1959 kwam zoon Michael om toen zijn vliegtuig tijdens een vlucht boven de krater neerstortte. Vader Bernhard keerde terug naar Duitsland, maar bepaalde bij testament begraven te willen worden naast zijn zoon.

De Maasai laten hun kudden in het reservaat grazen en in de droge periode trekken ze ook de krater in. Dit volk is ook verantwoordelijk voor de naamgeving. Het komt van Ilkorongoro. Zo werden de krijgers genoemd die omstreeks 1800 het gebied veroverden op het Datong volk. Ze deden dit door de Datong schrik aan te jagen met behulp van holle vaten die als bellen klonken. Het geluid ervan werd vertaald als: ‘koh-rohng-roh’.

Er leven naar schatting 30.000 dieren permanent in de krater (in het topseizoen zo'n 500.000), maar voor veel mensen die er een bezoek aan brengen is het een tóch wat tegenvallende ervaring. Te veel bezoekers geven de krater soms het aanzien van een gewone dierentuin. Als er een dier ontdekt wordt dat betrekkelijk zeldzaam is, bijvoorbeeld een neushoorn, geven de chauffeurs dit aan elkaar door (men is verplicht om een chauffeur/gids te nemen die een licentie heeft om in het reservaat te mogen rijden) en binnen korte tijd staan er vele 4WD rond het gebied waar de neushoorn zich bevindt.

Het weer in de krater kan zeer wisselvallig zijn en er valt veel regen, soms in de vorm van (korte) stortbuien. In april en mei is het vrijwel onbegonnen werk om een bezoek aan de krater te brengen, maar in principe bent u er het gehele jaar door welkom.

De nacht dient u buiten de krater door te brengen en op de kraterrand zijn dan ook diverse overnachtingsmogelijkheden. Het uitzicht vanaf de rand op de krater is adembenemend. Het kan zowel op de rand, die op sommige plaatsen tot bijna 2300 meter hoog reikt, als in de krater behoorlijk koud zijn. In de droge tijd daarentegen loopt de temperatuur in de krater tot hoge waarden op en schijnt de zon zeer fel. Bij helder weer kunt u vanaf de kraterrand diverse bergen zien die hoger zijn dan 3000 meter, t.w. de Lolmalasin (3648 meter), de Oldeani (3188 meter), de Lemagrut (3132 meter), de Makarot (3130 meter) en de Olmoti (3099 meter).

Niet alleen een bezoek aan de krater, óók de rit erheen is een grootse belevenis. In 1978 verklaarde UNESCO de Ngorongoro krater tot werelderfgoed van de mensheid.

Een ander indrukwekkend natuurverschijnsel in het wildreservaat wordt gevormd door ‘Shifting Sands’, een soort duin, ongeveer 30.000 jaar geleden tijdens een uitbarsting van de vulkaan Ol Donyo Lengai gevormd uit as. Jaarlijks, gedurende het droge seizoen ‘wandelt’ de 100 meter lange en 9 meter hoge wal van as en zand gemiddeld zo’n 17 meter in oostelijke richting. Het duin is te bezoeken in combinatie met een bezoek aan Olduvai Gorge.