Het eiland is 31 km lang en tussen 5 en 10 km breed. Volcán Concepción vormt de noordwestelijke helft, Volcán Maderas de zuidoostelijke. De Concepción is met 1610 m een van de hoogste, en ook een van de meest actieve vulkanen van het land. De laatste uitbarsting was in 1986. De erupties produceren asgolven die brede, vruchtbare gronden creëren. Boven de krater zie je met helder weer een rookpluim.

De 1394 m hoge Maderas domineert zuidoostelijk Ometepe. Deze slapende vulkaan is ouder en heeft een kratermeer. Op de dichtbegroeide flanken kun je verschillende soorten apen, vogels en vlinders tegenkomen. Op lagere gronden verbouwen de bewoners rijst, bonen en bananen. Dit deel van het eiland is dunner bevolkt omdat de grond minder vruchtbaar is dan de verse aslagen rond de Concepción.

De gemiddelde temperatuur schommelt rond de 27°C en ook hier is sprake van een zomer- en een winterseizoen. Van juni tot november, in de winter, valt er meer regen dan van december tot mei.

Ometepe heeft een oppervlakte van 276 km2 en er leven ongeveer 37.000 mensen. De sfeer is landelijk en je ziet er ossenwagens en kinderen rijdend op koeien en paarden. De vriendelijke Ometepinos noemen hun eiland ook wel de oase van vrede of rust. Alle strijd in de 20e eeuw ging aan hen voorbij.

Bij veel hotels en hospedajes op het eiland kun je excursies boeken en vervoermiddelen huren. Handig, want het busnetwerk is niet altijd even betrouwbaar, vooral niet op zondag. In het regenseizoen zijn de wegen slecht en wijkt het busschema af van de schema’s die in de meeste hotels hangen. Navragen is het beste maar biedt geen garanties. De prijzen voor excursies liggen dicht bij elkaar. Het spreekt voor zich dat een tocht naar de top van de Concepción goedkoper is vanaf de voet dan vanaf een ander deel van het eiland. Beklim beide vulkanen alleen met een gids; in het verleden verdwaalden mensen met enige regelmaat.

Een tocht naar de top van de Volcán Maderas en weer terug neemt acht à negen uur in beslag. Onderweg kun je apen, papegaaien, orchideeën en bromelia’s spotten. Er is een mogelijkheid om vanaf de rand met een touw af te dalen naar het kratermeer om te zwemmen. Je hebt een goede conditie nodig en wandelschoenen zijn onontbeerlijk. Het kan modderig en glad zijn.

Voor de echte sportievelingen zal de steile Volcán Concepción een uitdaging zijn. De top is bereikbaar maar onder duidelijk zwaardere omstandigheden dan die van de Maderas. Onderweg kom je tussen de grote bomen een bonte verzameling aan tropische vogels, vlinders, reptielen en fraaie bromelia’s tegen. Je kunt eventueel alleen tot het uitzichtpunt op 1000 m klimmen. Deze tocht duurt vijf uur, heen en terug. Een klim naar de top duurt tien uur. La Sabana, bij Altagracia, is een veelgebruikt vertrekpunt.

De beroemde petrogliefen kun je bezichtigen op het terrein van finca Magdalena en finca El Porvenir. Vroege bewoners van Ometepe bewerkten de oppervlakten met harde steen, waarschijnlijk al voor onze jaartelling. De stijl van bewerken wijst op makers uit zuidelijke, Atlantische gebieden, maar het gaat waarschijnlijk om verschillende invloeden.

De waterval van San Ramon ligt op 500 m hoogte, 3 km van een biologisch station. Je bezoekt ze het makkelijkst vanuit Mérida. In het droge seizoen valt er weinig water van de 120 m hoge rotswand, maar de klim ernaartoe maakt veel goed. Vergeet niet zo nu en dan achterom te kijken, het uitzicht is spectaculair.

Zwemmen kan in Ojo de Agua, ‘oog van water’. Deze plas in de buurt van Tilgüe heeft een rustige, boomrijke omgeving. Vanaf Playa Domingo is het twee uur rijden te paard. Toegang: $1. Andere populaire plaatsen om te zwemmen zijn La Primavera en Punta de Jesús María bij Moyogalpa.