In Mekka waar handelskaravanen elkaar kruisten, werd rond het jaar 570 Mohammed geboren. Hij groeide op zonder vader en op 6-jarige leeftijd stierf zijn moeder. Een oom droeg zorg voor hem. Hij huwde de rijke weduwe Khadija. Op 40-jarige leeftijd kreeg hij visioenen, waarin de engel Gabriël teksten openbaarde, die later de koran zouden vormen. Uit de traditionele geloofsbelijdenis ‘Er is geen god dan Allah en Mohammed is zijn profeet’ blijkt hoe belangrijk Mohammed voor de moslims is. Zijn positie werd binnen Mekka, waar het veelgodendom heerste, steeds moeilijker en in 622 vertrok hij naar Medina. Deze ‘hidjra’ (uittocht) wordt gezien als het begin van de islam en hiermee begint ook de jaartelling. Daar leidde hij militaire expedities en aan het begin van de eerste expeditie in 632 stierf hij. Vier kaliefen volgden hem op en tijdens hun bestuur breidde de islam zich snel uit. Bij de vierde kalief ontstond een splitsing onder de gelovigen waarbij de sjiieten, die aanhangers waren van de sjia Ali, alleen afstammelingen van de boodschapper Mohammed als opvolger accepteerden. Na de moord op Ali in 661 erkende zijn familie een van de zoons van Ali, Hoessein, als zijn opvolger. Zo ontstond de afsplitsing van de sjiieten. De nieuwe kalief Moeawia verplaatste zijn rijk naar Damascus, waar de dynastie van de Omajjaden tot 750 zou regeren.

In 681 vielen de Arabieren Marokko binnen en het gebied tussen Tanger en de Drâa-vallei werd vanaf 705 veroverd door de Omajjadische dynastie. Het verzet van de Imazighen (Berbers) onder leiding van de waarschijnlijk Joodse Dihya, ook wel kahina (tovenares) genoemd, werd uiteindelijk opgegeven. De Imazighen (Berbers) werden bekeerd en namen deel in 711 aan de veldtocht naar Spanje. Ze versloegen de daar heersende Visigoten. Het leger ging zelfs de grens over naar Frankrijk, maar in 732 werd het tot staan gebracht in Poitiers en daarna wisten de Franken de moslims terug te dringen tot achter de Pyreneeën. Tot 1492 bleef het islamitische Spanje Al-Andalus bestaan.

Voor de komst van de islam was de handel voornamelijk per schip van kust tot kust gelopen. Nu ontstond er een netwerk van handelswegen over land met contacten aan de andere kant van de Sahara en zwart Afrika, waarbij goud, zout en slaven werden verhandeld. In de oases langs de noordrand van de Sahara ontstonden stapelmarkten zoals Sijilmassa in Zuidoost-Marokko. Via karavanen van kamelen, eigenlijk dromedarissen, werd de Sahara opengelegd.