De vele kalksteenlagen en fossielen van onder meer ammonieten die in deze zee als weekdieren leefden vormen het bewijs. De vorm van de harde schelp waarin de ammonieten leefden zijn als fossielen terug te vinden. De ammonieten in de Nepalese Himalaya zijn zwart van kleur en worden saligrams genoemd. U kunt ze overal in Nepal kopen; sommige ammonieten hakt men boven de 5500 m uit de rotswand! De Himalaya verkeert nog in een opheffingsfase en dus groeit het jonge plooiingsgebergte nog steeds. Volgens recente satellietmetingen tussen de 2 mm en 1 cm per jaar.

Enorme doorbraakdalen 

De gebergten ten noorden van de hoofdketen zijn geologisch ouder en zo doet zich het merkwaardige fenomeen voor dat de Himalaya geen echte waterscheiding is. Dankzij het langzame groeien van de hoofdketen konden de rivieren, die reeds bestonden voordat het gebergte oprees, hun bedding door erosie handhaven. Zij hoefden slechts enkele millimeters per jaar uit hun bedding weg te schuren om hun oude hoogteniveau te handhaven. Hierdoor werden de enorme doorbraakdalen gevormd van de Ganges, de Indus en de Brahmaputra en in Nepal de dalen van de Arun, de Karnali en de Kali Gandaki. Vooral het dal van de Kali Gandaki, die stroomt tussen de beide ‘achtduizenders’ de Annapurna en de Dhaulagiri, is buitengewoon spectaculair, omdat het vrijwel noord-zuid loopt en goed toegankelijk is. Het spreekt vanzelf dat dit dal een belangrijke karavaanweg was, waarvan nu nog de stadjes Tukuche, Marpha, Lo Manthang en Muktinath getuigen. In Nepal trekken jaarlijks duizenden pelgrims de Himalaya in om naar Muktinath te gaan, waar ‘brandend water’ (aardgas) uit de rotsen stroomt of om de heilige meren van Gosainkund ten noorden van Kathmandu te bezoeken. Opmerkelijk is het verschil tussen de benedenloop en de bovenloop van de Kali Gandaki: de subtropische begroeiing van de bodem gaat hier plotseling over in een kaal en woestijnachtig gebied. De reden van deze overgang is dat de zuidelijke hellingen van de omringende bergen de moessonregens tegenhouden.

Aardbevingen

Soms gaat het langs en onder elkaar doorschuiven van de Australisch-Indische plaat en de Euraziatische plaat niet erg soepel en bouwt er zich spanning op. Als de platen ten slotte losschieten en verschuiven trilt de aarde. We spreken dan van een aardbeving. De golvende bewegingen komen vanuit één punt, het epicentrum. Veel oudere bewoners van de Kathmanduvallei herinneren zich nog het jaar 1934. Toen beschadigde en verwoestte een zeer krachtige aardbeving veel gebouwen in en rondom de hoofdstad. Ruim 10.000 mensen vonden de dood. In 1988 beefde de aarde opnieuw. Nu in de laaggelegen Terai en wederom gingen veel huizen verloren. Ook vielen er mensenlevens te betreuren. Gemiddeld wordt Nepal eens in de 40 jaar getroffen door een krachtige aardbeving. Lichte bodemtrillingen komen veel regelmatiger voor, vooral in het westen van Nepal. De steden in Nepal zijn niet aardbeving bestendig gebouwd en er is geen waarschuwingssysteem, zoals bijvoorbeeld in Japan. De mensen kijken naar de dieren: `Als de paarden hun hoofden gaan schudden en de honden gaan huilen, dan is de kans op een aardbeving groot.'

Aardbeving 25 april en 12 mei 2015

Op 25 april 2015 werd Nepal wederom getroffen door een zware aardbeving met een kracht van 7,9 op de schaal van Richter. Gevolgd door een zware aardbeving op dinsdagochtend 12 mei met een kracht van 7.4 op de schaal van Richter. Het epicentrum lag in de omgeving van Namche Bazaar, dicht bij Mount Everest. Veel eeuwenoude tempels raakten zwaar beschadigd en duizenden mensen in Kathmandu en in de Kathmanduvallei vonden de dood. In totaal heeft men ongeveer 8.400 lichamen geborgen en werden er ruim 18.000 gewonden geteld. Door de aardbeving in Nepal zijn rond de 256.000 huizen verwoest. Nog eens 213.000 andere huizen raakten zeer zwaar beschadigd. Op dit moment zijn de herstelwerkzaamheden in volle gang en is de gehele Kathmanduvallei goed toegankelijk.