De ondergang van Bunyoro
In de tweede helft van de 17e eeuw was Bunyoro veruit het machtigste rijk in het gebied. De Banyoro controleerden een oppervlakte van meer dan 80.000 km2. Hun rijk strekte zich uit over de beide Nijloevers tot aan Lake Victoria. Ter vergelijking: Buganda besloeg in die tijd slechts 1/5 deel van dat oppervlak en de Akole beheerden slechts 2500 km2. Het verval van het Bunyororijk begon, zoals eerder opgemerkt, aan het einde van de 17e eeuw. Omakuma Cwa I (in de geschiedschrijving ook bekend als Cwamali I) regeerde over het land in een tijd dat de veepest toesloeg en hij opdracht moest geven om de gehele veestapel te doden en te verbranden. Een volk kon in die tijd niet buiten vee en dus trok Cwa I ten strijde tegen het nietige Ankolevolk, toen al beroemd vanwege hun gezonde veestapel. Hij slaagde er inderdaad in om de Ankole te onderwerpen en op die manier in het bezit te komen van een nieuwe veestapel.
Tegelijkertijd veroverde hij een gedeelte van het huidige Rwanda, althans dat was zijn bedoeling. De Rwandezen waren echter veel sterker dan de troepen van Cwa I, verzwakt en vermoeid als ze waren als gevolg van hun strijd tegen de Ankole. De koning werd gedood en de troepen vluchtten in grote wanorde. De Ankole lieten zich de chaos niet ontgaan en ze maakten de nederlaag van Bunyoro tot een regelrechte ramp. De legers van Cwa werden vrijwel vernietigd en de Ankole waren weer een vrij volk. De plaats op de troon van Cwa werd ingenomen door diens zuster, maar zij kon niet voorkomen dat grote stukken van haar rijk werden afgenomen door de Baganda die juist in die periode hun invloed belangrijk uitbreidden. Ook andere volkeren, waaronder de Pawlo, maakten van de zwakte van Bunyoro gebruik en bezetten eveneens grote stukken land.
In 1731 kregen de Bunyoro een nieuwe koning: omakuma Duhaga. Deze zou weliswaar 50 jaar over het rijk regeren, maar kon geen invloed van betekenis uitoefenen. Zijn enige ‘wapenfeit’ bestond uit de verwekking van grote aantallen nazaten. Omdat de Baganda onverminderd doorgingen met het annexeren van stukken Bunyoroland, kwam de dag dat Duhaga het tijd achtte om de strijdbijl op te nemen. Op het slagveld was hij echter een dilettant en hij maakte dan ook geen schijn van kans tegen de goed georganiseerde Baganda. De koning sneuvelde en 70 van zijn zonen met hem. Zijn grote hoeveelheid nazaten zorgden voor een verdere afbrokkeling van het eens zo machtige Bunyororijk. Honderden nakomelingen claimden het alsmaar kleiner wordende rijk. De genadeslag kwam in 1830, toen een zoon van omakuma Keyebambe III, prins Kaboyo, zich meester maakte van het gebied waarin zich de zoutmijnen bevonden en dit tot autonome staat uitriep.
Geschiedenis
Rondreizen
Tijdens deze avontuurlijke rondreis door Uganda ontdekken we het groene hart van Afrika. Wie vroeger graag de verhalen van Tarzan las, moet...
Rondreizen
Tijdens deze unieke natuurreis door Uganda ontdek je het groene hart van Afrika onder begeleiding van biologe Iris. Door met een bioloog...
Rondreizen
Deze unieke rondreis door Uganda en Rwanda kan je eigenlijk niet aan je voorbij laten gaan. Ontdek de schoonheid van de vele...