Israël

Swipe

Feestdagen

Sabbat:

Exod. 20:8-10 schrijft voor dat na 6 dagen werken een dag moet worden gerust ter ere van Jaweh. Er geldt op deze rustdag (de sabbat) een absoluut verbod om te werken, behalve wanneer men iemand moet helpen die in gevaar verkeert. Veel joden houden zich niet meer aan de strenge oude bepalingen en rijden bijvoorbeeld auto op de sabbat, een levenswijze die door de orthodoxe joden streng wordt verworpen. De sabbat begint vrijdags na zonsondergang en eindigt zaterdags bij zonsondergang, als de eerste drie sterren aan de hemel verschijnen. Tijdens de sabbat zijn de winkels, de kantoren, de banken, de amusementsgelegenheden, veel musea, restaurants, enzovoort gesloten; er rijden geen autobussen en treinen. Na afloop van de sabbat komt in de joodse steden het verkeer en het vertier weer op gang.

Tu B’Shewat:

Het nieuwjaarsfeest der bomen wordt gevierd op 15 shewat (in de maand januari). Poerim (in de maand maart): Het Lotenfeest herinnert aan de redding van de joodse gemeenschap in Perzië. De Perzische grootvizier Hamar had het plan opgevat om alle joden te vermoorden. Esther, de aanstaande vrouw van de Perzische koning Xerxes, wist de aanslag op het leven van de joden te verijdelen. De wrede Hamar werd terechtgesteld. Omdat met een lot de dag van de voorgenomen slachting onder de joden werd bepaald, kreeg het feest de naam Lotenfeest. Op deze dag (14 adar) zijn er verkleedpartijen en folkloristische optochten; koningin Esther wordt in triomf rondgedragen; grootvizier Hamar wordt uitgejoeld. De mensen geven elkaar koeken gevuld met pruimen of papaverzaadjes en kleine geschenken. Het grote carnaval heet ‘adlojada’.

Pesach (in de maand april):

Het paasfeest of lentefeest viert men gedurende 7 dagen volgend op 14 nisan. Het gaat niet alleen om de vernieuwing van de natuur, maar evenzo om de geboorte van het volk Israël, toen in Egypte de eerstgeborenen werden gespaard en Mozes het volk uit de slavernij wegleidde. De weg leidde onder andere door de Rode Zee, die voor het joodse volk uiteenstroomde en zich voor de soldaten van de Egyptische farao weer sloot. Aan de overkant werd toen feest gevierd (Pesach). Op sederavond eet men ongegist paasbrood (matzes). Dit herinnert aan de dag dat zij zo snel uit Egypte moesten vluchten dat zij geen tijd hadden om het brood te laten rijzen. De lamsbouten herinneren aan het paaslam dat in de tempel werd geslacht; de bittere kruiden symboliseren de zware tijd in Egypte; het zoute water verwijst naar de bittere tranen; de leemkleurige pap symboliseert de klei waaruit de Israëlieten in Egypte bouwstenen moesten maken; de vier glazen wijn die een ieder drinkt vormen de herinnering aan de smarten en blijdschap van de Israëlieten onder Mozes. Eén glas wijn wordt niet geledigd, want die is bestemd voor de profeet Elia, de bode van de Messiaanse toekomst, die de definitieve verlossing brengt.

Onafhankelijkheidsdag (1997: 12 mei; 1998: 30 april; 1999: 21 april):

Yom Ha’Atzmaut herinnert aan 5 ijar 5708 ofwel 14 mei 1948, toen de eerste president David Ben-Gurion de onafhankelijke staat Israël uitriep. Er worden vreugdevuren ontstoken en men herdenkt de onafhankelijkheidsoorlogen waarin vele joden zijn gesneuveld. In de synagogen zijn speciale dankdiensten; men leest de Messiaanse profetieën en de Psalmen 113 tot 118.

Lag ba’Omer (in de maand mei):

Tussen Pesach en Shavuot liggen 49 dagen van rouw, herinnerend aan de mislukte vrijheidsstrijd van Bar Kochba in het jaar 135. Op de 33e dag viert men als onderbreking Lag ba’Omer, het is de ‘feestdag van de leraren’. Veel joden trekken naar Meron om het graf van rabbi Shimeon Bar-Yochai (‘Rashbay’) te bezoeken, de schrijver van het kabbalistische boek Zohar. Elders trekt men de natuur in en ontsteekt men kampvuren. Het is een dag van vreugde.

Shavuot (in de maand mei of juni):

Het wekenfeest herinnert aan de overhandiging van de thora aan Mozes op de berg Sinaï. Als zodanig is het een dankdag voor de geestelijke oogst. Het is tevens het pinksterfeest, dat 50 dagen na Pasen valt. Van oorsprong was het een feest van de tarweoogst. Tot op de dag van vandaag worden de tarwehalmen op shavuot tot garven gebonden en aan God opgedragen. De huizen worden met bloemen versierd en men nuttigt allerlei zuivelprodukten. Na het wekenfeest starten veel ouders met het onderricht van de thora aan hun kinderen.

Tisha B’Av (in de maand juli of augustus):

Op deze dag herdenkt men de verwoesting van de tempel in Jeruzalem. Duizenden gelovigen verzamelen zich bij de Klaagmuur.

Rosh Hashana (in de maand september of oktober):

Het joodse nieuwjaar duurt tien dagen. De eerste twee dagen noemt men Rosh Hashana; de laatste dag is Jom Kippoer. Hiertussen vallen de zogenaamde dagen van bekering. Dit zijn de belangrijkste dagen van het jaar. In de maand voorafgaand aan het joodse nieuwjaar denkt men na over het eigen gedrag in het afgelopen jaar. Er worden kaarten verstuurd met de wens ‘dat je opgeschreven mag staan voor een goed jaar’. God geeft een voorlopig oordeel over de daden van de mensen. Het is tevens de verjaardag van de schepping en de dag van het bazuingeschal. Er wordt gebeden voor Gods universele heerschappij over mens en natuur en de komst van het gouden tijdperk, wanneer alle mensen het koningschap van God zullen erkennen. Er is dankzegging over brood en wijn en men eet zoete appels. Het feest wordt gevierd op 1 en 2 tisjri.

Jom Kippoer (in de maand september of oktober):

Grote Verzoendag viert men op 10 tisjri. Het is een dag van inkeer en levensvernieuwing. Men verzoent zich met God en de medemensen. Op deze vastendag (25 uur geen water en brood) bepaalt God het lot van de mensen voor het komende jaar. Het is de belangrijkste religieuze feestdag van het jaar. Orthodoxe joden brengen deze dag in de synagoge door.

Sukkoth (in de maand september of oktober):

Het loofhuttenfeest begint op 15 tisjri en duurt zeven dagen. Het dient ter herdenking van het feit dat God de Israëlieten uit Egypte leidde en veertig jaar in loofhutten (sukkoths) liet wonen tijdens hun zoektocht naar het Beloofde Land. Op het balkon, op het platte dak of in de tuin bouwt men een hut met een rieten dak. Door de dakbedekking heen kan men naar de sterren aan de hemel kijken. In de hut gebruikt men de maaltijden. De loofhut staat symbool voor de goddelijke hut die eens de hele mensheid als een grote broederschap zal omvatten, de volken zullen dan te Jeruzalem samenkomen. Het Loofhuttenfeest is tevens een oogstfeest, dat wordt opgeluisterd door een feestbundel, bestaande uit een tak van de muskus-citroenboom, een palmtak, drie mirtetakjes en twee wilgetakjes.

Simhat Torah (in de maand oktober):

De laatste dag van het Loofhuttenfeest noemt men de dag van de ‘vreugde om de thora’ (Simhat Torah/vreugde der wet). In de synagoge leest men het laatste hoofdstuk van Deuteronomium en begint men met het citeren van Genesis. De thora-rollen worden rondgedragen. Het is een dag van zang en dans.

Chanoeka (in de maand december):

Dit achtdaagse inwijdingsfeest is het feest van het licht. Toen de Seleuciden uit Syrië het de joden verboden om hun godsdienst te belijden vluchtten zij de heuvels in. Onder leiding van Juda de Maccabeeër overwonnen zij na drie jaar strijd de troepen van Antiochus IV Epifanes en verwijderden zij het beeld van Zeus uit de tempel. Omdat de menora, de zevenarmige kandelaar, was gedoofd moest de tempel opnieuw worden ingewijd. Het zou acht dagen duren om nieuwe olie te maken om de kandelaar weer te ontsteken. Er werd een kruikje met olie gevonden voor een dag, maar als door een wonder brandde het licht acht dagen. Vandaar dat het feest acht dagen duurt. Tevens besloot men een nieuwe achtarmige kandelaar, de chanoeka-kandelaar, te maken. Elke dag van het feest steekt men een kaarsje meer aan. Bij het licht van de chanoeka-kandelaar spreekt men zegenspreuken uit, tevens geeft men elkaar kleine geschenken. Het is in Israël traditie dat een groep schoolkinderen een brandende toorts van het dorp Modi-in naar Jeruzalem draagt. In Jeruzalem wordt de toorts aan de president van Israël overhandigd. Modi-in, de geboorteplaats van de Maccabeeërs, ligt op een afstand van 35 km ten oosten van Tel Aviv.

10 prachtige bestemmingen in Israël