Tegenwoordig kijken ze in de slagschaduw van moderne windmolenparken weemoedig uit over eindeloze velden met cultuurgewassen die de traditionele olijven- en druiventeelt hebben verdrongen. De kust in het zuiden kent even grote tegenstellingen: zo toeristisch als de Costa del Sol is met het bruisende Malaga en Marbella, zo rustig is het aan de Costa del Luz, westelijk van Gibraltar.

Extremadura, de meest zuidwestelijke uithoek van het hoogland, is het zorgenkind van Spanje. Het grootgrondbezit is er spreekwoordelijk, de private jachtgebieden talrijk, de armoede navenant. In dit trotse land dat legendarische Spaanse veroveraars als Hernán Cortés (16e eeuw) voorgebracht, bestaat de economische vooruitgang uit zwaarbewaakte kerncentrales en het in dagbouw winnen van delfstoffen, een goedkope methode die een verwoestende uitwerking heeft op het landschap.

Ter compensatie worden enkele van de talrijke stuwmeren in dit deel van Spanje met Europees geld ontwikkeld tot natuurgebied en worden oeverdelen voor het toerisme ontsloten.