Wel heeft de stad er zijn naam aan te danken: Jaén is de verbastering van het Moorse Chaen dat 'karavaanroute' betekent. Nu draait alles om de verwerking van olijven en de assemblage van auto’s.

Jaén is tegen de heuvels van de Sierra de Jabalcúz gebouwd en ligt in het vruchtbare dal van de Río Guadalquivir. Deze vormt een wig tussen de Sierra Morena en bergen van het Sistemas Béticos.

De lage ligging van de stad zorgt ervoor dat het er ‘s zomers ongenadig warm kan zijn; het is dan bepaald geen pretje je weg in het drukke centrum te moeten zoeken. De binnenstad ligt gedrapeerd rondom de imposante 16e-eeuwse kathedraal. Het aan de westrand van de stad op een rots gelegen Santa Catalina-kasteel trekt vooral Spaanse dagjesmensen.

Bezienswaardigheden

Bouwmeester Vandelvira begon in 1540 met de bouw van de kathedraal die een plaats kreeg aan de Plaza Santa María. Dit plein ligt ten zuidwesten van de doorgaande Paseo de la Estación. De bouw van de kathedraal sleepte zich voort tot in de 18e eeuw.

Ondanks de lange bouwtijd is dat aan de stijl niet te zien: de kathedraal geldt dan ook als een schoolvoorbeeld van de renaissance-architectuur in Spanje. De façade wordt gedragen door acht halfronde zuilen. Beeldhouwer Pedro Roldán heeft er gedetailleerde basreliëfs tussen aangebracht. Het geheel wordt geflankeerd door twee bijna 62 meter hoge torens.

In het interieur is naast het prachtig uitgesneden koor, vooral de Capilla Mayor interessant. Hier wordt in een met goud en edelstenen afgezette schrijn de Santa Faz bewaard, het Heilige Doek waarvan wordt beweerd dat Veronica er het voorhoofd van Christus mee heeft afgewist. Het wordt iedere vrijdag na afloop van de mis getoond.

Het Santa Catalina-kasteel (Castillo de Santa Catalina) is gebouwd op de fundamenten van een 12e-eeuws fort. Het staat op een heuvel en torent hoog boven het westelijk stadsdeel uit. Een deel van het kasteel is omgetoverd tot een parador. Een bezoek wordt beloond met een weids uitzicht over de omringende campo. Tussen de zilvergrijze olijfbomen zorgt de roodbruine aarde voor een onwezenlijk contrast.

Een interessant museum is het Provinciaal Museum (Museo Provincial). Er is onder andere een vroeg-christelijke sarcofaag te zien en talloze gebruiksvoorwerpen uit de tijd van de Iberische stammen. Het museum ligt aan de eerder genoemde Paseo de la Estación die vanuit de oude stad naar het noorden loopt.