Het is een interessante stad om een paar dagen in door te brengen. Tanger kent een zeer gevarieerde geschiedenis. De meest glorieuze periodes waren de jaren na de Eerste Wereldoorlog, toen de stad een internationale zone werd, en de jaren zestig waarin beroemde schrijvers als Paul Bowles en Jean Genet Tanger tot hun domicilie verkozen.

Tot voor enkele jaren geleden was de stad verworden tot een smoezelige derderangs havenstad, waar de misdaad welig tierde.

De laatste jaren heeft koning Mohammed VI grote investeringen gedaan om Tanger flink te restaureren en er een Saint Tropez van Marokko van te maken. Hij heeft een enorm miljoenen kostend masterplan laten construeren voor de restauratie van de stad en de aanleg van een enorme containerhaven 30 km van Tanger gelegen. Hij heeft hiervoor architect Mohammed Hassad aangetrokken, die ook Marrakech heeft vernieuwd. De bedoeling van de koning is om van Noord-Marokko een toeristische bestemming te maken.

Om meer bezoekers te trekken en de voormalige culturele sfeer van de stad te herstellen is er een aantal festivals georganiseerd (zie Praktische informatie Tanger). Als gevolg van deze opleving van Tanger komen er steeds meer hotels in de vorm van riads en verschijnen er ook nieuwe restaurants in de stad. Ook de huizenmarkt ervaart een groeiende interesse.

 

Geschiedenis en ontwikkeling

Als meest noordwestelijke punt van het Afrikaanse continent is Tanger steeds een aantrekkelijke en strategische plek geweest voor wel negen volkeren, die zich hier de afgelopen 2500 jaar opeenvolgend vestigden na het voorafgaande volk verjaagd te hebben.

Volgens een Griekse legende werd de stad gesticht door Sophax. Hij was de zoon van de halfgod Hercules die Europa van Afrika scheidde, waardoor de Straat van Gibraltar ontstond. Nadat Hercules de reus Antaeus verslagen had, trouwde hij diens vrouw Tingis. Hun zoon Sophax vernoemde de stad naar zijn geliefde moeder, terwijl in Berbertaal ‘tingis’ ‘moeras’ betekent. Waarschijnlijk waren de Imazighen Berbers de oorspronkelijke bewoners.

Het eerste ‘vreemde’ volk dat Tanger als handelsplaats verkoos waren dus de Grieken, gevolgd door de Feniciërs die het in de 7e eeuw vóór Christus tot een kolonie maakten. Daarna kwamen in 42 na Christus de Romeinen die het tot de hoofdstad van de provincie Mauretania Tingitania maakten. Deze stad bleef een paar honderd jaar bestaan totdat de Vandalen in 429 na Christus de stad veroverden.

Vervolgens waren het de Byzantijnen en daarna de Visigoten, die de stad in de zevende eeuw innamen. Toen de Arabieren van plan waren om de Straat van Gibraltar over te steken om Spanje in te trekken, bezetten ze Tanger in 707. Verschillende Arabische volkeren zijn hier de baas geweest tot 1149, toen de Almohaden het heft in handen namen.

Vanuit Europa werden ook pogingen ondernomen om het strategisch gelegen Tanger te veroveren. Dat lukte de Portugezen in 1471. Ruim tweehonderd jaar later gaven zij de stad als deel van de bruidsschat aan de Engelse koning Karel II. In deze tijd emigreerden ook Joodse vluchtelingen uit Spanje naar de stad. De Engelse kroniekschrijver Samuel Pepys was niet bepaald positief over Tanger, dat hij ‘boosaardig’ noemde.

Vanaf 1678 probeerde sultan Moulay Ismael Tanger in te nemen en in 1684 verlieten de Engelsen ten slotte de stad. Tot het midden van de 19e eeuw bleef dit sultanaat aan de macht. Toen begonnen de Europese koloniale machten interesse in Tanger te krijgen vanwege de strategische ligging en werd de stad in 1905 als internationale zone verdeeld tussen negen Europese landen: Frankrijk, Spanje, Engeland, Portugal, Italië, Zweden, Nederland, België en de sultan (Mendoub) die in naam de supervisie had.

In 1950 had Tanger zo’n 150.000 inwoners van wie bijna de helft uit buitenlanders bestond. In de jaren 50 kwamen er stromingen op gang die onafhankelijkheid wilden en in 1956 werd de stad weer Marokkaans. Vele buitenlanders gingen terug naar hun eigen land. Tanger had altijd al een wat smoezelige reputatie; er waren veel bordelen, homobars, nachtclubs en gokhuizen en er kwamen veel avonturiers, drugsverslaafden, kunstenaars en excentriekelingen op af.

Enkele Amerikaanse schrijvers van de beatnik-generatie streken in de jaren zestig in Tanger neer onder wie Paul Bowles, Allen Ginsberg, Jack Kerouac, William Burroughs en de Franse literator Jean Genet. In deze tijd kreeg criminaliteit steeds meer de overhand en na een seksschandaal betreffende pedofilie werden veel homobars gesloten. De stad groeide tot een miljoen inwoners en was door de grote hoeveelheid faux guides voor toeristen niet erg aantrekkelijk. Tegen het jaar 2000 keerde het tij door de initiatieven van koning Mohammed VI.

Oriëntatie en bezienswaardigheden

De Medina 1

De stad bestaat, zoals de meeste Marokkaanse steden, uit een oud gedeelte, de medina en een nieuwer gedeelte, uit de Franse tijd, de ville nouvelle. De medina is voor ons westerlingen het meest interessant omdat het een eeuwenoude oosterse leefwijze laat zien. Het is een labyrint van straatjes met winkeltjes en fascinerend om te zien.

Het centrum bestaat uit de gerenoveerde Grand Socco, een groot plein aan de voet van de medina. Het door palmen omringde plein heeft een fontein in het midden. Aan de zuidkant van het plein bevindt zich de Cinematheque de Tanger, ook wel Cinema Rif genoemd, waar een filmarchief, een leuk café en een filmhuis gevestigd zijn. Het is een ontmoetingsplek voor veel jonge, moderne Marokkanen.

Achter de marktkraampjes in de Rue d’Angleterre vind je het vrouwencentrum DARNA, waar vrouwen met diverse problemen terecht kunnen. Er is een lunchcafé en een winkeltje met zelfgemaakte producten.

Aan de andere kant van het plein leiden de Bab Fass en de Rue des Siaghin (Straat van de zilversmeden) naar de Petit Socco (een kruispunt). Er zijn hier vele winkeltjes met kleden, souvenirs en sieraden. Het Café Central heeft een terras van waaruit je alles op je gemak kunt gadeslaan.

Via de Rue Jemaa el-Kebir kom je bij de oude Portugese muur, waar een uitzichtspunt is met een mooi zicht op de haven. Je passeert de Grote Moskee die gevestigd is in een voormalige Portugese kerk. Via de Rue dar El Baroud kon je bij het Hotel Continental. Het heeft een ruim terras met een mooi uitzicht op de baai en de haven.

Kies dan richting de Bab el Aassa die toegang tot de kasba geeft. Op de Place de la Kasba bevindt zich het Kasba Museum, een historisch en ambachtelijk museum waar in zeven zaaltjes de geschiedenis van het gebied van de prehistorie tot de 19e eeuw te zien is. Het is gevestigd in het voormalige paleis van de sultan, de Dar El Makhzen dat twee patio’s heeft versierd met arabesken en prachtig beschilderde plafonds. Het heeft een mooie kruidentuin. Er zijn fraaie mozaïeken uit Volubilis te zien, evenals ambachtelijke producten als keramiek uit Fes en Meknès en tapijten uit Rabat. De openingstijden zijn: wo. t/m ma. van 9.00-16.00 uur. De toegang bedraaagt 10 dh volwassenen/3 dh kinderen. Zie verder www.maroc.net/museums.

De Medina 2

Bij de meest zuidelijke punt van de medina ligt net even om de hoek een poort naar de Rue d’Amerique waar zich het Tangier American Legation Museum bevindt. In dit museum wordt duidelijk dat Marokko het eerste land in de wereld was dat de Verenigde Staten als staat erkende in 1777. Dit huis, een voormalig paleis, werd door sultan Moulay Sliman aan Amerika geschonken en was dus de eerste Amerikaanse ambassade in de wereld.

Sommigen denken dat Amerika vanwege de strategische ligging van Marokko eerst in Marokko geïnteresseerd was en dat daarna de erkenning van de Verenigde Staten plaatsvond. Eén van de eerste dingen die je ziet is een Berberkleed in de vorm van een Amerikaanse vlag. Mooi zijn de schilderijen en de gravures in de stijlvolle kamers, die over drie gebouwen verspreid zijn.

Van de Schotse schilder James McBey hangt onder andere een fraai portret van zijn dienstbode. Een klein kamertje is gewijd aan Paul Bowles met foto’s, koffers en zijn boeken. Ook is er een kamer met diplomatieke documenten en één met tinnen soldaatjes. Het museum is geopend ma. t/m do. van 10.00-13.00 uur en van 15.00-17.00 uur, vr. van 10.00-12.00 uur en van 15.00-17.00 uur. De toegang is gratis. Zie ook www.legation.org.

Via allerlei steegjes waarbij je waarschijnlijk een paar keer moet vragen, vind je in de Rue Touahine het Musée de la Fondation Lorin met op twee verdiepingen allerlei oude zwart-witfoto’s van personen en straatbeelden van Tanger. De foto’s zijn slecht ingelijst en behoeven een betere indeling en uitleg.

La Marshan

Een heel ander deel van Tanger is de wijk La Marshan. Hier bevinden zich luxe woonhuizen, villa’s, koninklijke paleizen en consulaten. Vanuit de Bab Kasba in het noordwesten van de medina kun je Rue Assad Ibn Farrat ingaan. Links passeer je het Italiaanse consulaat en er tegenover ligt de Galerie Marchan. Een stukje verderop ligt aan de rechterkant een school en daarna de zogenaamde Punische Graftombes, waar je bij helder weer het Spaanse Tarifa kunt zien liggen.

Vanaf dit punt heet de straat Rue Mohammed Tazi. Verderop links ligt het Stadion en nog wat verder aan de rechterkant het Palais du Mendoub. Hier zetelde in de jaren 20 de vertegenwoordiger van de sultan, de mendoub, toen Tanger een internationale zone was. In 1970 kocht de schatrijke Amerikaanse uitgever Malcolm Forbes dit pand waar hij tot zijn dood in 1990 regelmatig verbleef. In 1989 vierde hij op zeer uitbundige wijze nog zijn 70ste verjaardag. Het is nu een museum waar zijn collectie van 115.000 militaire miniaturen te zien is. Ze laten de grote wereldoorlogen zien versterkt door licht- en geluidseffecten. De toegang is gratis. De openingstijden zijn: dagelijks van 10.00-16.00 uur. Vlakbij is Café Hafa waar je een mooi uitzicht hebt. Dit café werd vaak door Paul Bowles bezocht.

De ville nouvelle is aardig om aan het eind van de middag of begin van de avond in de buurt van de Place de France een muntthee te gaan drinken op een van de terrassen van beroemde cafés als Café de Paris. Dit café werd in 1927 geopend en hier kwamen in de jaren 60 de schrijvers van de beatnik-generatie bijeen. Een stukje verderop aan de Boulevard Pasteur is een café genaamd Terrasse de Paresseux waar je een mooi uitzicht op de haven hebt.

Het strand met een onlangs gerenoveerde boulevard is zomers behoorlijk druk. Er zijn diverse strandtenten die ook stoelen verhuren en douches hebben. Het water is niet al te schoon vooral in de buurt van de haven. Je moet geen spullen zonder toezicht achterlaten en ’s avonds kan het er onveilig zijn.

Excursie vanuit Tanger

Cap Spartel en de Grotten van Hercules

De meest noordwestelijke punt van Noord-Afrika is Cap Spartel, dat 14 km ten westen van Tanger ligt. Vanuit de Place de France in Tanger neem je de Rue Belgique die overgaat in de Rue de la Montagne. De wijk ‘La Montagne’ is een chique villawijk met twee grote paleizen.

Het ene is gebouwd door een Britse consul en was het huis van de moeder van koning Hassan II tot haar dood in 1992. Het andere wordt regelmatig bewoond door leden van de Saoedi-Arabische koninklijke familie.

De 19e-eeuwse vuurtoren markeert Cap Spartel, die door de oude Grieken en Romeinen de ‘druivenkaap’ werd genoemd. Ten zuiden hiervan ligt het Robinson strand, het eerste stuk strand langs de Atlantische kust.

De Grotten van Hercules liggen vijf kilometer verderop en zijn van oorsprong natuurlijk gevormd. Ze werden in prehistorische tijden bewoond. Door het kappen van molenstenen in deze grotten zijn ze nu meer door mensenhanden gevormd. Het is er behoorlijk toeristisch met oude mannetjes als gidsen en veel kraampjes met prullaria. Er zijn zelfs kamelen waarop je een strandritje kunt maken. Het meest indrukwekkend is de foto, die je vanuit een grotopening met uitzicht op de Atlantische Oceaan maakt. Deze heeft ongeveer de vorm van het continent Afrika. De entree bedraagt 10 dh.

Bij de parkeerplaats is een aantal restaurantjes met uitzicht op de oceaan. Deze dagexcursie kun je met een grand taxi maken. Deze vertrekken vanaf de St Andrews kerk en kosten 100 dh retour. Met eigen vervoer kan deze excursie ook in een halve dag gemaakt worden.