Het Museum voor Kunst en Archeologie is gevestigd in het 18de-eeuwse Hôtel de la Sénatorerie en bezit een verzameling 17de- en 18de-eeuwse meubels, wandkleden uit Aubusson, aardewerk, zilver, wapens, opgezette dieren, Gallo-Romeinse beelden en geschilderde landschappen die de Creuse als onderwerp hebben.

Museum Louis Lacrocq

Het Museum Louis Lacrocq behandelt de culturele aspecten van de Creuse door middel van tentoongestelde gebruiksvoorwerpen en meubels. Verder besteed het museum aandacht aan geologie, flora en fauna.

Museum voor kunst en archeologie en het museum Louis Lacrocq geopend: wo.-ma. 10-12 u. en 14-18 u.

Toeristen-informatiekantoor: Avenue Charles de Gaulle 1.

Lac de Vassivière

Het stuwmeer van Vassivière is 970 ha groot en ligt op de grens met het departement Haute-Vienne. Het is een van de belangrijkste toeristische bestemmingen in de departementen Creuse en Haute-Vienne. Tientallen stranden staan de bezoeker ter beschikking. Het gebied is dermate groot dat er ondanks de grote aantallen bezoekers op veel plaatsen stilte en rust heersen. Midden in het meer ligt een eiland dat via een brug met het vasteland is verbonden. Bezoekers mogen niet per auto naar het eiland: u kunt gaan wandelen (ruim 10 minuten) of het treintje op wielen nemen. Op het eiland staat een kasteel, hier kunt u het Toeristen-informatiekantoor vinden.

Centre d'Art Contemporain

Er achter ligt het Centre d'Art Contemporain, een modern museum met hedendaagse kunst. `Een levende expressie van het nu', aldus de directeur. Het museum is herkenbaar aan de kegelvormige toren die voor het hoofdgebouw staat. Deze toren kunt u beklimmen. In het atelier van het museum werken kunstenaars die een opdracht krijgen van het museum. Op de 1ste verdieping is een documentatiecentrum. In het omliggende Parc de Sculpture staan 22 moderne beeldhouwwerken die het bezichtigen meer dan waard zijn. De kunstwerken werden gemaakt tussen 1983 en heden.

Centre d'Art Contemporain geopend: dgls. 11-13 u. en 14-19 u.

In de bossen rondom het meer zijn uitgebreide wandel- en fietsmogelijkheden. In totaal heeft men 300 km aan paden uitgezet. Het Toeristen-informatiekantoor op het eiland geeft speciale brochures met fietsroutes en kaartjes uit (Vassivière Circuits Cyclo). Vanuit de haven Port de l'Escale bij het dorp Auphelle vertrekken dagelijks rondvaartboten.

Vertrektijden rondvaartboot: de l'Escale (grote boot) vertrekt dgls. 12 u., inchecken tussen 11.30 en 11.45 u., vaartijd: 2.30 u; de l"Escale IV (kleine boot) maakt rondvaarten van 1 u., verschillende vertrektijden; reserveringen: tel. 55694135.

Toeristen-informatiekantoor: Ile de Vassivière (op het eilandje in het meer, bereikbaar via Beaumont du Lac), tel. 55697670. Zeilbotenverhuur: in Auphelle en Vauveix.

Treinen: Treinstation SNCF op een afstand van 10 km ten zuiden van het meer in Eymoutiers, tel. 55691011.

Boussac

Château de Boussac

In Boussac staat het 15de-eeuwse kasteel van Boussac; de oudste delen stammen uit de 12de eeuw. In 1965 restaureerde men het kasteel. Het verdedigingswerk is gebouwd van granietblokken. Overal in het kasteel hangen 17de-eeuwse wandkleden uit Aubusson. Zij dienden niet alleen als wandversiering, maar vooral om de warmte vast te houden. De overal aanwezige schouwen leverden in de grote en hoge ruimtes te weinig warmte. In het kasteel staan veel kunstvoorwerpen tentoongesteld: een 15de-eeuws beeld van Saint Anne, de moeder van Maria; een van de eerste microscopen; meubels; en collecties keramiek. In de slaapkamer schreef George Sand zijn roman Jeanne.

Château de Boussac geopend: dgls. 9-12 u. en 14-18 u.

Bij de parkeerplaats voor het kasteel staat een kapel. In het gebedshuis staan 15de- en 17de-eeuwse beelden, waaronder een piëta. In het Jardin Publique (links van de ingang van het kasteelterrein) is een speeltuintje en staan picknicktafels. Vanaf de brug over de rivier de Petite Creuse heeft u een goed zicht op het kasteel. Iedere donderdagochtend (tot 12 u.)is er een grote regionale markt in Boussac.

Lavaufranche

Op een afstand van 6 km ten zuidoosten van Boussac ligt het dorp Lavaufranche. Hier kunt u de Commanderie van Lavaufranche bezichtigen. De commanderie bestaat uit een 12de-eeuwse kasteeltoren, een kapel uit de 12de en 13de eeuw en een 15de-eeuws kasteel van de tempeliers van de orde van Sint-Jan van Jeruzalem.

Commanderie de Lavaufranche geopend: juli-aug. dgls. 14-18 u.

Toeristen-informatiekantoor: Place de l'Hôtel de Ville.

Toulx-Sainte-Croix

Kapel Sint-Maarten. Op de plek waar nu Toulx-Sainte-Croix ligt lag in de Gallo-Romeinse tijd de nederzetting Tullum. Men vermoedt dat op de plaats waar nu het kerkhof van de geruïneerde kapel Sint-Maarten ligt ooit een Gallo-Romeins heiligdom stond. Opgravingen moeten hierover duidelijkheid gaan verschaffen.

Romaanse kerk

De romaanse kerk van het stadje is een van de oudste in het departement Creuse. Het granieten heiligdom bezit gebeeldhouwde afbeeldingen van leeuwen en sarcofagen van kalksteen uit het merovingische tijdvak (450-750).

Uitzichtspunt

Vanaf het uitzichtspunt in de omgeving van de televisietoren heeft u een schitterend uitzicht op de weide omgeving. Met helder weer reikt het oog van de Berry tot in de Auvergne.

Evaux-les-Bains

Etablissement Thermal Vallen des Thermes. Het dorp Evaux-les-Bains (1800 inwoners) is de enige kuurbadplaats in de landstreek Limousin. De warmwaterbron was al bekend voor het begin van onze jaartelling. In 1831 bouwde men de huidige kuurinrichting dat bekend staat als het Etablissement Thermal Vallon des Thermes. Het portaal van de klokketoren van de Petrus en Pauluskerk stamt uit de 11de en 12de eeuw.

Toeristen-informatiekantoor: Place de l"Eglise.

Ahun

Het stadje Ahun lag langs de handelsweg die Lyon verbond met Saintes. In die tijd heette het Acitodunum. Ook de verbinding tussen Limoges en Clermont passeerde de stad. De nederzetting ontwikkelde zich dan ook tot het regionale centrum van de streek.

Romaanse kerk

Dit is de reden dat men hier al in de 9de eeuw een gebedshuis bouwde. De crypte van dit godshuis is bewaard gebleven. In deze crypte liggen de resten van de heilige Silvain, de patroonheilige van Ahun.

In de 12de eeuw bouwde men boven de crypte een kerk, de achtkantige kerktoren stamt uit de 18de eeuw. Het koor van deze kerk is verfraaid met houten panelen uit de 18de eeuw en beelden van Sint-Silvain en Sint-Gilles. Andere bezienswaardigheden in de kerk zijn een 12de-eeuwse doopvont van graniet en een 15de-eeuwse piëta, bestaande uit 6 figuren.

Markt

In de oude stadskern staan nog enkele 15de-eeuwse huizen. Iedere woensdag-ochtend is er markt.

Mourier d`Ahun

In de buurgemeente Moutier d'Ahun staat een romaanse kerk. Een rond gebeeldhouwde poort vormt de toegang naar het kerkterrein en het gebedshuis. Opvallend is de brede toren van de kerk.

Kerk geopend: dgls. 9-12 u. en 14-18 u. De sleutel is verkrijgbaar bij mevr. Colasseau (Rue Bourg, tegenover de bar-crêperie).

Bussea

Ten noorden van Ahun ligt het dorpje Busseau waar een ijzeren spoorbrug de rivier over een lengte van 300 m overspant. De brug is ontworpen door Lloyd, een leerling van Eiffel.

Toeristen-informatiekantoor: Place Defumade.

Aubusson

Wandtapijten. De stad Aubusson dankt zijn bekendheid aan de vele wandtapijten die hier gemaakt zijn. Vandaar dat u in Aubusson een bezoek kunt brengen aan het Tapijtenmuseum Jean Lurc"at (Musée Départemental de la Tapisserie), maar ook aan de tapisseriën die hun deuren voor bezoekers geopend hebben.

Er zijn maar weinig kastelen in Frankrijk die geen wandtapijten aan de muren hebben hangen; de meeste van deze wandtapijten komen uit Aubusson, enkele uit Vlaanderen. De wandtapijten dienden als isolatie. De grote en hoge kasteelzalen werden verwarmd met open haarden. Veel warmte ging verloren en dus probeerde men warmte te behouden door middel van wandtapijten. Tegelijkertijd dienden de wandtapijten als decoratie. Volgens de geschiedkundigen introduceerde de Vlaamse Maria van Henegouwen de tapijtweverij in Aubusson.

De eerste tapijten noemde men verdures, het waren 15de-eeuwse landschappen zonder menselijke figuren. In de 16de en de 17de eeuw weefde men de religieuze, historische en mythologische voorstellingen die tot op de dag van vandaag beroemd zijn. Op deze wandtapijten staan vaak historische en romantische figuren; in de religieuze voorstellingen spelen heiligen een centrale rol. De herroeping van het Edict van Nantes in 1685 door Lodewijk XIV was een zware slag voor veel protestantse wevers en zij vertrokken naar Duitsland, Zwitserland en Engeland. Het was een zware slag voor de tapijtweverij. Vervolgens kreeg men concurrentie van het papieren behang. Ook de gevolgen van de Franse Revolutie gingen niet ongemerkt aan Aubusson voorbij: wandtapijten waren voor de rijken en dus niet populair bij de nieuwe machthebbers. In de 19de eeuw werden de wandtapijten weer geliefd, bovendien ging men meubels bekleden met geweefde stoffen. Tijdens de eeuwwisseling waren er in Aubusson 2000 wevers actief. In deze eeuw gaven de schilders Martius Martin, Elie Maingonnat, Franc"ois Tabart en Jean Lurc"at het tapijtweven een nieuwe impuls. Beroemd werd het werk Les 4 saisons van Jean Lurc"at uit 1939, bestaande uit de vier wandtapijten lente, zomer, herfst en winter. De `vier jaargetijden' is in het bezit van het Tapijtenmuseum Jean Lurc"at ofwel het Musée Departemental de la Tapisserie.

Tapijtenmuseum Jean Lurc'at

Het museum is vernoemd naar Jean Lurc"at (1892-1966), een man die veel invloed had op de kunstenaars die na hem kwamen. In zijn werk valt op dat de zon een centrale plaats inneemt. Waar de zon ontbreekt is het de kleur geel die de plaats van de zon inneemt, `De zon is de bron van alles', aldus Jean Lurc"at.

Bij weefkunst denkt men al snel aan klassieke afbeeldingen, zoals landschappen en historische gebeurtenissen. Van dit beeld blijft weinig over in dit museum. Opmerkelijk is dat de kunstenaars weinig rekening houden met de heersende opvat-tingen over kunst in een bepaalde periode. Er is geen echte stijl, ieder doet wat hij wil. Het zijn de vormen die belangrijk zijn, de lijnen zijn daaraan ondergeschikt.

Voordat u door het museum gaat wandelen kunt u een film bekijken die laat zien hoe een wandkleed tot stand komt. Er wordt bij de film niet gesproken, de beelden en de geluiden spreken voor zich.

Tapijtenmuseum geopend: juli-15 sept. wo.-ma. 9-12.30 u. en 14-18.30 u., di. 14-18.30 u., rondleiding: 15 u.; 15 sept.-juni wo.-ma. 9.30-12 u. en 14-18 u., rondleiding: op aanvraag.

Documentatiecentrum van de Tapijten

Op 100 m afstand van het museum ligt het Centre de Documentation de la Tapisserie. Het archief van dit documen-tatiecentrum bevat 20.000 documenten, foto's en video's.

Documentatiecentrum van de Tapijten geopend: di.-za. 10-12 u. en 14-17 u. (ma. geopend op aanvraag).

Tapisserie St.-Jean

In de tapisserie St.-Jean, gelegen op een afstand van 150 m van het museum, kunt u zien hoe de wandtapijten met de hand geweven worden. De ontwerper maakt een tekening; de kleuren die de vlakken moeten hebben krijgen een eigen nummer. De wevers en weefsters leggen dit ontwerp onder hun weefge-touw en vervaardigen vervolgens het wandkleed. De wevers en weefsters weven met grote snelheid. Toch zijn twee vrouwen gemiddeld drie maanden aan het werk om een wandkleed van 3 bij 2,5 m te weven. Het is dan ook geen wonder dat de handgemaakte wandtapijten kostbaar zijn. Een rondleiding leidt langs de weefsters, de verfmengmachine, de teken- en schilderkamer en de restauratieafdeling. Het restaureren van wandtapijten is een specialistisch werk; het maken van de juiste kleuren is moeilijk en tijdrovend.

Tapisserie St.-Jean geopend: ma.-vr. 9-12 u. en 14-17 u.

Maison des Vallenet

In het centrum van Aubusson staat op een hoek het 15de-eeuwse Maison des Vallenet (Grand Rue nr. 4). Het huis is gebouwd door de familie Vallenet van grijsachtig graniet en is herkenbaar aan een ingebouwde toren. Fraai zijn de gotische ramen en deuren. In de zomermaanden is het gebouw in gebruik als expositieruimte.

Rue Vieille

In de Rue Vieille staat het Maison du Vieux Tapissier, een 16de-eeuwse woning waarin u kunt kennismaken met de werkplaats van een wever uit de 16de en 17de eeuw.

In dezelfde straat staat de Sainte-Croixkerk met in het interieur een 18de-eeuws wandtapijt (Visioen van Constatijn). Vanaf het terras van het gebedshuis voert een steil pad omhoog naar de Site du Marchedieu. Hier liggen de overblijfselen van het kasteel van de graven van Aubusson. Het is een bekend uitzichtspunt op de stad en zijn omgeving.

Toeristen-informatiekantoor: Rue Vieille.

Pallier

Het gehucht Pallier heeft slechts 6 inwoners, allen zijn de zestig gepasseerd. In de wintermaanden lopen de mensen nieuwsgierig hun huizen uit als zij het geluid van een auto opvangen. Zomers neemt slechts een enkeling de moeite om het gehucht te bezoeken. Toch is een bezoek zeer de moeite waard. Hier kunt u namelijk een bezoek brengen aan een kapel die de tempeliers gebouwd hebben. De tempeliers waren ridders die Jeruzalem wilden bevrijden. `Neem het kruis en volg mij' was het motto, en velen zouden volgen. In de 12de-eeuwse kapel staan enkele bezienswaardige beelden, waaronder een piëta en een 13de-eeuws beeld van Saint-Blaise. Van de twee klokken die ooit het torentje sierden is er een tijdens de Franse Revolutie verdwenen.

Maison des Chevaliers

Gelijktijdig met de kapel bouwden de tempeliers een huis en in de 15de eeuw een kasteel. Dit kasteel is verdwenen, maar het huis staat er nog steeds en is tegenwoordig in gebruik als Chambre d'Hôtes. Het huis werd in de 18de eeuw geheel verbouwd, maar de 13de-eeuwse kelder is nog authentiek en te bezichtigen (denk om uw hoofd!).

De bewoners van dit prachtige huis wijden hun leven aan de geschiedenis van de tempeliers; zij hebben zelfs een middeleeuwse tuin aangelegd met medicinale planten, kruiden en bloemen. Het huis hebben zij gerestaureerd. Geen gemakke-lijke klus als u bedenkt dat zij voor het restaureren van één 18de-eeuws bed (waar de gasten in slapen) niet minder dan vijf bedden moesten opkopen. Op zolder hebben zij een fototentoonstelling ingericht omtrent bouwwerken van tempeliers die nog in Frankrijk staan. Verder zijn er ateliers voor bloemschikken en het fabriceren en beschilderen van porselein.

Bezichtiging Kapel en Maison des Chevaliers: juli-aug. dgls. 14.30, 16 en 17.30 u.; juni en sept. za. en zo. 14.30. 16 en 17.30 u. (vertrek vanaf de Chambre d'Hôtes).

Bourganeuf

In de vallei van de rivier de Taurion ligt het stadje Bourganeuf. Volgens de overlevering waren de ridders van de orde van Sint-Jan van Jeruzalem de stich-ters van de stad. Zij stonden in de 12de eeuw bekend als geduchte kruisvaarders. Door de eeuwen heen was Bourganeuf een van de regionale centra van het gebied dat nu het departement Creuse beslaat. Het stadje lag namelijk op een kruispunt van wegen: de ene liep van Lyon naar de Atlantische oceaan, terwijl de andere vanaf Rocamadour naar Saint-Jacques de Compostella liep. In 1427 kozen de ridders Jean de Lastic tot hun leider; hij bouwde een kasteel met een imposante hoektoren, die nog steeds zijn naam draagt. In deze kasteeltoren kunt u het Toeristen-informatiekantoor vinden.

Zizimtoren

De bekendste heerser in de 15de eeuw was Pierre d'Aubusson, de man die het Griekse eiland Rhodos tot een fort verbouwde. Tijdens zijn heerschappij zocht de Turkse prins Djem, met de bijnaam Zizim, zijn toevlucht in Bourganeuf. Hij had de strijd om de macht van zijn broer Bajazet verloren en zocht bescherming bij Pierre d'Aubusson. Hij werd met open armen ontvangen, want Zizim was een vooraanstaand figuur in de wereld van de Islam en dus eventueel bruikbaar als gijzelaar. Samen met zijn harem en bedienden vestigde hij zich in de versterkte toren van Bourganeuf. De 2.80 m dikke muren moesten het leven van Zizim beschermen. In 1488 droeg men Zizim over aan de paus die hem opsloot in de Engelenburcht. Zeven jaar later stierf de Turkse prins plotseling onder verdachte omstandigheden. Boze tongen beweren dat hij werd vergiftigd door handlangers van zijn broer Bajazet; de ware toedracht is echter nooit achterhaald. De vijf verdiepingen tellende toren van Bourganeuf staat tegenwoordig bekend als de Zizimtoren (La Tour Zizim), het is de belangrijkste bezienswaardigheid van Bourganeuf. De toren staat los van het kasteel, aan de zijde van de parkeerplaats.

Zizimtoren geopend: 15 juni-15 sept. dgls. 10.30-11.30 u. en 14.30-18.30 u.

Andere bezienswaardigheden in Bourganeuf zijn de St.-Janskerk (12de en 15de eeuw, met een byzantijns kruis), de Kapel de l'Arrier (12de en 17de eeuw) en de neogotische Kapel Notre-Dame du Puy. Achter de St.-Janskerk begint een wandelroute door de Gorges du Verger.

Toeristen-informatiekantoor: Tour Lastic.