Sigiriya, Dambulla en omgeving

Swipe

Sigiriya

De beroemde Leeuwenrots van Sigiriya is het gemakkelijkst te bereiken vanuit het verkeersknooppunt Habarana, daar waar de wegen uit Dambulla, Anuradhapura en Polonnaruwa samenkomen. Het landschap is hier dicht begroeid met zo nu en dan roestbruine termietenheuvels langs de weg. In de verte doemt hij op: een granietrots met groene begroeiing, roestbruine vlekken, rode bakstenen, zwarte strepen en verweerd pleisterwerk. Volgens sommigen heeft de rots de vorm van een olifant, anderen vergelijken hem met een leeuw. De 'Hemelburcht op de Leeuwenrots' is een van de imponerendste plaatsen van Sri Lanka. De steile granietklomp rijst 200 m op uit de omringende jungle. Bovenop bouwde koning Kasyapa aan het einde van de 5de eeuw zijn legendarische, trotse burcht en zijn weelderig ingerichte paleis. Van 477 tot 495 was Sigiriya de hoofdstad van het Singalese rijk. De stad heette oorspronkelijk Sinhagiri (sinha = leeuw, giri = berg).

Broedertwist

Om de troon te kunnen bestijgen zette Kasyapa zijn vader, de koning-waterbouwkundige Dhatusena, af en liet hem levend in een muur inmetselen. Zijn halfbroer Mogallan, de rechtmatige opvolger, verbande hij naar India. Om voor zijn wandaden vergiffenis te krijgen, overstelpte hij de boeddhistische kloosters met weldaden. Bang voor de terugkeer van zijn halfbroer liet hij in Sigiriya een rotsvesting bouwen. Maar in 495 keerde Mogallan met een leger uit India terug en rukte op naar Sigiriya. Toen Kasyapa hem met zijn soldaten tegemoet gereden was, brandde er een hevige strijd los. Tijdens de slag naderde de olifant van Kasyapa een moeras; het dier schrok en keerde om. Het leger dacht dat de koning op de vlucht sloeg. Daardoor ontstond er grote verwarring onder zijn soldaten. Toen zijn leger hem in de steek liet pleegde Kasyapa zelfmoord: Hij sneed zich met zijn dolk de keel door, stak de dolk omhoog en plaatste hem daarna terug in de schede. Mogallan werd koning en verplaatste de residentie naar Anuradhapura. De 'Hemelburcht op de Leeuwenrots' raakte vervolgens in vergetelheid. Pas in de Britse koloniale periode ontdekten archeologen deze voormalige hoofdstad opnieuw.

De Leeuwenrots van Sigiriya

De woonwijken voor het gewone volk lagen aan de voet van de berg, met name aan de westzijde. Daar bevonden zich ook de koninklijke lusttuinen, met uitgestrekte waterpartijen erbij. Deze zijn blootgelegd en gedeeltelijk gerestaureerd. De koning zelf woonde met zijn hofhouding in de eigenlijke burcht boven op de rots, waarvan niet veel meer is overgebleven dan de fundamenten, twee drinkwaterreservoirs en een toegangspoort. Het schitterende uitzicht boven op de rots is echter zeer de moeite waard. Het gehele complex (burcht en lusttuinen) was omgeven door een gracht en een imposante, bakstenen stadsmuur, waarvan enkele delen nog goed herkenbaar zijn. De grootste attractie van Sigiriya zijn de resten van ca. 500 fresco's uit de 5de eeuw. Zij bedekten vroeger een groot gedeelte van de rotswand langs de enige toegangsweg tot de hooggelegen delen van de rotsburcht. In de 8ste eeuw hebben nieuwsgierige reizigers, op wie de verlaten rots blijkbaar een grote aantrekkingskracht uitoefende, in honderden inscripties op de zogenaamde Spiegelmuur (een glad gepleisterde balustrade langs dezelfde opgang naar boven), hun bewondering geuit voor de prachtige fresco's. Uit de teksten, met vele vragen naar herkomst en functie van de afbeeldingen, is op te maken, dat men zelfs in de 8ste eeuw al niet meer op de hoogte was van de betekenis van de fresco's.

De beklimming van de Leeuwenrots

Een stevige klim De weg omhoog begint met een lange trappenweg (430 treden) tussen de 9 m dikke bakstenen muren, met hier en daar een klein platform om even uit te rusten. Als u Sigiriya tijdens een natte periode bezoekt, kunt u uw klim het best in de ochtenduren beginnen. In de middaguren kan er regen vallen, waardoor de traptreden glad worden. Bovendien is het 's middags aanzienlijk warmer. Tijdens de klim passeert u de Cobra-rots, zo genoemd omdat het bovenstuk naar voren steekt als de kop van een cobra. Op een rotsheuvel zijn regenbakken uitgehouwen. Overal groeien bomen tegen de hoge, steile en soms overhangende grijze rotswanden; in sommige grotten langs de trappenweg zijn nog resten van geelrode fresco's zichtbaar. Een smalle trap voert tussen de rotsen door naar de audiëntiehal (5de eeuw) boven op een rots. Nog te zien zijn de plaats van de koningszetel en de gaten waar de pilaren hebben gestaan die het dak droegen. Het is een stevige klim naar het platform aan de voet van een loodrechte rotswand. Vandaar gaat u over een aantal stenen trappen met ijzeren leuningen verder naar een platform bij de Spiegel-muur, waar een gietijzeren wenteltrap uit 1938 toegang geeft tot de galerij met de beroemde meisjesfresco's. Langs de fresco's loopt een smal pad, waar gaaswerk de bezoekers tegen het afglijden in de diepte behoedt. Gebruik geen flitslicht bij het maken van foto's; het regelmatig gebruik daarvan tast op termijn de kleuren aan. Vroegere bezoekers waren al zeer onder de indruk van deze wolkenmeisjes, zoals je hier hunt lezen.

De wolkenmeisjes van Sigiriya

De 22 bevallige meisjes met ontbloot bovenlichaam (waarvan er 12 te bezichtigen zijn), zijn geschilderd in een stijl die nauw aansluit bij die van schilderingen uit dezelfde tijd (de Gupta-periode) in India, zoals in de grotten van Ajanta. Mede door de typisch Singalese gezichtsvorm van de afgebeelde figuren kan men spreken van een eigen, Singalese variant op de Gupta-schilderkunst. De fresco's vormen een absoluut hoogtepunt in de Singalese muurschilderkunst. Op de vraag wat de fresco's precies uitbeelden is tot op heden nog geen antwoord gevonden. Aangezien de meisjes bloemoffers brengen, zoals dat bij de boeddhisten nog steeds gebruikelijk is, is het mogelijk dat ze deelnemen aan een religieuze processie. Het kan ook zijn, dat ze bedoeld waren om het hof van de koning op te fleuren, hoewel in die tijd vrijwel alleen religieuze of mythologische onderwerpen werden geschilderd. De kleuren van de fresco's zijn nog bijzonder goed. De verf werd uit verschillende boomsoorten gewonnen, de kleur rood werd bijvoorbeeld door de ehala- boom geleverd. Chemicaliën waren in de 5de eeuw nog niet beschikbaar.

De burchtruïne

Het pad na de Spiegelmuur vervolgend, komt u op een groot, winderig platform aan de noordzijde van de rots. Tussen twee reusachtige leeuwenpoten, gedeeltelijk uitgehakt in de rots en gedeeltelijk gemaakt van gepleisterde bakstenen, voert een nieuwe reeks trappen tussen bakstenen muren omhoog naar de ruïnes van de burcht bovenop de rots. Men vermoedt dat deze poten eens toebehoorden aan een reusachtige leeuwenfiguur, die helaas is verdwenen. Het laatste stuk van de beklimming van deze 'lion- way' is zeker niet gemakkelijk. Helemaal boven gekomen, is de beloning het mooie uitzicht over de omgeving.

Sigiriya, Dambulla en omgeving

10 prachtige bestemmingen in Sigiriya en Sri Lanka