In tegenstelling tot andere Zuid-Afrikaanse steden, ademt Kaapstad historie en cultuur. Jan van Riebeeck heeft een speciale plaats in de harten van Kaapstads inwoners, zijn naam prijkt op borden, gebouwen en wegen. Deze inwoners staan bekend om hun mediterrane levensstijl, Afrikaanse accent en hun devies ‘It’s all about the mountain’. Hiermee wordt Table Mountain bedoeld, de berg die als invloedrijke beschermer achter de stad torent.

Hitte in de zomermaanden wordt verdreven door de stevige zuidooster die over deze berg de stad binnenvalt en smog verdrijft (‘Cape Doctor’). Table Mountain staat ook bekend om geheimzinnigheid. Het beste voorbeeld hiervan vormt de witte wolkendeken die op zomerse dagen de top bedekt. Deze is het resultaat van warme wind die langs de berg stijgt en waarvan vocht kristalliseert. De kracht van deze ‘vallende’ wolken die het zicht ontnemen is een gevaarlijk natuurverschijnsel voor wandelaars en bergbeklimmers. Een Kaapse legende houdt het echter op een rookwedstrijd tussen de duivel en een legendarische piraat.

Ongeëvenaarde bloemenpracht

Kaapstad, de wetgevende hoofdstad van Zuid-Afrika, heeft tientallen wijken die gebouwd zijn aan weerszijden van zowel Devil’s Peak als Lion’s Head en Table Mountain. Deze bergen zijn bedekt met dennenbos, fynbos en gras dat in de droge zomer vatbaar is voor branden. Wees in deze periode voorzichtig met het maken van wandelingen en zorg ervoor dat er geen sprake is van open vuur.

Kaapstad is synoniem van bloemenpracht: bougainville, orchideeën, protea’s en heideplanten. Kirstenbosch National Botanical Garden behoort tot de meest gevarieerde en verzorgde parken ter wereld en wordt in 'Cape Peninsula' behandeld.

Kaapstad verrast continu

Voor buitenlandse bezoekers is Kaapstad ‘prime destination’ van Zuid-Afrika. Als geen ander verbindt de stad oceaan, strand en baaien met afwisselend berglandschap. Bovendien is het aantal (veelal modieuze) restaurants, bars, cafés en dansgelegenheden ongeëvenaard. Ook presteert Kaapstad op het gebied van accommodatie; het aanbod is gevarieerd en gebalanceerd. Of u hier enkele nachten of enkele weken verblijft, Kaapstad blijft verrassen.

Geschiedenis van Kaapstad, Zuid-Afrika

De geschiedenis van Kaapstad is behandeld in hoofdstuk over Zuid-Afrika's geschiedenis.

Beschrijving bezienswaardigheden (centrum/City Bowl)

Geen ander Zuid-Afrikaans stadscentrum kent zoveel bezienswaardige gebouwen, parken en musea, waartussen afstanden kort zijn. De wijk, kloppend hart van City Bowl, kenmerkt zich door schaduwrijke straten met monumentale panden, winkelcentra en betonnen kantoorpanden.

Wandeling

De volgende wandeling vormt een kennismaking met de stad. Start: Castle of Good Hope (tel. 021-7871260, geopend dag. 09.00-16.00 uur). Omdat in 1664 een Britse aanval op de Kaapkolonie werd gevreesd, besloot de Vereenigde Oostindische Compagnie om het kleine fort te vervangen door een stabieler exemplaar dat beter verdedigbaar was.

De bouw begon in hetzelfde jaar en duurde langer dan gepland omdat het bouwmateriaal uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden kwam. Het nieuwe fort kreeg bastions op de vijf hoeken; een strategisch besluit om te voorkomen dat de vijand een bres in de weermuren sloeg. Deze bastions werden vernoemd naar de vijf hoofdtitels van de Prins van Oranje: Leerdam, Buren, Catzenellenbogen, Nassau en Oranje. Bij de ingang werden de zes VOC-kamers vermeld: Amsterdam, Delft, Enkhuizen, Hoorn, Middelburg en Rotterdam.Het fort werd voorzien van een bakkerij, winkels en gevangenis.

Op de muren ziet u de Prinsenvlag, de Bataafse vlag, twee Unievlaggen en twee Zuid-Afrikaanse vlaggen. Tegenwoordig is het fort militair eigendom; u kunt er musea bezoeken.

Grand Parade bevindt zich op de plaats van het voormalige VOC-fort; hier ziet u City Hall. Vanaf het balkon sprak Nelson Mandela na zijn beëdiging als president (1994) de Zuid-Afrikaanse natie toe. Tegenwoordig zetelt het stadsbestuur in Civic Centre; dit stadhuis is alleen geopend voor belangrijke bijeenkomsten en concerten.

Aan het einde van Plein St/St John’s St bevindt zich het moderne South African Jewish Museum (Hatfield St 88, ook ingang aan Government Ave, tel. 021-4651546, geopend zo. t/m do. 10.00-17.00 uur, vr. 10.00-14.00 uur). Hier vindt u tentoonstellingen met betrekking tot de joodse geschiedenis van Kaapstad en het joodse aandeel in de strijd tegen Apartheid. Deel van het museum vormt de synagoge die dateert uit 1863 (oudste van Zuid-Afrika), de nieuwe synagoge die is voorzien van twee torens (1905) en Holocaust Centre (geopend zo. t/m do. 10.00-17.00 uur, vr. 10.00-14.00 uur).

Aan de overkant ligt Government Ave, de meest pittoreske laan van de stad. Deze vormt de ontmoetingsplaats van toeristen en eekhoorns. Aan uw rechterhand ziet u Die Tuynhuis, het kantoor van de Zuid-Afrikaanse president. Het witte pand werd door Nederlanders gebouwd als herberg. Aan de overkant van Government Ave bevindt zich de entree tot Company’s Gardens. Het was hier dat Jan van Riebeeck een groentetuin van achttien hectare liet aanleggen. Als u tijd heeft, kunt u een kijkje nemen in Iziko South Africa Museum (Victoria St 25, tel. 021-4813800, geopend dag. 10.00-17.00 uur) dat is gevestigd in de tuin. Naast het presidentskantoor bevindt zich Parliament Building (1885), waarvan u de achterkant ziet. Het noordelijke deel van de laan gaat over in Adderley St, het commerciële hart van Kaapstad.

Achter Adderley St vindt u St George’s Mall. In de schaduw van bomen staan statige panden waarin banken, persbureaus, restaurants, juweliers en de centrale bank zijn gevestigd. De stalletjes met Afrikaanse kunst zijn onmisbaar. Greenmarket Square, met zijn authentieke kinderkopjes, dateert uit 1696. Eens was dit het stadshart; nu vindt hier een dagelijkse Afrikaanse kunstmarkt plaats. Het zuidelijke deel van Long St is Kaapstads uitgaansgebied. In Victoriaanse en Kaaps-Hollandse panden zijn mondaine restaurants en bars gevestigd.

Beschrijving bezienswaardigheden (City Bowl, uitbreiding)

Bo-Kaap

Dit betreft het voormalige slavendorp met nauwe straten, gelegen in de schaduw van Lions Head. De eigenaren van de panden zijn Kaapmaleiers (het nageslacht van slaven), hoewel er meer jonge blanken komen. U vindt hier moskeeën, waarvan Auwal (Dorp St) de oudste van Zuid-Afrika is. Voor het nemen van foto’s zijn Chiappini St, Helliger St, Longmarket St, Pentz St en Wale St geschikt. Informatie over Bo-Kaap (Afrikaans voor ‘Bovenkaap’) vindt u in Bo-Kaap Museum (Wale St 71, tel. 021-4813939, geopend ma. t/m za. 10.00-17.00 uur).

Zonnebloem

Het gebied ten oosten van Tennant St is getuige geweest van een ongekende misdaad, gepleegd door het Apartheidsbewind: de verwoesting van District Six. De inwoners van deze volkswijk (voornamelijk kleurlingen; ook Xhosa’s, Indiërs en blanken) vormden diverse gemeenschappen die bestonden uit kunstenaars, arbeiders en nieuwe immigranten. Ras speelde geen rol en de verbondenheid met het welzijn van de wijk was sterk.

Het multiraciale aspect en ‘wetteloosheid’ was een doorn in het oog van de Apartheidsregering en Democratic Party, die land wilden toevoegen aan het centrum van Kaapstad. In 1966 werd de wijk tot blank gebied verklaard; de inwoners dienden te verhuizen naar de Cape Flats en ontvingen hiervoor minimale compensatie. Ondanks hevig protest (‘Hands Off District Six’), werden in 1968 de eerste huizen door bulldozers verwoest. Dit proces werd voortgezet tot in 1970; tien jaar later was de wijk verdwenen.

Een indruk van het leven in de wijk en het verwoestingsproces wordt gegeven in District Six Museum (Buitenkant St 25a, tel. 021-4667200, geopend ma. 09.00-13.30 uur, di. t/m za. 09.00-16.00 uur). Neem contact op met de medewerkers als u een rondleiding over het voormalige terrein van District Six wenst (tegenwoordig in de wijk Zonnebloem).

Beschrijving bezienswaardigheden (ten noorden van City Bowl)

V&A Waterfront

Oude kades en werven zijn hier omgebouwd tot attracties, waaraan extravagant plastic en dure gebouwen zijn toegevoegd. Het resultaat mag er zijn: hotels, appartementencomplexen, een ‘shopping mall’ en juweliers. Desondanks betreft V&A Waterfront cultuurloos en commercieel gebied, waar bezoekers voor het verlaten van Zuid-Afrika hun randen kunnen uitgeven.

U kunt een bezoek brengen aan:

•, Two Oceans Aquarium. Zie ‘Kaapstad met kinderen’ hieronder;

•, Art & Craft Market (in de hallen naast Two Oceans Aquarium). Enorme Afrikaanse markt;

•, South African Maritime Museum (Union-Castle House, Dock Rd, tel. 021-4052880, geopend dag. 10.00-17.00 uur). Modelcollectie van schepen, in V&A Basin liggen de SAS Somerset (nettenlegger) en de Alwyn Vintcent (sleepboot).

Robben Island

Boten naar Robben Island vertrekken van Nelson Mandela Gateway in V&A Waterfront (bij Clock Tower). Excursiekaartjes kunt u hier kopen, telefonisch reserveren (tel. 021-4134200) of online bestellen. Robben Island is bekend als gevangeniseiland, waar Nelson Mandela ruim twintig jaar doorbracht. Ook andere prominente leden van African National Congress (al dan niet in bezit van lidmaatschapskaart van South African Communist Party) brachten hier tijd door, zoals Govan Mbeki, Walter Sisulu en Jacob Zuma. Discussies, studeren en hard werk waren hier aan de orde van de dag. Ontsnappen was niet aan de orde; zwemmen in het ijskoude water was levensgevaarlijk.

Na aankomst wordt u per bus over het vlakke eiland gereden. Onderweg ziet u de vuurtoren, de groeve waarin dwangarbeid werd verricht en Maximum Security Prison. In deze inrichting wordt u rondgeleid door een voormalige gevangene. U bezoekt onder andere Mandela’s cel en de binnenplaats, waar zwartwitfoto’s aan de muren hangen. Robben Island is sinds 1999 ingeschreven op UNESCO’s World Heritage List. Het is niet mogelijk om het eiland op eigen gelegenheid te bezoeken.

Bloubergstrand en Table View

Vijftien kilometer ten noorden van Kaapstads centrum, ter hoogte van Robben Island, ligt het witte zandstrand van Blouberg en Table View. Hierachter verrijzen appartementencomplexen, hotels en vakantiehuizen waardoor beide plaatsen op de kaart worden gezet als mondaine strandoorden. U kunt hier luieren, wandelen en fotograferen – hier wordt de bekende foto van Kaapstad (met daarvoor de turkooizen oceaan) gemaakt. Volg in het centrum van Kaapstad de N1 en neem afslag ‘Blaauwberg Rd, Table View/Bloubergstrand’ (eerste afslag na de Tata/Daihatsu-dealer).

Beschrijving bezienswaardigheden (ten zuiden van City Bowl)

Table Mountain (Tafelberg)

Het weer in Kaapstad is veranderlijk; bezoek Table Mountain daarom zodra de zon schijnt. De gondel (Tafelberg Rd, tel. 021-4248181, geopend ’s?zomers dag. 08.00-20.30 uur. ’s?winters dag. 08.30-17.00 uur) maakt de zweefvlucht bij geschikte condities elke tien tot twintig minuten. U hebt panoramisch zicht op de Atlantische Oceaan, Clifton en Robben Island. De top van Table Mountain is opmerkelijk smal; u kunt hier wandelen over houten vlonders en paden. Onderweg ziet u valleien, Twelve Apostles, bijzondere planten en wellicht de zonsondergang.

Beschrijving bezienswaardigheden (ten westen van City Bowl)

Green Point en Clifton

Op de helling van Signal Hill die in de Atlantische Oceaan verdwijnt, ligt Green Point. Deze residentiële wijk is gerenoveerd gedurende de bouw van het stadion. De promenade die parallel ligt aan de Atlantische Oceaan wordt gebruikt door sporters. Green Point Park opende medio 2011 en heeft gazons, een speeltuin en fiets- en gymfaciliteiten.

Vijf kilometer ten zuiden van Green Point ligt Clifton, waar appartementencomplexen en riante woningen boven de oceaan torenen. Tussen de terrassen en panden bevinden zich groenzones, waardoor het gebied exclusiviteit uitstraalt. De vier witte zandstranden worden door granieten blokken van elkaar gescheiden en zijn door middel van trappen bereikbaar. Meest zuidelijk is Beach 4, die ideaal is voor families en de Blue Flag is toegekend.

Camps Bay

Een kilometer van Clifton ligt modieus Camps Bay. Het witte zandstrand ligt aan de turkooizen oceaan, waarachter Twelve Apostles en Lion’s Head zichtbaar zijn. Op het strand wordt ontspannen en gesport, hoewel gezien worden het belangrijkste is. Menig Zuid-Afrikaan begon hier zijn of haar modelcarrière. Achter het strand ligt een park met daarin een rij palmbomen. Als u Victoria Rd (talloze stijlvolle uitgaansgelegenheden, onvergetelijke zonsondergangen) richting het zuiden volgt, rijdt u Cape Peninsula op.

Bezienswaardigheden (ten oosten van City Bowl)

Rhodes Memorial

Aangegeven langs M3 (‘Rhodes Drive’), ter hoogte van Rondebosch. Rhodes Memorial beslaat de oostflank van Table Mountain en Devil’s Peak. Dit gebied was eigendom van Cecil John Rhodes: politicus, zakenman en stichter van De Beers. Op het terrein vindt u het indrukwekkende monument dat ter nagedachtenis van hem is geplaatst. Dit biedt zicht op Kaapstads buitenwijken, Cape Flats en Cape Winelands. De wandelroute naar Kirstenbosch National Botanical Garden (drie uur) begint hier.

Kaapstad met kinderen

Als u met kinderen naar Zuid-Afrika riest, kunt u het beste in Kaapstad beginnen. Het mediterrane klimat van de stad en haar omgeving is gedurende het jaar vergelijkbaar met dat van de Spaanse costa's en de Italiaanse rivièra's. Hierdoor acclimatiseren kinderen sneller dan in subtropisch gebied als KwaZulu-Natal. Bovendien zijn de afstanden in het gebied relatief kort. Kaapstad's attracties zijn ingesteld op kinderen en bieden kinderen een leerzame en interessante ervaring. Hiervan zijn kinderprogramma's en speeltuinen voorbeelden. Attractieselectie:

• Wijk Belville: Cool Runnings, aan Carl Cronje Dr, tel. 021-9494439, geopend di. t/m vr. 12.00-18.00 uur, za. en zo. 09.00-18.00 uur. Rodelbaan;

•, Wijk Belville: Jimmy Jungles, locatie 905 in Tygervalley Center, tel. 021-9141705, geopend dag. vanaf 09.00 uur. Speelcentrum voor kinderen (zes maanden tot 1,40 meter);

 • Stadscentrum: Iziko Planetarium, Queen Victoria St 25, tel. 021-4813900, voorstellingen ma. t/m vr. 14.00 uur, di. 20.00 uur, za. en zo. 12.00, 13.00 en 14.30 uur;

•, Wijk Observatory: City Rock, aan Main Rd, tel. 021-4471326, geopend ma. t/m do. 09.00-21.00 uur, vr. 09.00-18.00 uur, za. en zo. 10.00-18.00 uur. Klimhal;

• Wijk V&A Waterfront: Two Oceans Aquarium, tel. 021-4183823, geopend dag. 09.30-18.00 uur;

•, Wijk Wynberg: Wynberg Park, hoek Klaasens Rd en Trovato Link Rd (tel. 021-6898930, geopend 's zomers dag. 08.00-19.00 uur, 's winters dag. 08.00-18.00 uur.