Servië

Swipe

Van varkenshoeders tot koningen: Onafhankelijk Servië

Karadorde Petrovic (1768-1817) en Miloš Obrenovic (1780-1860) waren de Willem de Zwijgers van Servië: Aartsvaders, vrijheidshelden, opstandelingen. Zij waren twee rijke boeren, feitelijk varkensfokkers, die de opstanden tegen de Turken leidden aan het begin van de negentiende eeuw. Beide rebellen stichtten een dynastie die gedurende de hele negentiende eeuw in bloeddoorlopen onmin met elkaar leefde. In feite werd daarmee de aloude clancultuur van de Balkan gemoderniseerd en opgekrikt tot het niveau van een koningshuis. Of beter gezegd: twee koningshuizen.

Karadorde (“Zwarte Djordje” in het Turks) was net als veel andere Servische boeren gespecialiseerd in de varkensveeteelt. Aangezien de Turkse overheersers en de Bosnische buren moslims waren en dus geen varkensvlees aten, moest Karadorde zijn produkten elders aan de man brengen. Door goede handelsbetrekkingen aan te knopen met de Roemenen, Oostenrijkers en Hongaren kwam hij in contact met de wereld buiten het Osmaanse rijk. Het vergrootte niet alleen zijn schatkist, maar verrijkte ook zijn ideeënwereld, hoewel hij niet kon lezen of schrijven en volgens overlevering een robuuste en meedogenloze koppensneller was. Toen in 1804 de Janitsaren tegen de wens van de Sultan in, rovend en moordend door de Balkan trokken, besloot Karadorde in te grijpen. Met een groep opstandelingen verzette hij zich tegen het bruut geweld en werd weldra geholpen door speciale hulptroepen die de Russische tsaar Alexander in 1810 stuurde. In acht jaar tijd veroverde Karadorde een groot gebied op de Turken.

Deze oorlog staat bekend als de eerste Servische opstand (1804-1812). Nadat Karadorde naar Oostenrijk was gevlucht en daar gevangen werd gezet, nam Miloš Obrenovic, de andere varkenshoeder, het stokje van hem over. Deze rebel ontpopte zich tot een despoot die liever met list, bedrog en slimme diplomatie dan met het grove geweld van Karadorde de Turken op de knieën kreeg. Toen de laatste in 1817 terugkeerde uit Oostenrijk werd hij vermoord. Miloš Obrenovic werd vervolgens tot de eerste koning van Servië gekroond.

De machtsverhoudingen in dit prille onafhankelijke Servië bleven nog lang wankel. De reageerperioden van de koningen uit de Obrenovic-dynastie werden doorgaans afgebroken door moord, verbanning, intrige of een coup. Wat dan gebeurde, was dat een nazaat van Karadorde op de troon kroop om daar vervolgens vaak ook niet levend vanaf te komen. Pas onder de milde prins Mihajlo Obrenovic (1823-1868) leek Servië enigszins te stabiliseren. Voor de oriëntatie: Deze koning is vereeuwigd op zijn paard als standbeeld op het Republieksplein (Trg Republike) in Belgrado. Hij had plannen om Servië een voortrekkersrol te geven voor alle omliggende volkeren. In het nog Turkse Bosnië-Herzegovina en Macedonië maakte hij contacten met rebellen om het Zuidslavische eenheidsideaal te verbreiden. Met de eveneens onafhankelijke staten Montenegro en Griekenland sloot hij diplomatieke verdragen om de Balkanregio te stabiliseren. Een jaar nadat het laatste Turkse garnizoen uit Belgrado was vertrokken werd Mihajlo echter in 1868 door politieke tegenstanders – mogelijk uit het kamp van de Karadorde-dynastie – vermoord.

Het Osmaanse rijk was allang de vijand niet meer. Vanuit het zwakke, wegterende Rijk voelden de Serviërs minder dreiging dan vanuit het Oostenrijks-Hongaarse rijk. In het verdrag van San Stefano (1878) werd de Servische onafhankelijkheid bezegeld en nam Oostenrijk-Hongarije het gezag in Bosnië-Herzegovina over. Het is in deze tijd dat het idee om alle Zuidslavische volkeren samen te brengen in één staat steeds meer aanhang verkreeg, zowel in de onafhankelijke landen Servië en Montenegro, als in de door Habsburgers bezette gebieden Slovenië, Kroatië en Bosnië.

Rondreizen

Groepsrondreis Balkan

Dit is een afwisselende reis door 4 verschillende landen; Servië, Bosnië-Herzegovina, Montenegro en Kroatië. Deze landen maakten deel uit van het voormalig...

v.a. 1449.00 p.p.

10 prachtige bestemmingen in Servië